Persbericht: "Brussel heeft geen plan om luchtkwaliteit te verbeteren"

Overtreding van Europese wetgeving staat in de sterren geschreven

De luchtkwaliteit in het Brussels Gewest is sinds enkele jaren niet meer verbeterd, stelt Bral vast na analyse van de meetresultaten op de website van de intergewestelijke cel voor het leefmilieu. Ook in 2009 haalde 4 van de 6 Brusselse meetstations de Europese dagnorm voor fijn stof niet. Met de invoering van een nieuwe norm voor stikstofdioxide of NO2 op kwam er 1 januari 2010 nog een kopzorg bij: in 6 van de 10 stations die NO2 meten, scoren we haast elk jaar te hoog. Brussel heeft geen enkel plan om die situatie de komende jaren te veranderen, zegt Bral. 

Vaststellingen:

1)     De daling van de fijn-stof-concentratie die juist aan de invoering van de Europese norm in 2005 voorafging, heeft zich sindsdien niet voortgezet.

2)     Bijna alle meetstations vertoonden in 2009 een stijging in de concentratie fijn stof t.o.v. 2008. Vier van de zes meetstations voor fijn stof overschreden in 2009 de norm. Dat wil zeggen dat ze het afgelopen jaar meer dan 35 keer een daggemiddelde concentratie waarnamen van 50 microgram fijn stof per kubieke meter of meer. Het gaat om de meetstations Haren, Sint-Jans-Molenbeek, Neder-Over-Heembeek en Sint-Agatha-Berchem. Haren ging zelfs 66 keer boven de 50-microgram-grens. Alleen de meetstations Ukkel en Sint-Lambrechts-Woluwe voldeden aan de eisen van Europa. Vooral de hoge waarde van Sint-Agatha-Berchem, nochtans vrij perifeer gelegen, valt op.

3)     De meetwaarden voor NO2 zijn vanaf 1995 (het begin van de metingen) grosso modo constant gebleven, met uitzondering van het meetpunt Kunst-Wet, waar de NO2-concentratie geleidelijk gestegen is (dit meetstation is niet reglementair opgesteld maar toont wel mooi de gevolgen van de verkeerstoename en de verdieseling van ons wagenpark).

4)     In zes van de tien meetstations die NO2 meten, is het jaargemiddelde bijna elk jaar hoger dan de 40 microgram per kubieke meter die de EU vanaf dit jaar voorschrijft. Elsene Kroonlaan is de absolute, trieste koploper omdat dit station de concentraties meet in een echte ‘streetcanyon’. Haren (Voorhaven), Molenbeek en Sint-Lambrechts-Woluwe scoren ook steevast een stuk te hoog terwijl Belliard en St-Katelijne doorgaans nipt in overtreding zijn. (Kunst-Wet houden we hier buiten beschouwing omdat het eigenlijk volgens het EU-reglement te dicht bij de auto’s ligt.) Alleen de stations in buurten die met minder verkeer te kampen hebben, die aan het EU-parlement, Neder-Over-Heembeek, Ukkel en Berchem, voldoen meestal aan de norm.

5)     In 2009 was in 4 van de 10 meetstations het NO2-jaargemiddelde te hoog. Cynisch genoeg wil dat zeggen dat het een vrij gunstig jaar was op het vlak van NO2. "Maar" 4 overtredingen.

Besluit:

"Het is zo goed als zeker dat Brussel in 2010 niet één maar twee Europese normen op vlak van luchtkwaliteit zal overtreden", zegt Piet Van Meerbeek van Bral. "Sinds 2005 zien we geen enkele verbetering meer van de luchtkwaliteit en er is geen enkele reden om aan te nemen dat dit gaat veranderen. Het ergste is dat Brussel geen enkel afdoend plan heeft om hier in de nabije toekomst iets aan te doen. De eeuwige belofte van – 20% autoverkeer die in het eerste Irisplan voorop stond, zal niet voldoende zijn om de Europese normen te halen. Leefmilieu Brussel heeft berekend dat we voor fijn stof op drukke verkeersplekken zoals Sint-Jans-Molenbeek zelfs een reductie van 70 tot 80% van de uitstoot van het verkeer moeten realiseren[1]. Het Gewest weet dat al een hele tijd maar heeft dat niet omgezet in beleid. De nieuwe regering zal nog dit jaar een nieuw Luchtplan moeten opmaken om in orde te zijn met haar Europese verplichtingen[2] We roepen haar op om daarin de lat hoger te leggen." 

• "We kunnen nu twee kanten uit", aldus Van Meerbeek. "Ofwel schieten we in actie en dringen we het autoverkeer sterk terug, zoals Parijs, Stockholm of Amsterdam dat al gedaan hebben. Een halvering zou een goede doelstelling zijn. Daarvoor moeten we alle maatregelen combineren die mogelijk zijn: busbanen, fietsroutenetwerk en fietspaden, fiscale maatregelen, vermindering van de parkeercapaciteit bij kantoren … . Alleen zo kunnen we sancties van Europa voorkomen en het aantal kankers en hartziekten verlagen. Ofwel opteert Brussel voor de kikkerzit. Zoals de kikker die niet voelt dat het water aan de kook geraakt, kunnen wij ook proberen niet te voelen dat luchtvervuiling kankers en hartkwalen veroorzaakt."

Lees het persbericht hier als pdf.

Als bijlage: de evolutie van het aantal overschrijdingen op vlak van fijn stof en NO2 en het persbericht.

Contact: 

Piet Van Meerbeek  [0478 999 707] ou Joost Vandenbroele [0473 853 537] 

BRAL vzw - Brusselse Raad voor het Leefmilieu

Zaterdagplein 13 | 1000 Brussel

T 02 217 56 33 | F 02 217 06 11

piet@bralvzw.be ou joost@bralvzw.be

[1] Uit het milieu-effectenrapport van het noodplan voor vervuilingspieken, 2008.

[2] Het huidige Plan voor de structurele verbetering van de luchtkwaliteit en de strijd tegen de opwarming van het klimaat liep van 2002 tot 2010.