Faire collectif à Bruxelles , l’initiative citoyenne et l’expérience «CitizenDev» - Intro

Inleiding

Ben je een geëngageerd burger en wil je je inzetten voor je wijk of activiteiten tot stand brengen die voor iedereen toegankelijk zijn? Of ben je maatschappelijk werker en wil je de bewoners via een bottom-up-aanpak meer betrekken? Of ambtenaar of politicus met het idee dat projecten bedacht en gedragen door solidaire burgers het gemeenschaps- en verenigingsleven verrijken? Antwoordde je ‘ja’ op een van bovenstaande vragen of ben je gewoonweg nieuwsgierig en geïnteresseerd in deze processen, dan lees je best verder!

In de lente van 2017 wagen vijf partners zich aan het avontuur genaamd CitizenDev om allerlei burgerinitiatieven te stimuleren en te ondersteunen. Bij dit participatief actieonderzoek zijn zowel de drie Brusselse verenigingen Eva Bxl, CLTB en BRAL betrokken, als wetenschappelijk onderzoekers (het Centre de Recherche Sociologique van de Université Saint-Louis en het laboratoire Sasha van de Université Libre de Bruxelles) en last but not least de burgers. Iedere speler bezit een deel van de kennis en samen proberen we het bouwwerk vorm te geven. Hoe kunnen inwoners die op het eerste gezicht erg anders zijn, hun sterktes, behoeften en kennis verenigen en samenwerken om collectieve kwaliteitsvolle projecten uit te werken? Welke gelijkenissen en verschillen zijn er tussen de actieterreinen? Zullen de burgerinitiatieven van de inwoners na het einde van het project blijven voortbestaan? En kan het experiment ook in andere wijken en met andere groepen uitgevoerd worden?

De drie verenigingen hebben elk hun projecten uitgevoerd in een specifieke wijk en context, in zogenaamde ‘living labs’. Dat zijn plaatsen om collectief te experimenteren. In deze publicatie komen de verschillen aan bod, net als de overeenkomsten die na de drie projectjaren aan het licht kwamen.

In hoofdstuk 1, ‘Er was eens: drie gemeenschappen, één nieuwe aanpak’, stellen we onze drie ‘living labs’ voor: de ‘Brabantwijk’, de ‘Sub-Saharaanse gemeenschap in Matonge’ en de ‘Leden van de gemeenschap Community Land Trust Brussel’. Onze werkwijze komt hier aan bod, namelijk vertrekken vanuit de troeven en competenties van de aanwezige personen. Daarbij passen we de ABCD-methode toe, dat staat voor ‘Asset-Based Community Development’. We leggen ten slotte uit hoe we dat gecombineerd hebben met  interpellatie van de overheid.

In hoofdstuk 2 vind je meer uitleg over de methodologische ‘bouwstenen’ waarop onze cocreatie rust. Voor ieder van die bouwstenen hebben we geanalyseerd welke aspecten positief, zinvol en/of actiegericht waren en welke onderdelen eerder ingewikkeld of zelfs onmogelijk. Tot slot suggereren we een aantal mogelijke acties, rekening houdend met het Brusselse institutionele landschap. Doorheen de publicatie vind je bovendien portretten van personen die betrokken zijn bij CitizenDev en van concrete burgerinitiatieven die gelinkt zijn aan ons project.

We bespreken verder ook de lessen die we getrokken hebben na drie jaar op het terrein, in een soort toolbox. In het laatste hoofdstuk, ‘Vooruitzichten: ABCD in onze samenleving’, lijsten we meerdere aanbevelingen op.

De citaten in de teksten komen voort uit de kwalitatieve interviews van de onderzoekers en medewerkers of van nota’s gemaakt tijdens collectieve vergaderingen.

Lees hier de volledige publicatie.