PAD Weststation: specifieke aanbevelingen

19/04/2019

Weststation is één van de vier gebieden die de eer kreeg als eerste gepland te worden met hét nieuwe speeltje van deze regering: de Richtplannen van Aanleg (RPA) ofte Plan d’Aménagement Directeur (PAD). Weststation is nog in openbaar onderzoek tot 23 april. De enjeux zijn enorm, reageren is dus de boodschap. BRAL zet alvast zijn opmerkingen op een rij.

De enjeux van de PAD’s zijn enorm, reageren is dus de boodschap. BRAL zet alvast zijn opmerkingen op een rij.

De plannen zelf kan je consulteren op de website van Perspective. Algemeen gesproken vinden we dit de beste PAD van de eerste reeks die nu in openbaar onderzoek is. Maar ook hier gelden de algemene opmerkingen. En dan vooral die over de perimeter, het ontbreken van de operationele nota en het type woningen waar niets wordt over gezegd. Het grootste discussiepunt is de densiteit. Maar laat ons met het positieve beginnen.

Het positieve aan PAD Weststation

Er is duidelijk gekozen voor een gewestelijke fietsas langs lijn 28. Fijn! In de eerste versie van de plannen ontbrak deze dimensie. Nochtans is ze een echte gamechanger omdat ze de site inbedt in een aangenaam zacht mobiliteitsnetwerk én ze deel laat uitmaken van een groen netwerk dat zo ontsloten wordt. Te beginnen met lijn 28 en Thurn & Taxis natuurlijk. De omgeving is al dichtbevolkt en er komen nog een pak woningen bij. Je kan zeggen dat de geplande fietsas een sine qua non om de bevolkingsgroei op te vangen. Ze kan alvast wat druk van de ketel nemen.
De verdeling in kwadranten met een eigen identiteit is helder (zie de afbeelding bovenaan). Het idee om één ervan bewust gewoon wild te laten, is nieuw in Brussel.
Er is voldoende aandacht voor ecologie en waterbeheersing. Een ongebruikelijk deftig repertorium van de landschappelijke kwaliteiten en de aanwezige planten en dieren. Soorten van braakliggende terreinen worden vaak schromelijk over het hoofd gezien.
Er is plaats voor productieactiviteiten én er is ook meteen nagedacht over het bijbehorende logistieke probleem. Dat is één van de dingen die we vroegen meer in rekening te brengen. Al is niet duidelijk welke type ‘productieactiviteiten’ men viseert en is de combinatie met wonen nog niet voldoende doordacht. Men blijft vasthouden aan een ‘horizontale’ integratie, m.a.w. wonen boven werken. Dat is al jaren de mantra, maar het blijft een heikele oefening. Toch zijn de klassieke problemen beter handelbaar, doordat ze in de sokkel zouden ingewerkt worden.
Moduleerbaarheid is geen loos begrip. Zo kan de enorme sokkel in het druk bebouwde kwadrant vele invullingen krijgen. De plafonds kunnen ook opgetrokken worden tot 6 meter hoogte. Wat er dan weer wijst dat men écht open staat voor de komst van productieactiviteiten. Maar ook voor sportvelden en zelfs een aan containerpark is er plaats. Wat dat laatste betreft: goed idee maar wel een stevige ontwerpuitdaging! Hopelijk komt de nadruk te liggen op hergebruik in plaats van weggooien.

Wat vinden we maar zozo

+/ te dens?

Uit de plannen die in openbaar onderzoek zijn, kan je niet afleiden hoe veel woningen er worden gepland. Maar blijkbaar heeft men toch een concreet aantal in gedachten: 450. Best veel in een al zeer dichtbevolkte omgeving. En er wordt hoog gebouwd. Onze eerste reactie was dan ook: hoeft dat echt? Waarom niet gewoon een groot park/natuur met een fietspad erdoor, productieactiviteiten/werkgelegenheid, een school en klaar is kees?

Waarschijnlijk ligt dat moeilijk omdat men voor de grond moet betalen en dus waar voor zijn geld wil zien. Anderzijds: er zijn wel degelijk ook nieuwe woningen nodig én de site is héél goed gelegen qua zachte mobiliteit. We spraken al over de voordelen van de fietsas die de site verbindt met een ruimer netwerk. Daarnaast wordt het lokale groene netwerk versterkt en vooral: twee metrostations en tram-en buslijnen. Om hier te wonen heb je alvast geen (eigen) wagen nodig. Dus: misschien kan het maar het wringt. De randvoorwaarden zijn sowieso essentieel in dit precaire evenwicht tussen werkgelegenheid, scholen in de buurt, mobiliteit etc.

