Persbericht: fijn stof, 2013 al afgelopen in Haren, Gent en Roeselare

Op enkele locaties in het land kan men al nieuwjaarsrecepties houden. In het Brusselse Haren, het Gentse Sint-Kruiswinkel en in de haven van Roeselare is het jaarlijkse “quotum” van 35 fijn-stofpieken immers al opgesoupeerd. “Het jaar is nog maar half”, aldus Piet Van Meerbeek van Bral, “en nu al overtreedt ons land – nog maar eens - de Europese wetgeving op luchtkwaliteit.” Maar wat blijkt? In plaats van het autoverkeer te ontmoedigen en andere structurele maatregelen te nemen om onze gezondheid te beschermen, lobbyt Vlaanderen achter de schermen voor afzwakking van de Europese normen.

De Europese richtlijn over luchtkwaliteit stelt een maximale daggemiddelde concentratie in van 50 microgram fijn stof (het zogenaamde PM10) per kubieke meter lucht. Die grenswaarde mogen we per jaar niet meer dan 35 keer overschrijden. Dit om de bevolking te beschermen tegen hoge vervuilingspieken die ondermeer kanker en ademhalingsproblemen veroorzaken. Helaas is de lucht in ons land al jaren zo sterk vervuild door fijn stof dat elk jaar een hele reeks meettoestellen “in de fout gaan”. Niet zelden stellen we vast dat op een bepaalde locatie de maximumgrens meer dan 60 keer overschreden wordt in plaats van de toegelaten 35.

Ook dit jaar ziet het er niet goed uit voor luchtkwaliteit. Terwijl veel aandacht uitgaat naar de ozonpieken, scheert ook de fijn-stofvervuiling hoge toppen. Twee meetstations (het Gentse Sint-Kruiswinkel en de haven van Roeselare) hebben de afgelopen dagen hun 36ste overschrijding van de fijn-stof-daggrenswaarde genoteerd terwijl Haren de kroon spant door meteen nr 36 én 37 neer te zetten (zie www.irceline.be.) Het jaar is nog maar halfweg en we kunnen al met zekerheid zeggen dat ons land ook in 2013 de Europese regelgeving overtreedt. Overigens is het probleem in het Gentse vrij algemeen. Op dit moment zitten de meetstations in Gent centrum en Evergem ook vlak bij de limiet met respectievelijk 34 en 33 overschrijdingen.

Al jaren roept de milieubeweging om structurele maatregelen om de uitstoot van fijn-stof in alle sectoren terug te dringen. Dat betekent onder andere minder autoverplaatsingen en minder mestproductie. Ook de Europese Commissie wees er al op dat reeds genomen maatregelen mogelijk ontoereikend waren én dat een aantal belangrijke vooropgestelde maatregelen níet genomen zijn, zoals rekeningrijden of lage-emissiezones. Ondermeer daarom heeft ons land geen uitstel gekregen voor de daggrenswaarde van fijn stof. Maar wat doen onze gewesten in plaats van werk te maken van deze maatregelen? Ze kijken de andere kant uit en verlenen vergunningen voor autoaanzuigende projecten en investeren in bijkomende weginfrastructuur. “Vlaanderen gaat zelfs nog verder”, zegt Lieze Cloots van Bond Beter Leefmilieu. “In een gezamenlijke brief aan de Europese Commissie die recent online gezet is, lobbyt de Vlaamse overheid, samen met ondermeer de regio’s Catalonië, Londen, Randstad en Baden-Würtemberg, voor afzwakking van de Europese regels.” [1] Met het argument dat ze alle mogelijke maatregelen genomen hebben en dat de beloofde vermindering van uitstoot door nieuwe autotechnologie er niet gekomen is, pleiten deze regio’s voor het schrappen van een aantal grenswaarden. Ze vinden ook dat ze zelf moeten kunnen kiezen in welke streken de normen van toepassing zijn en waar niet en vinden subsidies en samenwerkingsakkoorden beter dan Europese boetes (die ons ongetwijfeld boven het hoofd hangen).

Hoewel er een aantal pertinente vaststellingen in deze brief staan vinden BBL en Bral het wraakroepend dat de overheid actief lobbyt voor een zwakkere bescherming van de volksgezondheid en voor lagere ambities op vlak van zuivere lucht. We roepen de Vlaamse overheid op een open dialoog aan te gaan met haar bevolking over de vraag of zij ook vinden dat de lucht niet overal even gezond hoeft te zijn.

Besluit: onze lucht blijft nog altijd sterk vervuild met fijn stof. Ook dit jaar overtreedt ons land weer de Europese regelgeving. Helaas blijft het nog altijd wachten op structurele maatregelen als stadstol of rekeningrijden of een andere ruimtelijke ordening. In plaats daarvan ijvert Vlaanderen actief voor een afgezwakte bescherming van de volksgezondheid.

Contact :

Piet Van Meerbeek | Bral vzw

www.bralvzw.be

stafmedewerker leefmilieu & participatie

| Zaterdagplein 13 – 1000 Brussel |

| T 02 217 56 33 |  M 0478 999 707

[1]    Zie http://en.vleva.eu/sites/en.vleva.eu/files/pages/bijlages/air_group_response_eu_tsap_consultation_-_february_2013.pdf

Foto:CC BY-ND 2.0 cursedthing.