Artikels

Thema

In een klein dorpje in Zuid-Afrika, waar de meeste bewoners elkaar goed kennen,  organiseren ze elk jaar een dorpsfeest. Mensen komen samen, dansen en feesten, terwijl de ouderen verhalen van vroeger vertellen aan de kinderen. Op een van de feesten begint plots een aantal vrouwen te zingen, heel harmonieus. De buurtbewoners reageren verrast. Want hoewel iedereen z’n buren goed kent in het dorp, wisten ze niet dat deze dames zoiets in hun mars hadden. Blijkt dat dit groepje vrouwen regelmatig samen komt om als koor te zingen terwijl bijna niemand het weet. Een verborgen potentieel in het dorp. Een klein burgerinitiatief waar nog bijna niemand van had gehoord, allemaal heel informeel en op eigen kracht.

Dit verhaal illustreert hoe onderbenut talenten kunnen blijven, gewoon omdat niemand ze heeft opgemerkt, zelfs wanneer iedereen in de buurt elkaar kent. Beeld je dan maar eens in hoeveel talenten, dromen en potentieel onbenut blijven in wijken zoals Matongé bijvoorbeeld, waar mensen hun buren meestal niet kennen.

Het is in het hart van Matongé, in het Vlaams-Afrikaans huis Kuumba, dat ‘Community Building Programme Manager’ Shaun Burnett ons dit verhaal vertelt. Shaun komt recht uit Glasgow voor een lezing over asset-based community development (ABCD), een methode om aan gemeenschapsontwikkeling te doen zonder de gebruikelijke focus op de problemen van een wijk. De kern van de ABCD-methode is: zoek het verborgen potentieel in een buurt en valoriseer het. Iedereen heeft talenten en dromen; breng het allemaal in kaart en benut die kracht en energie. In plaats van mensen te beschouwen als consumenten van publieke dienstverlening, kunnen we hen zo stimuleren om opnieuw een actor te worden van hun eigen leven en gemeenschap.

De kern van de ABCD-methode is: zoek het verborgen potentieel in een buurt en valoriseer het. Iedereen heeft talenten en dromen; breng het allemaal in kaart en benut die kracht en energie.

Het moeilijkste daarbij, zo zegt Shaun ons, is niet om verborgen potentieel te vinden; meestal is het nog moeilijker om dat potentieel te “matchen” met iemand die dat specifieke talent kan gebruiken en valoriseren. Een welkom voor ieders talent is de sleutel voor een gezonde gemeenschap, dixit Shaun.

De lezing van Shaun kaderde in het ABCD-project waarbij BRAL, samen met Eva, Habitat & Rénovation, Community Land Trust Brussel, ULB en FUSL wil werken aan nieuwe manieren om collectieve projecten te stimuleren voor het welzijn van iedereen. Via asset-based community development willen we bruggen bouwen en werken aan empowerment, met de capaciteiten en energie van mensen binnen de wijk. De bedoeling is om van de burgers in de wijk actoren te maken die invloed kunnen uitoefenen op hun omgeving. In België zijn zeker al projecten uit de grond geschoten die inspelen op de krachten en het potentieel van mensen maar officieel zullen BRAL en de andere partners de eersten zijn die de ABCD-methode zullen toepassen in ons land. Ze zullen ermee experimenteren in Matongé/Atheneum, Gaucheret/Brabant en in de gemeenschap van de leden van de Community Land Trust Brussel. Volg de eerste resultaten de komende maanden op onze website!

Tekst: Cyriel Kaviani (BRAL-stagiair Odisee)

 

Shaun Burnett werkt bij Nurture Development, een organisatie van “social explorers, trainers, mentors, facilitators, researchers and consultants” die binnen Europa werken aan de “proliferation of inclusive, bottom up, community driven change”. Check de website van Nurture Development.

Meer info over ABCD vind je hier

Eind maart, de lente heeft zijn neus al buiten gestoken en de terrassen vullen zich zoals het bier zich ledigt: aan een snel tempo. Ik zit aan ‘la place de la montagne du parc’. Een adembenemend plein aan de voet van de Cinematek, met in mijn rug het prestigieuze Bozar en rondom mij laat-classistische gebouwen en een paar minder fraaie gevallen van ‘Bruxellisation’. Het plein is een voorbeeld van een moderne urbanistische visie, van het kiezen voor de open ruimte in de druk bebouwde omgeving vol bank- en overheidsgebouwen. Brussel bewijst hier dat het zich op de kaart wil zetten als een stad die ademt en weet waar ze rust moet brengen in de stedelijke jungle.

Was het maar waar. Op dit moment kan iedereen achter het centraal station gaan genieten van deze (on)gewilde open ruimte. Het BNP-gebouw (uit een minder fraai architecturaal verleden), dat het zicht versperde is met de grond gelijk gemaakt. Wat rest is een streling voor de zintuigen. De witte muren van de omliggende gebouwen geven de ruimte de allures van een modieus plein. Eindelijk kunnen we genieten van de ingang van de Bozar wanneer je als bezoeker op de Ravensteinstraat wandelt. Door het hoogteverschil met het koninklijk park lijkt het een enclave, een klein tropisch eiland in de stadsjungle. Het is het plein dat de Cinematek eigenlijk verdient. Want die ingang ligt nu verdoken achter een zwartgrijs gebouw. Het zou een open ruimte kunnen zijn, waar bezoekers kunnen flaneren, waar toekomstige cinefielen elkaar tegen het lijf lopen. We hebben de op twee na - Parijs en New York  zijn onevenaarbaar - beste filmarchief/cinematek ter wereld, waarom verstoppen we ze dan?

Eindelijk kun je genieten van de ingang van de Bozar wanneer je op de Ravensteinstraat wandelt. Door het hoogteverschil met het Koninklijk Park lijkt het een enclave, een klein tropisch eiland in de stadsjungle. 

Natuurlijk zal deze idyllische plaats maar van korte duur zijn. De betonmolens draaien er binnenkort weer op volle toeren en het plein zal snel een vergeten souvenir zijn van wat de stad ‘had kunnen zijn’. Jammer dat de stad enkel doet dromen door het ongewilde en ons amper warm krijgt voor het gekunstelde (NEO, piétonnier, Docks Bruxsel, …).

Of kan deze parallelle, tijdelijk, wereld realiteit worden voor enkelingen. Denken maar aan de grote werf in de Marollen, die indertijd de zomer maakt van vele jonge ketjes, prachtig geportretteerd in de film ‘Le Chantier Des Gosses’. Ruimtes bestaan pas wanneer ze worden toegeëigend. Dus doe de stad een plezier, ga een kijkje nemen en geraak verwonderd en misschien, wanneer je de (nog) onbestaande job van Brusselse stadsplanner zult hebben, zet je het even op een nadenken wanneer je opnieuw een vergunning toelaat voor een groot nieuw gebouw in het stadscentrum.

Deze tekst, deze observatie werd ons toegestuurd door Brusselaar Yannick Schandené.

Observaties, blogberichten, frustraties, ideeën, frustraties of analyses die prikkelen, zijn altijd welkom via info@bral.brussels. We bekijken graag samen of we je tekst een plaats geven op onze website. 

BRAL keek voor u de nieuwe plannen voor Biestebroek en omgeving in. We maken ons zorgen. En dat is niet alléén omdat het gewest daar langs het kanaal in Anderlecht zo graag een luxejachthaven ziet verschijnen.

Het  Bijzonder Bestemmingsplan (BBP) bepaalt de toekomst van de industriële omgeving van het Biestebroekdok in Anderlecht  Dat plan was in de herfst van 2016 al in openbaar onderzoek én het kreeg op de overlegcommissie van 28 november een unaniem gunstig advies. De leden van de overlegcommissie (en meer bepaald de gemeente Anderlecht) vroegen wel her en der wat aanpassingen door te voeren.

De jachthaven op de oude Shell-site komt er niet op vraag van de enthousiaste watersporter. De jachthaven dient vooral om de appartementen er rond duur te kunnen verkopen. 

Na onderzoek naar de mogelijke impact van die veranderingen, is héél het BBP nu opnieuw in openbaar onderzoek. Inclusief de gevraagde aanpassingen. Opvallendste verandering: de verankering van de plannen voor een jachthaven op de oude Shell-site. Niet dat die er komt op vraag van de enthousiaste watersporter. De jachthaven dient vooral om de appartementen er rond duur te kunnen verkopen. Een ouderwetse waterfrontontwikkeling kortom.

Brussel heeft meer nijpende noden. Daarom stellen we voor om de-jachthaven-waar-niemand-op-zit-te-wachten te vervangen door een groene zone en die stevig te linken aan de omliggende wijken. Die hebben een hoge bevolkingsdichtheid en geen of weinig groen.  

Een andere reden om niet warm te lopen voor deze aanpassing: geld. Wie gaat dat namelijk betalen? De ontwikkelaar zegt de kosten op zich te nemen voor én de aanleg van de jachthaven én  de fietsbrug die over de nieuwe vaargeul moet komen. Maar wie draait op voor het onderhoud en de bijbehorende kosten op lange termijn? Moet de Haven van Brussel (en dus alle Brusselaars) opdraaien voor de kosten van bv. het baggeren? Ook hier zeggen zowel de ontwikkelaar al de gemeente Anderlecht dat dat niet het geval zal zijn. Wij kunnen enkel hopen dat daar waterdichte garanties voor zijn. Maar wat als de bootjes wegblijven, de onderhoudskosten te hoog blijken, de eigenaar (wie dat ook zal zijn binnen pakweg 25 jaar) failliet gaat en niemand geïnteresseerd is in de overname van een jachthaven? Dempen die boel en afbreken die fietsbrug?

De kans is reëel dat de lasten van het project uiteindelijk bij de overheid terecht komen.

Voor de rest verandert de wijziging van het BBP au fond niet veel aan het voorgaande.  De densiteit moet soms een beetje omlaag (maar blijft hoog), her en der moet het iets lager of mag het iets hoger en er werd een beetje geluisterd naar de verzuchtingen van de industrie aan het kanaal die mag blijven, meer bepaald aangaande de passage van fietsers en voetgangers die niet altijd meer wordt opgelegd.

Ter herinnering:  het BBP zelf (dat op de gevraagde aanpassingen na dus al een unaniem positief advies kreeg) zorgt er voor dat in de nu nog industriële omgeving van het Biestebroeckdok (Anderlecht) ook woningen komen. De bestemming van het gebied werd met de komst van ‘demografisch’ GBP in  december 2013  immers gewijzigd naar ‘OGSO’, ofte Ondernemingsgebied in een Stedelijke Omgeving. Met dit BBP probeert de gemeente Anderlecht nu die vermenging vorm te geven. Heel concreet maakt het BBP mogelijk dat er maar liefst 8000 mensen binnen de perimeter zullen wonen.

Het BBP is dan ook niet opgebouwd rond die stedelijke economie, maar wel rond de woonfunctie. Sinds enkele jaren hebben vastgoedgroepen zich hier op cruciale plaatsen ingekocht en zij willen hun investering vooral doen renderen door zoveel mogelijk appartementen te verkopen. Idealiter ‘met zicht op het kanaal’

Nochtans zijn net de bouwblokken het dichtst bij het kanaal het best gelegen  om productieactiviteiten te ontwikkelen. Ze kunnen inspelen op de mogelijkheid goederen aan-en af te voeren via water.  Een smalle strook langs de kade blijft namelijk ‘havengebied’. Iets doén met die goederen, kan dan in – in theorie – in de aanpalende gebouwen gebeuren. Maar aangezien de ontwikkelaars hun terreinen al duur aankochten, staan die niet te springen om lawaaierige activiteiten te ontvangen onder hun dure appartementen. Bovendien laat de huidige wetgeving toe ook niet materiële goederen te ‘produceren’. Een achterpoort van formaat om het verplicht aantal m2 productieactiviteiten te omzeilen en er van af te komen met enkele kantoren. De wetgeving omtrent de OGSO’s moet dan ook dringend worden aangepast.

Terugkomend op het BBP stelt BRAL voor de bouwstroken grenzend aan de kade voor te bestemmen voor productieactiviteiten an sich. Woningen kunnen dan elders binnen een bouwblok voorzien worden. Daar botsen we echter op de grenzen van de wetgeving omtrent de OGSO’s..