+/- Het tijdelijke

Het is de enige PAD waarin er is nagedacht over het tijdelijke en de doorgroei van het tijdelijke naar het permanente. Maar het wordt slechts kort aangeraakt zodat we op onze honger blijven zitten. We horen dat er een aparte nota wordt over opgesteld. Goed zo! Het was nog fijner geweest, moest die gewoon deel uitmaken van de PAD.

Wat moet beter

- Garanties voor de leuke dingen

Door de stroeve houding tussen de visie en het reglementaire luik zijn er weinig of geen garanties wat betreft de productieactiviteiten, de logistiek, het containerpark, de sportzaal of andere leuke dingen in de enorme sokkel. Die extreme openheid wat betreft de invulling kan ook negatieve effecten hebben. De productieactiviteiten kunnen ook handelszaken zijn. En aangezien de wettelijke normen gelden wat betreft parkeren, kan een groot deel ook gewoon parking worden. Door de nieuwe strengere normen in de nog goed te keuren Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening (GSV) zou dat gevaar ‘beperkt’ zijn tot de helft van de sokkel. Wat nog veel is. Op z’n minst moeten de normen van de nieuwe GSV worden toegepast. Kortom: de ambitie mag er dan wel zijn in te zetten op zachte vervoersmodi, wettelijk gezien is er dus geen poot op te staan.

- Type woningen bepalen

Er wordt over woningen een operationele nota opgemaakt. Zoals gezegd bij de algemene opmerkingen had deze nota deel moeten uitmaken van het Richtplan van Aanleg. Het gewest onderhandelt momenteel met Infrabel over de prijs van de grond. De deal is nog niet rond, maar heel de site wordt normaliter dus publiek. En als die site publiek wordt, dan hebben we daar specifieke aanbevelingen voor. Zie punt 4 bij de algemene aanbevelingen.

- 'Bestem de ruimte voor de Infrabel-academie als park

De publieke ruimte aan de Infrabel-academie is belangrijk omdat ze linken legt tussen de publieke ruimten en wijken. In het mini-bestemmingsplan wordt ze beter ook aangeduid als publieke ruimte of park om zo zeker te zijn van deze scharnierfunctie.

- Infrabel passeert langs start en ontvangt …

Over het Infrabel gesproken: Infrabel – de huidige eigenaar - kan in zijn luie stoel wachten tot het geld binnenkomt. Plannen en ambities poneren voor een zone die je niet in handen hebt, is niet zo slim. Zeker niet als je grote vastgoedontwikkeling voorspiegelt. Infrabel haalde al lang zijn rekenmachine boven en het gewest zal zwaar in de buidel moeten tasten. Meerwaardebelasting iemand? Zoals voor alle zones pleiten we ook hier voor een mechanisme om planbaten te innen wanneer een eigenaar plots extra bouwrechten krijgt, omdat de regering zijn plankader aanpast. Op z’n minst een stok achter de deur voor al te groot winstbejag van Infrabel.

- Wat met de spoorweg?

- Wat gebeurt er met de spoorweg die naar de oude Delhaizedepot gaat? Niets, zo lijkt het. We vroegen reeds de optie open te houden deze sporen opnieuw te kunnen gebruiken. Zowel voor logistiek als recreatie kunnen ze mogelijks nog van pas komen. Is dit bestudeerd?

Hoe kan je reageren?

Reageren op de PAD Weststation kan tot en met 23 april.

Bij 1 van de 2 organiserende gemeenten:
- Sint-Jans-Molenbeek
Je opmerkingen of bezwaren stuur je naar urbanisme@molenbeek.irisnet.be Of met de post naar Dienst Stedenbouw, Graaf van Vlaanderenstraat 20, 1080 Brussel
- Koekelberg: de documenten liggen ter inzage bij de gemeente, Henri Vanhuffelplein 6, 1081 Brussel, op maandag, woensdag en vrijdag van 8u tot 12u en van 13u30 tot 17u en op dinsdag van 8u tot 12u en van 13u30 tot 20u. Voor de technische verduidelijkingen komt u best langs op maandagochtend van 9u tot 12u, op woensdagnamiddag van 13u30 tot 17u of na telefonische afspraak via het nummer 02/600 15 26.
- Via de vragenlijst
Via de post: