Belgacom-gebouwen aan de Zavel – sloophamer is passé en nefast

(Foto: GoogleMaps)

De Belgacom-gebouwen aan de Zavel zijn binnenkort niet meer, als het van Immobel afhangt. De ontwikkelaar haalt de sloophamer boven . Sinds het ontstaan van het project en de ondergrondse parkeergarage staat het Gewest voor sociale, economische en klimaatuitdagingen van ongekende grootorde. Operaties zoals het Lebeau-project, met een totale sloop en reconstructie op een parkeerterrein in vier ondergrondse niveaus lijkt ons gewoonweg anachronistisch.

Het openbaar onderzoek naar het vastgoedproject dat de vernietiging van de Belgacom-gebouwen in de Zavel beoogt, eindigt deze donderdag 29 oktober. Bewoners van de Zavel vinden dit omvangrijke project geen goede zaak voor hun buurt. Een petitie heeft al 3800 handtekeningen verzameld. BRAL deelt hun bezorgdheid en brengt een ongunstig advies uit over het Lebeau-zavelproject.

Sinds het ontstaan van het project en de ondergrondse parkeergarage staat het Gewest voor sociale, economische en klimaatuitdagingen van ongekende grootorde. Dergelijke operaties van totale sloop en reconstructie op een parkeerterrein in vier ondergrondse niveaus lijkt ons gewoonweg anachronistisch. Met het oog op deze nieuwe uitdagingen lijkt het ons nu meer dan ooit tijd om inventief te zijn om het beste te halen uit wat we hebben geërfd, om een architectuurcultuur te ontwikkelen die resoluut voorstander is van het behoud van kantoorgebouwen, ook al betekent dit dat hun functie moet worden aangepast.

Milieu-impact

De principes van circulariteit van materialen, besparing van hulpbronnen, maar ook andere parameters zoals transport naar de plaats van afvalinzameling en -verwerking en alles wat de optie om het bestaande gebouw beter kan valoriseren, lijken ons onvoldoende in aanmerking te worden genomen.

De jaarlijkse hoeveelheid bouwafval is sinds 2004 bijna verdubbeld tot 20 miljoen ton in 2016. Het vernietigen, vervoeren en vervolgens opslaan of transformeren van afval vereist energie, vervuilt en brengt "verborgen" kosten met zich mee die de samenleving als geheel zal moeten dragen. Vandaag de dag wordt nauwelijks 1% van de materialen hergebruikt in de bouw. Kunnen we ondertussen niet beter dan afbreken?

We vragen dat deze parameters worden toegevoegd aan het openbaar onderzoek op een manier die toegankelijk is voor het gezond verstand wanneer we voor de keuze komen te staan voor of tegen sloopwerkzaamheden van deze omvang.

Mobiliteit en luchtkwaliteit

Het gebouw ligt in een gebied dat aangesloten is aan alle openbare vervoersnetwerken, dat goed is voorzien van parkeerplaatsen (Albertine, Zavel,... waarvan de bezettingsgraad in aanmerking moet worden genomen), en is vooral problematisch vanuit het oogpunt van de NOX-vervuiling (volgens de hoge resolutiekaart van Irceline, tussen 31 en 40 microgram per m³). Zonder aan een duidelijke behoefte te voldoen, dreigt de situatie dus aanzienlijk te verslechteren. Het aantal van 380 parkeerplaatsen, dat ongeveer 5 keer meer is dan de bestaande, gaat de andere kant op.

Lokaal kan ook de toegang tot de parkeergarage het lokale verkeer hinderen. BRAL is gekant tegen elke uitbreiding van de bestaande parking en vraagt om een project dat in lijn is met de bestaande en uitgestippelde mobiliteitsplannen, op lokaal en bovenlokaal niveau, indien nodig met behulp van diepgaande studies over de getroffen locaties, met inbegrip van het Zavelplein.

Participatie

BRAL maakt zich zorgen dat dergelijke grote veranderingen in een wijk niet worden beslist van onderuit in overleg met de bewoners tijdens projecten, zelfs privéprojecten. In openbare projecten wordt een participatiesysteem vaak verplicht omdat ze de stad op een bepaalde plek consistent transformeren. Bij een dergelijk project vormt ook de extreme technische moeilijkheidsgraad van het dossier een probleem en vereist dit meer debat en informatie.

In het algemeen vraagt BRAL dat voor dit soort vastgoedprojecten vanaf 2 500 m² een verplicht overleg met de omwonenden en de gebruikers van de stad wordt georganiseerd vóór de indiening van de aanvraag voor een bouwvergunning.

Stedenbouwkundig programma en kosten

De geplande huisvesting zal bij lange na niet overeenstemmen met het sociaaleconomisch profiel van de Brusselaars, dus vragen we een deel ervan in te richten als sociale huisvesting.

Bovendien lijken de demografische prognoses een dergelijke frenetieke verdichting niet langer te rechtvaardigen. In het centrum van Brussel zijn al veel verdichtingsprojecten in gang gezet in naam van de prognoses die in het kader van het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling zijn opgesteld. Het is tijd om die situatie recht te zetten.

Wat de winkels en voorzieningen betreft, vragen wij om een strategie die prioriteit geeft aan kleine winkels ten gunste van het behoud of het creëren van lokale werkgelegenheid, en voorzieningen ten gunste van de sociale cohesie die moet worden ontwikkeld tussen de verschillende groepen die deze wijk bezoeken.

De tuin moet groter zijn, wat een beter zicht op de historische delen mogelijk maakt, en in de open grond. Het volume van de tuin moet een minimum aan zonneschijn toelaten.

Conclusie

BRAL vraagt de Overlegcommissie om een negatief advies uit te brengen over dit project, en over elk ander project dat zou beginnen met een totale sloop en reconstructie of uitbreiding van de bestaande parkeergarage.

U kunt de petitie van de buurtbewoners ondertekenen en natuurlijk ook reageren op het openbare onderzoek, dat te vinden is op de website van de stad Brussel, waar u ook alle informatie over het project kunt vinden. De deadline is 29 oktober.

De bewoners kwamen in de pers met de petitie. Als bijlage onderaan kan u de volledige reactie van BRAL (in het Frans) lezen.