 Een ander heikel punt in het BBP is de mobiliteit. 8000 nieuwe inwoners en extra mensen die op hun werk moeten geraken, dat vereist extra noden kwa openbaar vervoer. De opening van het GEN-station Klein-Eiland zou hier soelaas bieden. Maar helaas: de NMBS maakt er geen gewag van in haar plannen. Druk van de Brusselse regering lijkt niet te helpen. De MIVB op haar beurt heeft dan weer de gewoonte de vraag af te wachten vooraleer zijn aanbod aan te passen. Maar tegen dan zit iedereen al weer vanouds in zijn auto.

Je vindt het BBP en alle bijbehorende documenten op de website van de gemeente Anderlecht. Het openbaar onderzoek loopt tot en met 28 mei.  De overlegcommissie vindt plaats op 8 juni.

Zin gekregen om alles eens ter plekke te bekijken, oude industriële sites te bezoeken of samen na te denken over de mogelijkheden om industrie en wonen te vermengen? Kom dan zeker af naar ons ontbijt+wandeling rond de zuidelijke Kanaalzone, op zaterdag 10 juni: EXPLORING: DE ZUIDELIJKE KANAALZONE/LA ZONE SUD DU CANAL

Vragen? Ideeën? Contact: Steyn Van Assche

Quel avenir pour l’industrie? Wandelen we binnenkort van het Zuidstation tot in Halle langs de Zenne? Woningen en productieactiviteiten vermengen: wat werkt, wat niet? 

Alvast enkele vragen waarop we antwoord proberen te vinden. Na het ontbijt (belegd met een pak info) gaan we op ontdekking door een industriegebied in volle verandering.         

PROGRAM OF THE DAY

9u15: deuren gaan open, ontbijt ROTOR Prévinairestraat  58 te 1070 Anderlecht
9u45: info door Claire Heughebaert (SAU)
10u15: wandeling
12u30: wrap up - debat (gebouw Citydev/ENTRAKT)
13u: lunch/drink

in aanwezigheid van / en présence de:

  • MSI/SAU: Claire Heughebaert (projectleider "Kanaalplan")
  • Haven van Brussel: Valérie Tanghe (directrice marketing & ontwikkeling)
  • Leefmilieu Brussel: Cuartero Diaz Gaëtan (blauw netwerk)
  • Inter-Environnemnet Bruxelles: Claire Scohier (chargé de mission)
  • Metrolab Brusels: Bernard Declève (professeur UCL - Faculté d'architecture, d'ingénierie architecturale, d'urbanislme (LOCI))
  • Kristiaan Borret, Bouwmeester

 

Omdat we willen dat er genoeg te eten is, is het aangeraden je in te schrijven via facebook, of via Steyn Van Assche.

Tot dan!

Lees ook::

Rode loper voor jachthaven van Anderlecht
Kristiaan Borret over de productieve stad
Quel plan Canal

Een artikel: Habiba schreef haar ervaringen neer van de luchtmetingen voor het burgertijdschrift “Ezelstad”.

Een radio show: Micha, Krishna en hun gasten drukken hun reflecties van de “chouchougroep”. Gevoelige inhoud, maar… sensibiliserend! Luister naar hen via de link onderaan.

Feedback naar de auteurs is welkom via lievin@bral.brussels.

 

 

Een project van onafhankelijke datajournalistiek, dat aan aan onze verwachtingen als burgers voldoet! De ‘bot’ voedt zich continu met de officiële luchtkwaliteitsdata van Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu (IRCEL) en Leefmilieu Brussel, en biedt een verteerbare en onderbouwde weergave van deze ruwe milieugegevens. Oordeel zelf!

www.bxlairbot.be

RTBF-reportage: interview met datajournaliste Laurence Dierickx

De stichting Be Planet, het forum DEMAIN en KissKissBankBank slaan de handen in elkaar om burgerinitiatieven in België te ondersteunen. 

Bent u initiatiefnemer of drager van een lokaal en collectief project dat bijdraagt aan de ecologische transitie en duurzame ontwikkeling, schrijf u dan in! U kan uw kandidatuur per mail doorsturen en dit voor 3 juli 2017.

De selectie door Be Planet
De laureaten van de projectoproep worden opgenomen in de projectportefeuille van Be Planet. Deze projecten worden door Be Planet gefinancierd op basis van de geworven fondsen.

