Persbericht - Afbraak van het Zuidpaleis: een onverantwoorde politieke keuze en een groot gebrek aan respect voor de wijk en het stedelijk erfgoed!  

"Het gekozen scenario is de enige haalbare oplossing vanuit technisch, financieel en bouwtechnisch oogpunt". Met deze woorden bezegelde de Brusselse regering, bij monde van Rudi Vervoort, het lot van het Zuidpaleis en de omliggende wijk. Eerst werd er nog gesproken over "demontage van het dak", nu is het een kwestie van "ontmanteling".

De woorden "afbraak" en "façadisme", die de genomen beslissing beter beschrijven, zijn voor hen duidelijk moeilijk uit te spreken in deze periode vlak voor de verkiezingen.

Misschien omdat ze pijnlijke herinneringen oproepen aan een stedenbouw waarvan we dachten dat die tot het verleden behoorde? 

Meer dan een jaar duurde het voordat de autoriteiten bekendmaakten dat de werf onder het Zuidpaleis vastzat. In die periode werden verschillende oplossingen bestudeerd door de MIVB en de regering. Drie daarvan werden afgelopen donderdag officieel aan de regering voorgesteld. Zoals de MIVB duidelijk maakt in een nota die ze heeft opgesteld, wordt de aanvankelijke techniek om de tunnel te bouwen met behulp van Jet Grouting op geen enkele manier ter discussie gesteld en kunnen de werkzaamheden worden voortgezet zonder het Zuidpaleis te slopen. De impasse is dus geen technische kwestie, maar eerder een kwestie van de relatie tussen de MIVB en het aannemersconsortium dat meer geld en langere deadlines eist dan gepland. In plaats van het geschil tot het einde toe uit te vechten en hun rechten te laten gelden, hebben de gewestregering en de stad Brussel besloten om het Zuidpaleis af te breken om de uitvoering van metro 3 te versnellen en een einde te maken aan het conflict met de aannemer, tegen hoge kosten. Als de aannemer deelneemt aan de afbraakwerken, krijgt hij zelfs een nieuw contract tegen een hogere prijs dan het oorspronkelijke. 

Is het sloopscenario sneller en goedkoper? Niets is minder zeker, want er zijn nog veel onbekende factoren...

Omvatten de aangekondigde kosten de heropbouw van het gebouw? Zal het aannemersconsortium, dat volgens de MIVB verantwoordelijk is voor de technische en financiële aspecten, bijdragen aan de extra kosten? Zal de Stad Brussel het nieuwe Zuidpaleis ten koste van andere uitgaven meefinancieren? Zal het Zuidpaleis op identieke wijze worden heropgebouwd of zal er een nieuw project voor worden opgezet? Binnen hoeveel jaar wordt het heropgebouwd? Met welk activiteitenprogramma? Zullen de ontheemde bewoners van vandaag morgen nog welkom zijn? Welke garanties en steun krijgen ze om deze moeilijke periode door te komen? Ervaring uit het verleden doet ons vrezen dat de Stad Brussel een vastgoedoperatie zal uitvoeren om deze speling van het lot rendabel te maken en de huidige inwoners te verdringen. We hopen dat we fout zijn. 

Stop de uitgaven!  

Het slopen van het Paleis is GEEN onvermijdelijke technische oplossing. Het is een politieke keuze van het Brussels Gewest en de Stad Brussel. Het is een onverantwoordelijke keuze die het resultaat is van een ernstige fout van de auteurs van het project, maar waarvan de enorme impact in de eerste plaats zal gevoeld worden door de gebruikers van het Zuidpaleis, de bewoners en winkeliers van de Stalingradlaan en de Lemonnierlaan, en het hele sociaaleconomische weefsel van deze wijk die al aangetast is door jaren van ongewenste werven. Heeft de Stad Brussel ook maar enig idee van het aantal faillissementen sinds het begin van de bouwwerken?  

De winkeliers van het Zuidpaleis zullen als eerste worden getroffen. Zij vormen de eerste dominostenen in een kettingreactie die het evenwicht van de wijk volledig zal verstoren. Naast 35 winkels herbergt het gebouw ook 37 sportclubs met bijna 3.000 leden en de Haute Ecole Francisco Ferrer met 1.200 studenten. Met andere woorden, voor de wijk is dit een echt economisch en sociaal doodvonnis dat door geen enkel financieel lapmiddel kan worden goedgemaakt, vooral wat betreft de sociale schade, een kosten-batenanalyse die totaal ontbreekt in de berekeningen van de regering en de MIVB...

