Pourquoi PleinOPENair est annulé sur la Place Lehon
PleinOPENair aurait dû lieu sur la Place Lehon, mais la commune de Schaerbeek l’a rendu impossible. Le BRAL donne une carte blanche aux organisateurs du festival.
PleinOpenAir, het filmevenement in openlucht van Cinema Nova, kan niet doorgaan op het Lehonplein in Schaarbeek. Bral geeft hier 'carte blanche' aan de organisatoren.
Het Lehonplein
Langs de Koninklijke Sint-Mariastraat, in de schaduw van de Sint-Servaaskerk, ligt het Lehonplein middenin een populaire en cultureel gemengde wijk van Schaarbeek. In de naaste omgeving zijn er maar weinig parken of openbare ruimtes. Gezinnen en bewoners van alle leeftijden bevolken het Lehonplein permanent om er te spelen of een praatje te slaan. Het is een van de zeldzame plekken van sociale cohesie, een ademruimte in deze zeer drukke buurt verstikt door autoverkeer. Terwijl de renovatie van het Colignonplein er zit aan te komen (vooral met oog op de komst van een metrostation) en de Louis Bertrandlaan een wandelpromenade wordt, kondigde de gemeente Schaarbeek in het voorjaar van 2016 zijn voornemen aan om een ondergrondse parkeergarage van 260 plaatsen op drie niveaus onder het Lehonplein te bouwen. Bewoners zetten zich samen om dit project te bestrijden, dat ze als schadelijk voor de levenskwaliteit in de buurt beschouwen, of het nu gaat om vervuiling, openbare ruimte of meer verkeer in een omgeving die al zwaar lijdt onder de vele auto’s. Andere groepen sloten zich aan bij deze mobilisatie, omdat de mobiliteitsproblematiek heel gevoelig ligt in deze gemeente waar er geen jaar voorbijgaat zonder dat het autoverkeer een persoon doodt en vijftien andere mensen verwondt. Afgelopen juni liet de gemeente eindelijk het parkeerproject onder het Lehonplein vallen, op grond van het feit dat het bedrijf Interparking, de enige kandidaat om het te bouwen, te veel financiële eisen had. Voor de bewoners is het een opluchting. Maar de mobiliteitsproblemen in de buurt duren onverminderd voort...
WAAROM PLEINOPENAIR AAN HET LEHONPLEIN IS AFGELAST
Begin dit jaar begonnen we zoetjesaan te denken aan locaties voor PleinOPENair 2018. Al snel kozen we voor de thematiek van de auto, en daarom leek het ons logisch om de schijnwerpers te richten op de strijd van de bewoners van het Lehonplein tegen de plannen van de gemeente Schaarbeek om een parking aan te leggen onder hun plein (waarover hiernaast meer info).
De maanden daarop werden contacten aangeknoopt met de bewonerscomités, de plaatselijke verenigingen, de collectieven die actief zijn rond de mobiliteitsproblemen die zich zo scherp stellen in de wijk, en zelfs met de preventiedienst van de gemeente Schaarbeek die het plan had om er zomeractiviteiten te organiseren. Tegelijkertijd begon een groep bewoners aan de realisatie van een korte film over het mobiliteitsbeleid dat zweert bij ondergrondse parkings, waarvan we weten dat ze meer verkeer met zich mee brengen, in wijken die reeds zwaar lijden onder de verkeersdruk en waar openbare ruimte dun gezaaid is.
In april hebben we bij de burgemeester van Schaarbeek een aanvraag ingediend om twee POA-avonden te organiseren op 17 en 18 augustus. De antwoordtermijn die normaal gezien 30 dagen bedraagt, sleepte aan. Midden juni nam de politie van de zone Noord contact met ons op voor advies aan de burgemeester. Tot onze verrassing gingen hun vragen niet zoals gewoonlijk over praktische zaken (zoals doven van de openbare verlichting, parkeerverbod, afsluiten van straten,….) maar over de titels van de films en de namen van de muzikanten die we wilden programmeren. Nadat we deze informatie konden leveren, brak er een nieuwe termijn aan.
Begin juli kregen we bericht van het kabinet van burgemeester Clerfayt dat ons "goed nieuws" wist te melden. Het advies van de politie is positief, de burgemeester geeft dus toestemming…. op één voorwaarde: de activiteiten moeten stoppen om 22u. We hebben dus moeten uitleggen dat een openluchtfilmvoorstelling pas kan starten na valavond (iets wat de gemeente weet want in andere wijken in Schaarbeek vinden ook vertoningen plaats, die niet voor 22u starten), en dat we in deze periode niet voor 21u30 kunnen beginnen. Maar ook dat kon hem niet op andere gedachten brengen. Motief: de rust van de omwonenden.
In de twee weken die daarop volgden, na veel aandringen en diverse contacten met schepenen, stemde het bestuur ermee in om onze aanvraag opnieuw te bekijken. Daarbij werden verschillende keren bijkomende voorwaarden gesteld, die contradictorisch en soms op het kafkaiaans af waren. De meest verrassende was wel dit: wel toestemming krijgen voor de twee avonden, maar niet voor de kortfilm die de bewoners van het Lehonplein hadden gedraaid! Het is de eerste keer in 20 jaar PleinOPENair dat een gemeente ons op voorhand het volledige programma vraagt, en hun toestemming laat afhangen van deze programmatie, en er zich zelfs rechtstreeks mee inlaat. Geconfronteerd met onze verbijsterde reactie, gaf de burgemeester zijn ultieme antwoord: de vertoningen mochten doorgaan, bewonerskortfilm inbegrepen, maar alles (vertoning, bar, tot aanwezigheid van het publiek toe) moest afgelopen zijn om 22u45. Voorwaarden die de vertoning van een film midden in de zomer in de weg staan en komaf maken met de gezellige sfeer er rond. Ondertussen waren we 17 juli, te laat om een andere geschikte plek te zoeken. Het lijkt alsof de pre-electorale periode zich niet leent voor toe-eigening van de publieke ruimte, en ook niet voor de vrijheid van meningsuiting van de bewoners…