De selectie door forum DEMAIN
De jury van het forum DEMAIN komt tijdens het Forum samen onder leiding vna Cyril Dion en selecteert 5 projecten uit de projectenportefeuille van Be Planet. Deze 5 laureaten krijgen onmiddellijk financiële steun van de partners van het Forum.

En een crowdfunding-campagne van de KissKissBankBank
Be Planet en het forum DEMAIN werken samen met de KissKissBankBank om een crowdfunding- campagne op maat op te zetten voor een selectie van projecten uit de projectenportefeuille van Be Planet. 

De huidige projectoproep van Be Planet past in het kader van het forum DEMAIN in september 2017 plaatsvindt in Brussel. 

Het inschrijvingsdossier en het reglement vindt u hier

Het Be Planet-team

Projectoproep

Il fait beau du côté du canal. Quelques 60 personnes sont au rendez-vous comme témoins d’un mariage extraordinaire. Ici, au Biestebroeck, un des seuls endroits portuaires à Bruxelles, le pouvoir public va expérimenter la cohabitation entre le logement et la production. A match made in heaven? Ou crónica de una muerte anunciada : la mort des activités industrielles et la perte d’emplois pour les bruxellois non-qualifiés?

Quand le BRAL et un groupe d’intéressés visitent le Biestebroeck, le calme règne. Nul ne peut imaginer que cette zone de 47 hectares sera le terrain d’expérimentation d’un nouveau concept urbain: une ZEMU ou« zone d’entreprises en milieu urbain ». Le défi: y permettre la création de logements et d’infrastructures collectives sans perdre la vocation industrielle de la zone.

Claire Heughebaert chef de project de l’équipe transversale  « canal » qui coordonne le  masterplan pour le Biestebroeck: “ On va e.a. installer un CTU, un Centre de Transport Urbain. Des marchandises y seront amenées par bateau  pour ensuite les stocker et les délivrer dans toute la ville en camionnette.”

Bouwmeester/maître architecte de BXL, Kristiaan Borret ajoute: “On envisage des petites entreprises atour des quais, comme par exemple des plombiers.. Les lieux de stockages devraient les attirer car ils doivent maintenant se déplacer loin en dehors de ville pour trouver leur matériel.”

Habiter au-dessus de l’industrie

Toutes ces activités devront aller de pair avec du logement. En grand nombre d’ailleurs: 3800 logements sont projetés. Claire Heughebaert  « Pour Biestebroeck , nous avons favorisé une forte densité. Pour préserver le patrimoine industriel, on permet d’ajouter des étages. Par ce biais, la réhabilitation des bâtiments devient plus intéressante pour les promoteurs par rapport à un démolition-reconstruction, processus habituel. »

Cela sous-entend que les activités de stockage, livraisons et production seront superposées, si tout va bien, aux fonctions résidentielles. Bref: industrie au rez-de-chaussée, logements au-dessus.

Kristiaan Borret admet que le défi n’est pas aisé. « On devra construire des quartiers urbains de qualité. De plus, il faudra y intégrer la production. » Pas évident. Or, plusieurs mesures devraient permettre cette coexistence entre des fonctions fort différentes. Claire Heughebaert « Les livraisons se feront à l’intérieur des bâtiments, dans les socles, pour réduire la nuisance sonore. Ensuite, on prévoit beaucoup d’espaces publics verts et qualitatifs, disons des connections paysagères vers le canal, pour compenser. Une école primaire et secondaire sont également prévues. »

Habiter au-dessus d’architectes?

Pour l’instant, tout ça ressort de la théorie. Un premier obstacle: le pouvoir public ne maitrise pas le foncier. Les terrains appartiennent en majorité au privé et les prix ont déjà explosés. Il faudra donc  convaincre les promoteurs qu’ils peuvent jouer le jeu sans pour autant perdre la rentabilité de leurs terrains.

Le premier îlot en phase de construction, Atenor City Dockx, a déjà exigé une négociation laborieuse. Martine Gosuin de Citydev et Claire « Au début, ils voulaient construire un projet intérieur, avec le dos vers le canal et des tas de bureaux. Ce n’est pas  vraiment le but. Nous avons tout de même pu obtenir e.a. un certain nombre de logements public une espace public, une école et  un socle qui peut accueillir des vraies activités de production   Kristiaan Borret: « Malheureusement, nous avons dû aussi accepter ,la production dite ‘immatérielle’ comme des architectes, graphistes, etc. Dorénavant, il faudra être plus stricte pour garantir les vrais activités industrielles. »

Chasser des emplois?