Brussels Minister voor Mobiliteit Elke Van Den Brandt kondigde enkele weken geleden aan dat de beslissing over het Zuidpaleis "in nauw overleg met de Stad Brussel, de buurtbewoners, de verenigingen, de winkeliers en de andere gebruikers van het Zuidpaleis" zou worden genomen. Daar is niets van terechtgekomen. Er hebben vergaderingen plaatsgevonden tussen de politieke kabinetten en de Stad Brussel. Terwijl de winkeliers van het Zuidpaleis inderdaad in allerijl werden opgeroepen, werden de gebruikers, buurtbewoners en andere winkeliers van de wijk die deel uitmaakten van het "Toots Thielemans-panel" amper 24 uur op voorhand uitgenodigd op een informatievergadering - over een beslissing die al genomen was - die plaatsvond... op Zoom! Wat een mooie les in politieke moed en burgerparticipatie. 

Het Zuidpaleis vernietigen in de overtuiging dat dit met een vingerknip kan, is ook miskennen hoe moeilijk het is om een dergelijk project te verzoenen met respect voor het erfgoed van Brussel. De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen heeft al gewaarschuwd voor de gevaren van een dergelijke operatie, die essentiële elementen van de samenstelling van het gebouw (met name de galerijen) zou kunnen verzwakken of zelfs vernietigen. In een poging om deze ramp af te wenden, heeft ARAU aangekondigd dat het een aanvraag zal indienen om het gebouw, inclusief de interieurs, op de monumentenlijst te plaatsen. 

Is er echt geen andere keuze?  

De vernietiging van het Zuidpaleis is geen onvermijdelijke technische oplossing, maar het resultaat van een reeks politieke keuzes:  

• De keuze om dit metro 3-project tegen alle gezond verstand in te beginnen met de werken aan het zuidelijke deel, waardoor nu al onomkeerbare schade wordt toegebracht aan de goede werking van het huidige openbaar vervoer, zonder te weten wanneer de volledige lijn zal worden ingehuldigd, of zelfs of ze het daglicht wel zal zien.  
• De beslissing om de aanleg van het station Toots Thielemans te bevestigen, ondanks de studies die waarschuwden voor de geotechnische moeilijkheden in verband met de drassige ondergrond en de adviezen van verschillende experts die alarm sloegen, maar ook om de vergunningen zo snel mogelijk af te leveren... 48 uur voor de vorige verkiezingen om te vermijden dat men zou terugkrabbelen.  
• Tot slot de beslissing om koste wat het kost door te gaan met de aanleg van een mobiliteitsinfrastructuur die bol staat van de sociale, ecologische en economische problemen, zonder enige financiële garantie om de toekomstige voltooiing van het noordelijke traject (Albert-Noordstation) te garanderen. Toegegeven, als metro 3 vandaag zou worden opgegeven, zou dat leiden tot zeer aanzienlijke financiële verliezen, maar deze zouden bijna anekdotisch zijn in verhouding tot een totaalproject dat momenteel wordt geschat op meer dan 4 miljard euro. 

 De slogan "de enige mogelijke optie" en de strategie van de Brusselse regering, die een opvallende gelijkenis vertoont met de mooiste uren van de verbrusseling, kunnen dus gemakkelijk van tafel worden geveegd. Er zijn andere keuzes. Een daarvan is om de gemaakte fouten te accepteren, om eerlijk en transparant te communiceren, te erkennen dat de werken moeten worden stopgezet, de straten en de publieke ruimte te herstellen, het evenwicht in de wijk te beschermen en alternatieve mobiliteitsprojecten te bestuderen die de stedelijke en menselijke omgeving respecteren. 

Wij eisen:  

• De werken uitvoeren met een techniek die het Zuidpaleis respecteert of, als dat niet lukt, de werken aan het station Toots Thielemans stopzetten en het onmiddellijke herstel van de straten aan Jamar, Stalingrad, Lemonnier, enz. 

• Een onderzoek naar de gedeelde schuld van de privé-aannemers en de overheid in deze zaak  
• Een evaluatie van de verbroken beloften aan de buurt in de pacten (netheid, werkschema's, schoonmaak, schadevergoeding, enz.)  
• Een onafhankelijk onderzoek naar de haalbaarheid van het alternatieve project voor metro 3, Prémétro +, gesteund door "AVANTI ! 

Ondertekenaars: 

IEB, ARAU, BRAL, Sauvez le Square Riga, ACQU, Save Tram 55, Quartier Nord, Midi Moins Une !, Dérive, Comité d'habitant Saint-Gilles MIDI/SOUTH/ZUID, Le Pavé des Marolles, Association des commerçants Stalingrad-Lemonnier