Artikels

Liever behoud en renovatie in plaats van sloop en heropbouw

In de Dijlestraat in de Noordwijk plant men een complex van drie gebouwen te slopen. BRAL reageerde op de plannen. Specifiek voor dit project vinden we dat slopen hier moet vermeden worden, om meerdere redenen: het is iets wat de toekomstige Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening (Good Living) centraal stelt omwille van klimaatbezorgdheden, het is volgens ons mogelijk gezien de structuur volgens ingenieurs stabiel is en nuttig omdat sommige gebouwen opgenomen zijn in de Erfgoedinventaris, wat het eerste niveau van erkenning is.

Geen productieactiviteiten gepland

We betreuren dat er geen productieactiviteiten gepland zijn, ondanks de bestaande vloeroppervlakte die zo is ingekleurd. Lawaaierige en vervuilende activiteiten zijn uit den boze in een woongebied, maar lokale, duurzame of circulaire economie zou banen kunnen creëren voor de buurtbewoners.

Zelfde bezwaren als in PAD Max (1): woonnood

Het project valt net buiten de perimeter van het Richtplan van Aanleg Maximiliaan (PAD Max), maar onze bezwaren gelden ook hier. Waar er nood aan is in deze buurt, zijn betaalbare huisvesting en grote huizen voor grote gezinnen. Dat zeggen niet enkel wij, maar ook de diagnose van Territorium Noord van Perspective. 

Men zet in PAD Max een beetje maar toch te weinig in op de hefboom van publieke grondeigenaren om betaalbare woningen te bouwen. In dit project is geen spoor van betaalbare huisvesting. Geen sociale woningen, zelfs geen gesubsidieerde middenklasse koopwoningen. BRAL wil dat men een minimum van 25 procent sociale woningen (in strictu sensu, dus geen woningen van sociaal oogmerk) ontwikkelt bij privéprojecten van meer dan 1.000 vierkante meter.

Dit project van 90 woningen plant 35 studio’s, bijna twee op vijf van de woningen hebben maar 1 slaapkamer (38,9%). De grootte van de woningen komt dus niet tegemoet aan de diagnose van Perspective, dit project zal de situatie alleen maar verergeren.

Zelfde bezwaren als in PAD Max (2): nood aan collectieve voorzieningen

Door de PAD verwacht het Gewest minstens 3.200 nieuwe bewoners in de wijk. Ter herinnering, het project waar het nu om gaat, valt niet onder een van deze inschattingen.

Het milieueffectenrapport van de PAD stelde dat er een vermindering in vloeroppervlakte voor publieke voorzieningen wordt verwacht in het PAD-gebied. Afhankelijk van de variant zouden de collectieve voorzieningen verminderen met 3.800 à 5.400 vierkante meter in de zogeheten "mutatiesectoren". Opnieuw volgens de diagnose van het Territorium Noord is er nu al een tekort aan zulke voorzieningen. 

Hoe denkt de gemeente tegemoet te komen aan de behoeften van de nieuwe inwoners? Op dit moment zijn de drie ruimtes op het gelijkvloers handelszaken. Waarom vragen we de aanvrager niet om ten minste één openbare of sociale voorziening in hun project op te nemen? 

Conclusie

Hoewel het belangrijk is om gebouwen te renoveren en lege ruimtes te activeren, moet dit wel gebeuren met de behoeften van de stad in het achterhoofd. De klimaatnoodtoestand betekent dat we steden niet langer vanaf nul kunnen opbouwen. Elk project moet op de een of andere manier bijdragen aan het verzachten van de negatieve effecten van een exploderende huizenmarkt. En dat betekent grote woningen betaalbaar maken.

Je kan ons volledige bezwaarschrift lezen in de bijlage.

Benjamin Delori
Medewerker stedenbouw

“We hadden een geweldige ervaring, gefocust op de basisbetekenis van ons project: zoeken naar manieren waarop mensen en georganiseerde groepen kunnen samenwerken om bij te dragen aan het algemeen welzijn. ... We vragen Europa met klem om een Europa te zijn van volkeren die willen samenwerken en vrede willen opbouwen, en niet een Europa van banken, lobby's en wapenfabrieken.” - Calogero Bellavia van Biblioteca di Pace, Cittadinanze 

De eerste dag kwamen we samen in het kantoor van BRAL om onze woordenlijst en het voorstel voor het Europees Parlement “Commoning in Europe, a common glossary for the EU” te bespreken. Laura Birtolo, psycholoog, faciliteerde. Massimo Mannoni, lid van Labsus, leidde de dialoog en Miguel Martinez vertaalde. Je kan de gemeenschappelijke woordenlijst van ons project lezen in de bijlage hieronder.

Daarna sprak Hanne Van Reusel van Osmosnetwork & commons architect.e, over participatie en het algemeen belang. Er zijn veel manieren om het proces van participatie te starten en te begeleiden en het algemeen belang centraal te stellen. Hanne vertelde over haar eigen ervaring op de Friche Josaphat. Daar initieerde ze samen met Verena Lenna, die niet aanwezig kon zijn, Josaph'Aire en Commons Josaphat, met de steun van BRAL.

In de namiddag bezochten we Tournevie, de gereedschapsbibliotheek met verschillende werkplaatsen in de buurt van de metrohalte Maalbeek. Ze maken het mogelijk om gereedschap te lenen voor lidmaatschapsbijdrage die gebaseerd is op vertrouwen. Uit hun initiatief ontsproten veel coole projecten zoals Remorquable, een uitleendienst voor cargofietsen in de hele stad. Na verschillende keren te zijn verhuisd, waren ze blij dat ze een centrale locatie hadden gevonden – zij het in tijdelijk gebruik.

's Avonds doken we in de krochten van de meest democratische van de Europese instellingen, het Europees Parlement. We kregen een rondleiding door het indrukwekkende gebouw voordat we een van hun vertegenwoordigers ontmoetten. We deelden met Europarlementariër Camilla Laureti ons ontwerp van de Commoning-woordenlijst en ons voorstel voor het ontwikkelen van een betere samenwerking tussen actieve gemeenschappen en openbare instellingen om hen te ondersteunen. Je kan de brief lezen in de bijlage.

Op de tweede dag richtten we ons eerst op de opvolging van de good practices rond commoning. Nadien nodigde BRAL de partners uit om kennis te maken met Community Land Trust Bxl, Delta Forest-Vorst en het UIA-project Calico te ontdekken. In dit prachtige project konden mensen met een laag inkomen een huis kopen terwijl de grond in gemeenschappelijke handen blijft. Pass-ages creëerde een huis voor palliatieve zorg en moeders die net bevallen zijn. Het is een gemoedelijke plek waar nieuw en eindigend leven elkaar kunnen ontmoeten en niet worden weggestopt. Le Delta is tot slot een gezellige ontmoetingsplaats waar allerlei activiteiten plaatsvinden, maar niets moet.