Mais est-ce que des emplois pour les Bruxellois seront vraiment au rendez-vous? Le témoignage de chef de l’entreprise de Travie n’est pas rassurant. « Le nombre d’emploi pour les personnes sans formation risque d’être faible. Un plombier par exemple, est fort qualifié. »

Travie est implanté dans le quartier Biestebroeck, au bord du canal, depuis 2000 et emploi presque 400 personnes. Il s’agit surtout de postes pour des personnes non-qualifiées. Il craint que le projet du ZEMU va les chasser.

“Notre quai de décharge est le cœur de notre projet. Chez nous, 40 remorques de matériel sortent quotidiennement. Or, avec les nouveaux plans, nous serons expropriés de six mètres le long du quai.  Ça ne semble pas énorme, mais dans ce cas de figure, on ne pourra plus passer avec des camions-remorques. Cela va nous tuer. Et personne n’est venu à notre rencontre pour connaître notre point de vue.”

Claire Heughebaert le rassure: “Ce n’est pas du tout l’intention d’éliminer les entreprises existantes. Il s’agit sans doute d’une petite faute, pour laquelle il faudra chercher une solution.”

Coexistence

Mais qu’en est-il des critiques plus générales? Claire Scohier d’Inter Environnement Bruxelles: « Dans ce bassin, il y a 7500 emplois, surtout non-qualifiés et repris par les Bruxellois. Jusqu’à maintenant, les nuisances de ces activités industrielles et portuaires n’avaient pas de répercussions sur les quartiers résidentiels. Mais si ces activités doivent coexister avec beaucoup de logements, dans une mixité verticale de surcroît(logements au-dessus des entreprises), comment vont réagir ces nouveaux riverains? De plus, il n’y aura quasi pas de logements sociaux, ni même un grand nombre de logements moyens. Il y aura surtout des logements privés et donc un public peu tolérant au bruit et autres nuisances. Bien sûr, activités productives et logement peuvent cohabiter ,mais ne risque-t-on pas de perdre les activités portuaires ? »

Autrement dit: les PMEs voudront-elles s’installer en-dessous de ces logements? Réponse de Martine Gosuin: « Il nous faudra les trouver. C’est un défi  »

Khristian Borret nous invite à regarder la situation d’un autre angle: « Il faut comparer les ZEMUs avec les mesures de la plupart des villes. Là ils reconvertissent leur anciens ports en du 100% résidentiel. On peut alors voir les ZEMUs comme un atout. On veut surtout y attirer les PME, qui sont les vecteurs de l’emploi en Belgique. »

Claire Heughebaert ajoute: « En plus, nous voulons prioriser ces activités qui seront au service de la ville. Commeles métiers de la rénovation, par exemple. » Bruxelles en a besoin.

De Zenne : interregionaal en vol vis

Een van de stille krachten die aan het werk zijn in Biestebroeck, is de Zenne. Verborgen voor veel Brusselaars vloeit ze hier op enkele plaatsen aan de oppervlakte. Gaetan Cuartero Diaz  weet er alles van. Hij werkt bij Leefmilieu Brussel aan het “blauwe netwerk” en probeert de Zenne in dit gebied opnieuw in eer te herstellen. “De waterkwaliteit van de Zenne is er duidelijk op vooruit gegaan. In 2013 zat er één vissoort in de rivier. Drie jaar later telden we al vijftien soorten! Om nog beter te doen, werken we aan het herstel van de oevers. Zonder levende oevers kan een rivier geen ecosysteem worden. De ‘hydromorfologie’ moet hersteld, zeggen we, overal in de stad. Op dit moment zou je kunnen spreken van enkele parels, verspreid over de loop van de Zenne. We willen die parels nu met elkaar verbinden tot een volledig halssnoer. De grote obstakels zijn de verkeersassen – wegen en spoorwegen. Bovendien wordt de waterkwaliteit nog altijd bedreigd door de riolen. Bij hevige regenval lopen die nog altijd over in onze waterlopen via het systeem van de overstorten.”

