Plate-forme BASlesPAD, communiqué de presse du 19 novembre 2020

19/11/2020
Aperçu baslespad.jpg

Ce vendredi, nos parlementaires bruxellois se réuniront pour se pencher sur deux ordonnances, l’une du CDH, l’autre du MR, visant à améliorer le processus participatif dans le cadre des Plans d’aménagement directeur (PAD) (1), cet outil de planification urbaine puissant, né dans le cadre de la réforme du COBAT. Est également à l’ordre du jour de la plénière, une demande de moratoire sur les PAD déposée par le PTB. Si le PAD suscite un tel intérêt auprès de nos élus, c’est qu’il fait l’objet depuis sa naissance de nombre de critiques dont la plus vigoureuse concerne son déficit démocratique (2).

Iedereen is het eens over het slechte bestuur van de PAD’s!

Morgen komen onze Brusselse parlementariërs samen om twee ordonnanties te bespreken, een van het CDH, een andere van de MR, gericht op het verbeteren van de participatie in het kader van de Richtplannen van Aanleg (RPA of PAD),(1) het machtige stedenbouwkundige instrument dat ontstond in het kader van de hervorming van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWRO of COBAT). Op de agenda van de plenaire vergadering staat ook een verzoek ingediend door de PTB voor het instellen van een moratorium op de PAD's. De reden waarom de PAD’s zo'n grote belangstelling wekken bij onze vertegenwoordigers is dat ze sinds hun ontstaan het voorwerp zijn geweest van kritiek, met als meest belangrijke de kritiek op het democratisch tekort (2).

Een PAD kan het allemaal. Het kan tegelijkertijd de strategische aspecten van een gebied vastleggen als de regulerende, en dus verplichte, aspecten. Het kan het grondgebied van verschillende gemeenten bestrijken, het kan elk bebouwbaar deel van het Gewest ontwikkelen en het kan afwijken van alle hogere planningsnormen (BBP, mobiliteitsplannen, GSV, ….), met inbegrip van het Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP). In dit proces maakt het Gewest echter zelf  de diagnose, stelt ze zelf de vragen, geeft ze zelf de antwoorden en laat ze weinig ruimte voor discussie. Er is één verplichte informatievergadering gepland (die aanvankelijk niet bestond, maar die onder druk van de toenmalige oppositie werd toegevoegd), er is geen overlegcommissie en de openbare onderzoeken werden gegroepeerd uitgevoerd. Met als gevolg dat de betrokken bewoners, verenigingen en comités de duizenden pagina's met dossiers moesten slikken.

Benoît Périlleux, voormalig directeur stedenbouw en nu voorzitter van de Gewestelijke Ontwikkelingscommissie (GOC), zei tijdens zijn recente hoorzitting voor het Parlement: "Ergens is er een stap gemist. Het participatieproces heeft alleen zin als het ruim van tevoren wordt uitgevoerd en niet als het dossier al het onderwerp is geweest van afspraken tussen alle administraties en kabinetten" (3) .

Moet het dan nog verwonderen dat de PAD’s sterk worden betwist? Gebrekkige voorstellen en het totale gebrek aan overleg brachten bewoners en verenigingen ertoe zich te mobiliseren in een overkoepeld platform in de hoop door de overheid te worden gehoord, bovendien in een context waarin de overheid aan het begin van de legislatuur heeft bevestigd dat zij bereid is het participatieproces te verbeteren (4). Bij het ontstaan van het BASlesPAD-platform in februari 2020 vroeg het platform in een gezamenlijke verklaring een moratorium op de PAD's, om zo een einde te maken aan het dubbele proces van deregulering van het beleidskader en de afzwakking van het publieke debat (5).

Alvorens naar de plenaire vergadering te gaan, waren de bovengenoemde verordeningen en het moratorium al op 26 oktober in de Commissie voor de Territoriale Ontwikkeling besproken (6). Hoewel de drie teksten uiteindelijk verworpen zijn door meerderheid tegen oppositie, blijkt bij een grondige lezing van de debatten dat er een consensus bestaat over het feit dat de PAD's een probleem van goed bestuur vormen. Parlementslid Isabelle Pauthier (Ecolo) was zeer duidelijk: "De PAD’s moeten in het begin van het proces worden besproken op basis van diagnoses en een ontwerpplan waarvan de modaliteiten niet vastliggen (...) Het is in de eerste plaats het bestuur van de PAD’s dat het onderwerp van debat is omdat participatie wordt gereduceerd tot het recht om geïnformeerd te worden". Parlementslid Delphine Chabert (PS) was (veel) voorzichtiger, maar gaf toch toe dat "iedereen het erover eens is dat de PAD’s verre van volmaakt zijn. Iedereen erkent hun noodzaak, maar ze werpen nog veel vragen op. De regering verklaart in haar advies dat zij bereid is deze procedure te verbeteren".

Aangezien iedereen het erover eens is dat de procedure van de PAD's moet herzien worden, vraagt het platform BASlesPAD het Parlement om morgen te stemmen voor een moratorium op de PAD's en zich te verbinden tot het herdefiniëren van een regelgevend instrument dat in zijn huidige vorm een brute aanval is op onze Brusselse stedelijke democratie.

Platform BASlesPAD

Contact : Frans : Marco.schmitt@mar-sch.net , 0497 122 770 - Nederlands : Lieven@soetemail.be                  

Het platform brengt talrijke verenigingen en comités samen die bij een PAD of ander groot stadsproject betrokken zijn. Het wordt ondersteund door ARAU, BRAL, IEB en Natagora.

Om beter te begrijpen wat PADs zijn, kunt u de volgende links bezoeken:

  1. https://www.ieb.be/Plans-d-Amenagement-Directeur-fuite-hors-cadre-de-l-urbanisme-bruxellois  of https://bral.brussels/nl/artikel/bxl-plant-ii-koning-pad-dicteert-de-toekomst
  2.  de ‘carte blanche’ in Le Soir in 2018: https://plus.lesoir.be/164622/article/2018-06-25/faire-la-ville-sans-les-gens-pour-une-refonte-des-politiques-de-participation
  3. Hoorzitting van de GOC door het Brussels Parlement op 6 juli 2020, A-241/1, p.  13.
  4.  Zie de verklaring over het Gewestelijk Beleid 2019-2024, pp. 7, 85 et 107.
  5.  De volledige verklaring is te lezen op de website: https://baslespadbrussels-65.webself.net/  
  6.  Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening http://weblex.irisnet.be/data/crb/doc/2020-21/140157/images.pdf