Gevraagd: eendracht en visie voor een duurzaam stadsproject

Deze opinie verscheen in De Standaard op 2/12/2021 en schreven we samen met Lieselotte Gevens (Fietsersbond), Geert van Waeg (johanna.be), Wim Menten (KleineRing.be), Florine Cuignet (GRACQ), Sophie Feyder & Pieter Fannes (Heroes for Zero), Emilie Herssens (Het platform walk), Malte Arhelger (Critical Mass Brussels), Raf Pauly (BRAL), Philippe Serruys (imagine.brussels). We zetten een licht aangepaste versie op onze website.

De discussie over de toekomst van de A12 dat zich de voorbije dagen in de media ontrolde, toont het gebrek aan verbeeldingskracht als het aankomt op de ontwikkeling van een duurzaam stadsproject voor Brussel (DS 1 december). De hervorming van de A12 is ­nodig, zowel om autoverkeer te verminderen als om deze stadsboulevard te vergroenen. Wat ontbreekt, is een visie over de invulling van de ruimte die vrijkomt.

Dinsdag kondigde de Brusselse minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen) de plannen aan voor de A12. In plaats van een snelweg die dagelijks duizenden auto’s Schaarbeek binnen pompt, komt er een stadsboulevard die ruimte geeft aan voetgangers en fietsers. Een mooie ­visie die past in de shift naar een duurzaam Brussel.

Toch lijkt niet de hele Brusselse regering het daarover eens te zijn. Zo uit staatssecretaris Pascal Smet kritiek op verschillende elementen uit het project. Deze kritiek kan vreemd lijken. Immers was het Pascal Smet die als minister van mobiliteit in de vorige regering, de E40 omvormde als eerste stap naar een stadsboulevard. Nu dreigt hij vanuit zijn nieuwe bevoegdheid als staatssecretaris voor stedenbouw een gelijkaardig project tegen te houden.

Gepolariseerd debat

Het publieke schouwspel legt pijnlijk bloot hoe de Brusselse regering niet als één equipe werkt aan haar ­gezamenlijke stadsvisie. De verkokering in bevoegdheden leidt tot een ­gepolariseerd debat dat naast de kwestie is en dat elke verandering blokkeert. Wanneer een minister dan stappen zet, bijvoorbeeld voor meer actieve mobiliteit, meer groene ruimte en minder autoverkeer, staat een andere politicus op de rem.

Nochtans biedt dit voorstel de mogelijkheid om een stedelijk project voor Brussel uit te werken, waarin de auto samen met de andere vervoersmodi verweven zit in het stedelijke weefsel. Een geïntegreerde stadsvisie vraagt om samenwerking. De Brusselse excellenties moeten aan ­tafel gaan zitten in plaats van elkaar te bestoken in de pers.

Als mobiliteit en stedenbouw ­samenwerken, kan er door de hervorming van de stadsautosnelweg ruimte vrijkomen die niet alleen voor groen en zachte mobiliteit kan ingezet worden, maar ook voor andere stedelijke functies.

De stad Leuven en Kessel-Lo lijken dat te begrijpen. De heraanleg van de stationsbuurt en de Martelarenlaan in Leuven resulteerde in trager en ­actiever lokaal verkeer, ruimte voor twee woontorens en veel groene ruimte met gemengde functies.

Ook de Brusselse regering moet ­streven naar een groener en levendig Brussel met meer ruimte voor zowel de Brusselaars als de bezoekers, zoals ze in de regeerverklaring beloofd heeft. Zo kunnen projecten als de A12 ruimte krijgen om mensen en wijken met elkaar te verbinden.

Tussen haakjes, wat de overstapparking betreft:

De overstapparking hoeft geen sluitstuk te zijn van de stadsboulevard. Voor Brussel is het ideaal om het verkeer zoveel mogelijk stroomopwaarts (van dorp en stad naar Brussel) te sturen naar alternatieven voor de auto. Brabantnet plant bijvoorbeeld al meerdere overstapparkings op de A12. Nog eentje er bij wanneer de mensen bijna op hun werk zijn, is dus echt niet essentieel.

De geplande tram langs de A12 takt net voor Brussel af richting parking C waar ook de ringtram(bus) passeert.  Ons voorstel: bouw parking C uit als overstapparking en trek de metro een klein beetje door tot daar zodat er een echte multimodale overstapparking komt. Laat ons verder kijken dan onze gewestgrens lang is. Een constructief gesprek met de Vlaamse minister van Mobiliteit is een uitstekend idee!