Lettre ouverte au Ministre bruxellois de l’Environnement et la Transition climatique Alain Maron et au Ministre-Président Rudi Vervoort

Open brief voor Brussels Minister van Leefmilieu en Klimaattransitie Alain Maron en Minister-President Rudi Vervoort 

Onderwerp: Overstorten rioolwater naar Zenne en kanaal

Geachte Heer Maron, Geachte Heer Vervoort,

Vandaag wordt de laatste hand gelegd aan het nieuwe Waterbeheerplan 2022-2027, de derde versie. Dit, door Europa verplichte, Waterbeheerplan heeft als doel de beleidslijnen uiteen te zetten om Brussel toe te laten de doelstellingen van de Europese Kaderrichtlijn Water te behalen tegen 2027, i.e. het bereiken van de goede toestand voor oppervlakte- en grondwaterlichamen. De situatie van verschillende Brusselse waterlopen ziet er vandaag echter nog steeds niet goed uit. Het hele jaar door worden de Zenne en het kanaal vervuild door rechtstreekse lozingen van rioolwater via de overlopen van de riolering. Dit resulteert in een jaarlijkse lozing van 10 miljoen m3 rioolwater naar de Zenne en het kanaal. Terwijl daarbovenop jaarlijks 6 miljoen m3 rioolwater slechts licht gefilterd naar de Zenne stroomt via de waterzuiveringsstations omdat deze het vele water bij regenval niet aankunnen (ter referentie, beide waterzuiveringsstations zuiveren elk jaar in totaal 125 miljoen m3). Deze overmatige lozingen storten veel zichtbaar afval in het kanaal (plastic, dode ratten, ...) maar zijn vooral nefast voor de waterkwaliteit. Elke toekomstige inspanning om de biodiversiteit van het kanaal en de Zenne te verbeteren, zoals bv. de openlegging van de Zenne in het Maximiliaanpark, riskeert zijn effect te missen als het gebruik van de overlopen niet teruggedrongen wordt. Parijs kampte in de jaren '80 ook jaarlijks met 15 a 20 miljoen m3 rioolwateroverstorten maar heeft dit door forse investeringen kunnen terugdringen tot 1 a 3 miljoen m3 vandaag. En na vervollediging van het Austerlitz-project in 2023 zullen er praktisch geen overstorten meer plaatsvinden naar de Seine.

Wij vragen naar een degelijke erkenning van de ernst van dit milieuprobleem en naar meer politieke ambitie om dit aan te pakken. De vandaag geplande ingrepen van dynamisch beheer van de bestaande stormbekkens, verhoging van enkele overstortdrempels en plaatsing van meetapparatuur is verre van voldoende om de doelstellingen van de Kaderrichtlijn te behalen. Vandaag wordt gepraat over geïntegreerde waterbeheermaatregelen maar hiervoor is eveneens geen concreet berekend plan om vooropgestelde doelstellingen te behalen. Erger nog, het regenwater van de net heraangelegde straten en pleinen zoals bv. het Rogier- en Jourdanplein om er maar twee te noemen, stroomt opnieuw rechtstreeks naar de riolering!

Hiervoor vragen wij om in het Waterbeheerplan 2022-2027 op te nemen:

- Dat het de bedoeling is de Europese Kaderrichtlijn Water te respecteren tegen 2027 voor alle waterlichamen, en zonder afgezwakte doelstellingen voor de Zenne.

- De opdracht voor een studie over het volledige Brussels grondgebied over de impact van de klimaatverandering op de regenevenementen de komende 100 jaar samen met de berekening van de schadekost door overstromingen te wijten aan de intenser wordende regenval.

- De opdracht voor het opstellen van een concreet plan voor het hele Brusselse grondgebied met al de ingrepen die nodig zijn om lozingen van rioolwater en overstromingen overal te vermijden de komende 100 jaar. Samen met het vooropstellen van een datum tegen wanneer het plan moet uitgevoerd worden. Het gros van de oplossing zal zijn vermijden dat regenwater naar de riolering stroomt door het onderzoeken van geïntegreerd waterbeheer- en traditionele oplossingen. De volledige kost van alle ingrepen die vandaag nodig zijn kan dan in perspectief geplaatst worden tov de schadekost door overstromingen de komende 100 jaar.

- Belofte van vrijmaking van het nodige budget en opstelling van een meerjarenplan voor de uitvoering van de verschillende projecten, klein en groot.

Brussel wordt vandaag ontsierd door dit serieus milieuprobleem en om dit echt te kunnen oplossen hebben de verantwoordelijke instanties nood aan de politieke ambitie, geld en middelen die hiervoor vereist zijn. Bovenstaande vergelijking tussen schadekost en investering kan de nodige investering in een ander daglicht plaatsen en misschien omvormen tot een opbrengstenpost. Laat ons ambitieus zijn en niet achter de feiten aanlopen. De Brusselaar verdient gezonde waterlopen vol natuur en biodiversiteit doorheen de stad.

Ondertekenaars:

• Canal It Up
• Cöordinatie Zenne
• BRAL
• Grenzeloze Schelde (Project Kanaal Ecologische Corridor)
• WWF
• Surfrider Foundation
• POOL IS COOL
• Natuurpunt Brussel
• Roodbaard
• Cercle Des Régates Bruxelles kayak
• Union Nautique de Bruxelles
• Jeunes et Nature
• Bûûmplanters
• Natagora Bruxelles