Bernard Declève, Marleen Goethals en Roselyne de Lestrange van UCL & ULB pikken in. Met het project Metrolab Brabant-Senne hebben ze een participatieve, grensoverschrijdende denkoefening gemaakt over de stad en haar hinterland, vertrekkend van de open ruimte en het blauwe netwerk. Ze hebben daarbij ingezoomd op enkele plekken langs de Zenne en manieren gezocht om de stedenbouwkundige uitdagingen te koppelen aan de valorisatie van het landschap. “De sleutel tot succes is het grondbeheer. Waar de overheid de gronden rond de waterlopen bezit, is succes zoveel makkelijker te bereiken.” Gaetan wijst er ons op dat we met controle ook al ver zouden geraken: “Eigenlijk is het al jaren zo dat je niet mag bouwen op de oevers van beken en rivieren maar die regel wordt helaas met de voeten getreden.”

Wat hebben we geleerd?

1.          Opdat er ook ondernomen zal worden in deze ondernemingsgebieden,  zijn zowel alertheid,  creativiteit als (veel) druk van de overheid nodig. De private projectontwikkelaars zetten vooral in op de realisatie van zo veel mogelijk appartementen, wat kantoren en/of een winkel.

2.         Tijdens de inleiding en het debat kwam de ‘achterpoort’ aan bod die zegt dat de productie van ‘geestelijke goederen’ ook een productieactiviteit is. Die interpretatie zorgt er voor dat een kantoorruimte telt als een plek voor productie. Waarom die achterpoort niet sluiten?

3. Alle intervenanten waren het er over eens : het is tijd voor een grondige evaluatie van de OGSO’s en de bijbehorende voorschriften. Een herziening van de voorschriften is ineens het moment na te denken over woningen nààst productieactiviteiten i. p. v. er boven.

3.         We kregen de primeur een nog in aanmaak zijnde pad langs de Zenne te bewandelen. Voorlopig loopt dat nog niet van Halle tot aan het Zuidstation, maar met de nodige doortastendheid kan dat niet lang uitblijven..

4.         Het verhaal van TRAVIE, een sociale werkplaats waar meer dan 300 – vaak mindervalide – mensen uit Brussel werken, wekte veel verbazing en steunbetuigingen. Samengevat: in de nieuwe plannen wordt hun laad- en loskade onteigend. Hierdoor wordt hun activiteit de facto onmogelijk gemaakt. Maestro, een oplossing aub!

In bijlage vind je de voorstelling die Claire Heughebaert (projectleider kanaalplan bij de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting) gaf tijdens het ontbijt bij ROTOR.

Piet Van Meerbeek & Steyn Van Assche

Meer info: steyn[a]bral.brussels

Dank aan de Haven van Brussel  (Valérie Tanghe, directrice marketing & développement), Citydev (Martine Gossuin, Directrice Urbanisme, environnement, projets mixtes et concertations),  Leefmilieu Brussel (Cuartero Diaz Gaëtan, blauw netwerk), Inter-Environnement Bruxelles (Claire Scohier), Metrolab Brussels (Bernard Declève, Roselyne de Lestrange en Marleen van Maledeghem), MSI/Cel Canal (Claire Heughebaert),  en Brussels Bouwmeester Kristiaan Borret voor hun interventies en toelichtingen.

Ook dank aan ROTOR en ENTRAKT voor het ter beschikking stellen van hun locaties.

Les propos ont été notés lors d’une promenade et d’un débat organisés par le BRAL, le 10 juin 2017.

Nu zaterdag 17 juni vindt de eerste buggy parade in Brussel plaats, om de schadelijke effecten van de luchtvervuiling op de gezondheid van onze kinderen aan te klagen. Initiatiefnemers Bruxsel’AIR vraagt dan ook dat de politieke verantwoordelijken drastische maatregelen nemen in de strijd tegen luchtverontreiniging. De familiale optocht vertrekt om 10u vanaf het Schumanplein.

