Memorandum BHG 2024-2029 - 2. Mobiliteit

26/06/2023

De invulling van de openbare ruimte is sinds de coronacrisis van 2020 een nog prangender probleem dan daarvoor. De uitdagingen zijn dan ook niet min: luchtkwaliteit, geluid, hitte, verkeersveiligheid, stress, densiteit, … Groen en blauw zijn essentiële elementen voor onze mentale gezondheid. Speelruimte en actieve mobiliteit zijn dan weer ingrediënten voor de fysieke gezondheid van jong en oud. En om te komen tot burgerschap en cohesie hebben we nood aan verblijfs- en ontmoetingsplaatsen.

Leefwijken zijn wijken waar deze functies ruimte krijgen. De openbare ruimte wordt er niet langer in de eerste plaats ingericht als circulatieruimte. Om een andere invulling te kunnen geven aan de openbare ruimte zal de auto plaats moeten inleveren. We geloven dat goede circulatieplannen mogelijkheden bieden om onze wijken tot leefwijken om te toveren, maar ook dat een sturende en rechtvaardige fiscaliteit van mobiliteit nodig is. Deze ingrijpende veranderingen hebben een daadkrachtige overheid nodig.

Aanbevelingen

Brussel engageert zich om verder te gaan met de circulatieplannen en ze in te zetten als instrument om leefwijken te bereiken. Circulatieplannen van de wijken houden rekening met de noden van voetgangers, fietsers, gebruikers van het openbaar vervoer en automobilisten (STOP-principe). De ruimte wordt kwalitatief ingericht en zorgt voor aangename wijken voor de bewoners.
De Regering legt de lat hoog wat betreft de uitvoering van Good Move. Een grondige evaluatie van de ingrepen uit de reeds ingevoerde circulatieplannen dringt zich op.
- De Regering maakt in de mobiliteitscontracten duidelijke afspraken met de gemeentes over frequente metingen van de ingevoerde veranderingen, met voor- en nametingen. De resultaten zijn publiek beschikbaar en worden breed gecommuniceerd.
- Ook neemt het Gewest het voortouw in een evaluatie van de inspraakmethodes. Het doel van publieke inspraak is om het democratische zeggenschap te verzekeren én de kwaliteit van de plannen te verhogen. Het Gewest en gemeenten spannen zich in om aan de hand van een breed debat met een grote diversiteit aan stemmen de circulatieplannen te realiseren. Door via de mobiliteitscontracten middelen ter beschikking te stellen voor sociale en sociaal-culturele organisaties betrekt de Regering hen en hun publiek in het debat over mobiliteit en publieke ruimte.
Het Gewest stelt een stappenplan op met de gemeentes om binnen de vijf jaar de bevoegdheid mobiliteit en openbare werken over te hevelen naar het gewestelijk niveau. Ze houdt daarbij rekening met de lokale noden.
De Regering maakt werk van de heraanleg van het deel van de kleine ring tussen Sainctelette en de Ninoofsepoort. Dit stadsdeel moet de wijken aan weerszijden van het kanaal met elkaar verbinden. Het autoverkeer wordt er drastisch verminderd en er komt meer groene, publieke ruimte zodat mensen er graag vertoeven.
Het fiscaal beleid zet in op de vermindering van de autodruk, waarbij we uitgaan van het principe dat de vervuiler betaalt. Hierbij staat sociale rechtvaardigheid centraal. Een burgerpanel denkt mee over de modaliteiten van dit beleid.
Er komt een moratorium op de uitbreiding van metro 3 en een grondige studie van de alternatieven. De verwachte modale shift is veel te klein voor de hoge kosten en de zware impact op de wijken.
Het Gewest ent haar parkeerbeleid op de noden van een leefbare stad. Daarom worden de tarieven voor het parkeren langs de openbare weg opgetrokken. De Regering schrapt de verplichte compensatie van verdwenen parkeerplaatsen op de openbare weg door parkeerplaatsen buiten de openbare weg uit het reglementair gedeelte van het Gewestelijk parkeerbeleidsplan.
De Regering maakt qua fietsbeleid prioritair werk van de heraanleg van moeilijke kruispunten (Meiser, De Trooz, Sainctelette, Kuregembrug, Montgomery, Vlaamse Poort, rondpunt Louiza, …) teneinde de continuïteit van veilige fietsverbindingen te garanderen. Deze aanpak komt ook de verkeersveiligheid voor andere modi ten goede.