"Huisvuilzak in Brussel moet gratis"

Gewest maakt nieuw afvalplan zonder de efficiëntste maatregelen.

Bral vzw is tevreden dat het Brussels Gewest via een nieuw afvalplan eindelijk verschillende afvalstromen wil meten en beperken. “Maar de meest krachtige instrumenten blijven ook deze keer in de kast zitten”, zegt Piet Van Meerbeek van Bral. Het nieuwe gewestelijke afvalplan voor Brussel is sinds vandaag in openbaar onderzoek.



Jarenlang was elk afvalbeleid erop gericht onze afvalstromen zo goed mogelijk te beheersen, met als bedoeling zo weinig mogelijk schade aan het milieu en zo weinig mogelijk gemors op straat te veroorzaken. De groei van de afvalberg te stoppen, leek buiten ons bereik. Een snelle blik op het afvalplan leert ons dat het Gewest nu iets verder wil gaan en echt de hoeveelheid afval wil verminderen. Jarenlang was elk afvalbeleid erop gericht onze afvalstromen zo goed mogelijk te beheersen, met als bedoeling zo weinig mogelijk schade aan het milieu en zo weinig mogelijk gemors op straat te veroorzaken. De groei van de afvalberg te stoppen, leek buiten ons bereik. Een snelle blik op het afvalplan leert ons dat het Gewest nu iets verder wil gaan en echt de hoeveelheid afval wil verminderen.

Maar Bral vindt het tijd dat de lat nog hoger wordt gelegd. Het gewestelijk afvalplan zou Brussel minstens op weg moeten zetten naar een afvalloze maatschappij. Dat sterk signaal vinden we niet meteen terug in het plan.

Om echt vooruit te gaan, hebben we krachtige instrumenten nodig. En niets is zo krachtig als een maatregel die de inwoners van Brussel voelen in hun portefeuille. Bral heeft in het plan vergeefs gezocht naar dé twee instrumenten die het verschil kunnen maken:





1: De vervuiler betaalt (niet)



Toch niet in Brussel! Ons Gewest weigert al jaren de huisvuilzak te belasten. En ook deze keer zoeken we tevergeefs naar de betalende huisvuilzak in het nieuwe afvalplan. Het Gewest neemt haar toevlucht tot een sorteerverplichting met controle en boetes om het sorteren af te dwingen. Alsof boetes zo sociaal zijn! Om effect te hebben, moet de pakkans echter hoog zijn en de boetes aanzienlijk. Bovendien wordt het een helse karwei om alle doelgroepen zelfs maar op de hoogte te brengen van die verplichting. Denk maar aan mensen in precaire situaties in achtergestelde buurten.

Nochtans zijn deskundigen het er over eens dat een financiële stimulans heel belangrijk is om afvalpreventie en sorteren aan te moedigen. Niet voor niets sorteren we in Brussel zo weinig.

Bral vzw heeft een voorstel om uit die impasse te geraken: voer de gratis huisvuilzak in! Elk gezin zou recht krijgen op een bepaald quotum huisvuilzakken per maand, volkomen gratis, a rato van de gezinssamenstelling. Als dat aantal op is, moeten ze hun overige zakken zoals nu kopen in de winkel. De huisvuilzakken die in de winkel liggen, worden wel belast.

Het quotum kan aanvankelijk vrij hoog liggen om het bijvoorbeeld na één of twee jaar telkens te verlagen. De lagere inkomens hoeven dan niet de dupe te worden van de wijziging. Zij krijgen de tijd om zich aan te passen en hun afvalproductie te reduceren. Door de gratis zakken kunnen ze er zelfs als winnaar uitkomen. Zo zouden ook de perverse effecten zoals de een plotse toename van sluikstorten vermeden worden.

2: Wie presteert, wordt beloond (en als hij niet presteert ook)

Erkende kringloopbedrijven krijgen vandaag subsidies voor elke ton hergebruik die ze verkopen. Loon naar werken dus. Bral vraagt zich af waarom dergelijke manier van belonen niet kan voor het gewestelijke Agentschap Net Brussel. Net Brussel staat er om bekend weinig interesse te tonen in hergebruik. Een financiële stimulans, afhankelijk van hun performantie op het vlak van hergebruik en recyclage, zou ons afvalbeleid een stuk vooruit kunnen helpen.

Wel cijfers en doelstellingen

Bral merkt wel al op dat er heel wat cijfers staan in het plan. Het Gewest neemt zich voor haar gegevens over onze afvalberg op punt te stellen en daar begint ze mee via de effectenstudie die bij het plan hoort. Dat is heel positief, want meten is weten. Zolang we geen vergelijkbare cijfers hebben, is het moeilijk om vooruitgang te boeken.

Ook de cijfermatige doelstellingen in het plan zijn positief. De vraag blijft echter of de maatregelen die we wel in het plan vinden, krachtig genoeg zijn om die doelen te halen. Piet Van Meerbeek van Bral verwoordt het als volgt : “Het Gewest wil haar schip vooruit stuwen maar laat haar beste stuurlui aan wal”. Hij roept het Gewest op haar plan vooralsnog bij te sturen.





Contact:



Piet Van Meerbeek [0478 999 707 ]

piet[at]bralvzw.be



BRAL vzw - Brusselse Raad voor het Leefmilieu 

Zaterdagplein 13 (1ste verdieping) | 1000 Brussel  

T 02 217 56 33 | F 02 217 06 11