LEZ: hou koers naar een gezonde stad

Op 1 september kondigden MR, Les Engagés en PS hun voorstel aan om de verstrenging van de Brusselse lage-emissiezone (LEZ), voorzien in 2025, met twee jaar uit te stellen. De rechtvaardiging? De burgers tijd geven om zich aan te passen. Nochtans is dit tijdschema al van kracht sinds ... 2018. Het was op initiatief van de toenmalige minister van Leefmilieu, Céline Fremault (Les Engagés - toen cdH), twee legislaturen geleden, dat deze kalender werd vastgelegd. Het voorstel van de drie partijen roept vragen op over de standvastige inzet van politici om de volksgezondheid te beschermen. 

Het is net deze kalender die veel mensen in Brussel hoop geeft. Brusselaars met ademhalingsproblemen dromen van een leven waarin ze niet om de zoveel tijd thuis dienen te blijven door pieken in de luchtvervuiling. Jonge kinderen waarvan het lichaam nog in volle ontwikkeling is en hun ouders hopen op een leven zonder dieselroet in hun longen. Senioren willen wandelen en een frisse neus kunnen ophalen, vrij van stinkende gassen. Sporters willen trainen zonder het risico op ontstekingsreacties in hun longen ... Allemaal verwachtingen die we de voorbije jaren konden optekenen tijdens onze praktijk, uit de mond van de vele Brusselaars die het slachtoffer zijn van luchtvervuiling. Als dit voorstel uitgevoerd wordt, laat dit al deze mensen in de kou staan. Weg is hun hoop. Twee jaar is een lange tijd in de ontwikkeling van een kind.

Impact LEZ bewezen

Sommigen onder hen zeggen nu de stad te willen verlaten. Anderen, uit  de meest kwetsbare wijken van Brussel, hebben die mogelijkheid niet. Ze lijden nu al onder een aangetast milieu en stellen vast dat het werken aan een gezonde stad niet langer op de agenda staat van bepaalde beleidsmakers. 

Nochtans loont het consequent beleid van Brussel. De laatste jaren is de luchtkwaliteit gevoelig verbeterd in Brussel. Tijdens het CurieuzenAir-onderzoek¹ bleek dat er zelfs plaatsen in de stad zijn die voldoen aan de normen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO), een doel dat buiten bereik leek voor de invoering van de LEZ. Een studie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen² bevestigt dat de vervuiling sneller gedaald is in Brussel dan in andere vergelijkbare steden, en dat met name in de meest kwetsbare wijken.

Brussel loopt risico

Toch is er nog een lange weg te gaan. Metingen van het ExpAIR-project³ tonen aan dat de vervuiling nog steeds de Europese normen overschrijdt in bepaalde gebieden, waaronder woonstraten zoals de Piersstraat in Molenbeek, waar de bevolking bijzonder kwetsbaar is. Bovendien moeten deze normen naar beneden worden bijgesteld. Voor het einde van het jaar gaat een nieuwe, strengere Europese richtlijn van kracht. Voor stikstofdioxide worden de normen bijvoorbeeld gehalveerd. Als het uitstel van de LEZ wordt gehandhaafd, loopt Brussel het risico niet te voldoen aan deze nieuwe eisen in 2030.

Brusselaars hebben het recht te leven in een stad waar hun gezondheid niet in gevaar wordt gebracht.

Afgelopen april riepen 140 artsen, gezondheidsdeskundigen en organisaties op tot een krachtiger beleid én een duidelijk engagement van alle politieke partijen in de strijd tegen luchtvervuiling. Het is dan ook verrassend en verontrustend om vast te stellen dat sommige partijen de tegenovergestelde weg kiezen. Wij vragen hen met aandrang dit voorstel in te trekken en de voorziene timing te behouden. Alle internationale voorbeelden tonen aan dat een luchtkwaliteitsbeleid een stevige en duidelijk omlijnde koers nodig heeft. Het was deze koers, over twee legislaturen, die Brussel op schema zette om minstens de nieuwe EU-normen te halen tegen 2030. Met een versterkt beleid zijn zelfs de WGO-normen niet buiten bereik. Wij vragen u zich te engageren voor deze doelstelling, eerder dan verdeeldheid te zaaien over het pad ernaartoe. Brusselaars hebben het recht te leven in een stad waar hun gezondheid niet in gevaar wordt gebracht.

Ondertekenaars:

Tim Cassiers (BRAL) 

Xavier Brenez (Onafhankelijke Ziekenfondsen) 

Pierre Dornier (Chercheurs d’air) 

Marion Alecian (ARAU) 

Alexandre Almorad (cardioloog) 

Berthold Aman (neuropediator) 

Catherine Bouland (professor Ecole de la Santé Publique, ULB) 

Kobe Boussauw (professor Cosmopolis Centre for Urban Research, VUB) 

Anne Brumagne (Brukselbinnenstebuiten) 

Marie Bruyneel (pneumoloog) 

Eric Corijn (professeur Cosmopolis Centre for Urban Research, VUB) 

Florine Cuignet (GRACQ - Les Cyclistes Quotidiens) 

Cultures&Santé asbl 

Nicolas Dauby (infectioloog; Maître de Conférence, ULB) 

Aurelia David (cardioloog) 

Thomas De Beenhouwer (cardioloog) 

Karen D’Hoore (Comité Yser/IJzer-Sainctelette, ambassadeur ExpAir) 
Tessa Goetghebuer (pediator) 

Vanessa Gouder de Beauregard (pediator)  

Quentin de Hemptinne (cardioloog) 

Oliver Kozak (EU Cycling Group, ambassadeur ExpAIR) 

Johan Leman (Foyer vzw/asbl, ambassadeur ExpAIR) 

Agnes Libois (infectioloog)  

An Macharis (Avansa Citizenne vzw, ambassadeur ExpAIR) 

Charlotte Martin (infectioloog)  

Nathalie Pigeon (Oudercomité Basisschool Sint-Ursula Laken, ambassadeur ExpAir) 

Arne Robbe (walk.brussels) 

Claudia Schönborn (médecin, Ecole de la Santé Publique ULB)  

Leticia Sere (Kidical Mass Brussels) 

Inge Smolders (Fietsersbond) 

Cedric Vaessen (Maison de quartier Bonnevie, ambassadeur ExpAir) 

Lore Van Bruwaene (pneumopediator)  

Anna Vanderfaeillie (pediator) 

Bas van Heur (professeur Cosmopolis Centre for Urban Research, VUB) 

Annekatrien Verdickt (Filter Café Filtré Atelier)