De huidige jaarwaarden van fijnstof (PM 2,5) waaraan de Belgen worden blootgesteld liggen 80% hoger dan wat de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) vooropstelt. Sommige maatregelen ter verbetering van de lucht in het Brussels gewest gaan in de goede richting, zoals de Lage Emissiezone vanaf 2018. Maar er zijn meer en ambitieuzere maatregelen nodig indien we willen dat de kwaliteit van de lucht voldoet aan de normen van de WGO.

Kinderen zijn het eerste slachtoffer van luchtverontreiniging. Prenataal zijn ze al erg kwetsbaar, en de problemen stapelen zich op tijdens het groot worden: luchtweginfecties (astma, longaandoeningen…) tasten het immuunsysteem en de hormoonhuishouding (allergie) aan, en veroorzaken zelfs verlies van cognitieve capaciteiten (concentratie- en ontwikkelingsstoornissen).

Wat zeggen de leden van Bruxsel'AIR 

“Het probleem van de slechte luchtkwaliteit in Brussel en de gevolgen ervan zijn reeds lang bekend. Toch spelen, studeren en slapen onze kinderen vandaag nog steeds in een lucht die vervuild is. Waarom? Wie neemt verantwoordelijkheid? Alle overheden van dit land zijn betrokken partij".
“Wij zien het als onze plicht om onze stem te laten horen ten aanzien van een ontoelaatbaar immobilisme. Alleen ambitieuze maatregelen kunnen de lucht zuiveren die onze kinderen en wij inademen: minder autoverkeer, minder vervuilende auto’s, betere isolatie van gebouwen, betere voet- en fietspaden… Het is tijd om op alle fronten tegelijk te handelen.”

Burgerbeweging Bruxsel’Air roept de verschillende beleidniveau’s op om 

  • de Europese normen af te stemmen op de richtlijnen van de WGO (EU);
  • de massale subsidiëring van bedrijfswagens af te bouwen ten voordele van propere en efficiënte alternatieven (Federaal);
  • ambitieuze maatregelen te nemen voor de energetische renovatie van gebouwen (Regionaal);
  • de publieke ruimte te herverdelen ten voordele van collectief vervoer en niet-vervuilende verplaatsingsmethodes (Gemeentelijk-Regionaal);
  • meetapparatuur te installeren op plaatsen waar kinderen komen, en de communicatie te versterken (regionaal-gemeenschappen)

                                              

Praktische info:
10u
: Afspraak op het Schumanplein
10u30: Vertrek van de feestelijke parade, doorheen het Cinquantenaire park tot aan de uitgang an Mérode
11u30: Familiefoto, picknick en activiteiten

Perscontacten :
Benjamin François
- bruxselair@gmail.com - 0473 22 40 93 (FR, NL)
Pauline Constant - paulineconstant@gmail.com - 0498 57 31 65 (FR, EN)
Marta Presmanes - bruxselair@gmail.com - 0484 65 92 27 (ESP)

Hoe de actie opvolgen :
Perspunt om 11u30
bij de familiefoto.

Foto’s zijn beschikbaar op aanvraag

Quelques mots à propos de Bruxsel’AIR :
Bruxsel’AIR is een burgerinitiatief, ontstaan in september 2016, als gevolg van een meetcampagne van Leefmilieu Brussel en BRAL. Het collectief brengt burgers samen die ongerust zijn over de kwaliteit van de Brusselse lucht. Bruxsel’AIR mobiliseert om andere burgers, de media en het beleid te sensibiliseren rond de problematiek van de luchtkwaliteit. De groep bestaat uit vrijwilligers, is a-politiek en wordt ondersteund door BRAL en GRACQ.

In België leidt een slechte luchtkwaliteit jaarlijks tot 12 000 vroegtijdige overlijdensLuchtvervuiling is dan ook één van de belangrijkste bekommernissen van de Brusselaars. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is door haar eigen burgers en door de Europese Commissie voor de rechtbank gesleeptomwille van overtredingen van de Europese normen.

In februari 2016 deed Bruxsel’AIR voor het eerst van zich spreken, met het aanbrengen van modmaskers op de brusselse standbeelden. Meer dan 400 burgers gaven toen gehoor aan de oproep om deel te nemen aan deze actie. Ook tijdens de Burgerkabinetten kwam luchtkwaliteit naar voor als één van de eerst prioriteiten van de Brusselaar.