NEO en de onbestaande mobiliteitsoplossing

De Brusselse regering probeert voor de derde keer het gewestelijk bestemmingsplan (GBP) te wijzigen om zo een wettelijk kader te creëren voor NEO, de ‘Mall of Europe’. Binnenkort komt het dossier in openbaar onderzoek. Het Interregionaal Platform voor Duurzame Economische Ontwikkeling, wijkcomité Triangle Houba-Sobieski-Heysel en Laeken.Brussels vzw/asbl analyseerden de drie mobiliteitsoplossingen die de regering naar voren schuift. Zij geven elk scenario een onvoldoende.

“Bij elk van de drie mogelijke scenario’s is een constante stroom van auto’s het gevolg. Er is géén elegante oplossing om de mobiliteitsknoop te ontwarren. De buitensporige investeringen in een shoppingcenter met een groot negatief effect op de Brusselse detailhandel en de binnenstad, de 15-minutenstad of de klimaatambities van het Gewest zijn niet meer van deze tijd.”

De organisaties roepen op om deze wijziging van het gewestelijk bestemmingsplan terug op te bergen en eindelijk het debat echt te openen over de invulling van het Heizelplateau.

Het ontbreken van een bevredigende mobiliteitsoplossing was steeds één van de belangrijkste redenen waarom de Raad van State de vorige pogingen afwees. Nu lijkt de Brusselse regering er gerust in een oplossing te hebben.

“Blijkbaar zijn ze tot alles bereid om het project te laten doorgaan, zelfs duizenden auto’s extra per uur langs het Atomium en door het park van Laken laten rijden. Of in het minst hallucinante scenario voor de Tentoontellingspaleizen. Over een waardig eerbetoon aan de jaren ’50 gesproken. Elk van de drie scenario’s veroorzaakt in de spits meer dan 4.500 autoverplaatsingen per uur”, zo beklemtonen de organisaties. Bekijk de scenario's door door te foto's te scrollen. Copyright van de afbeeldingen: Perspective.brussels.

Scenario 1: hoofdtoegang via de verbindingsweg

In het eerste scenario is de verbindingsweg tussen Parking C en de Keizerin Charlottelaan de hoofdtoegang. De weg - die er al grotendeels ligt - zou de Romeinsesteenweg ondergronds kruisen.

Bij de vergunningsaanvraag ervan werd expliciet gesteld dat er een vlottere logistieke afwikkeling van de activiteiten in de Paleizen zou komen. Ter illustratie: de afbraak van Batibouw alleen al brengt meer dan 3.500 verplaatsingen met zich mee. Het was dus - althans officieel - niet de bedoeling er een toegangsweg tot een ondergrondse parking van 3.200 plaatsen van te maken.  Een parking die nota bene in het verlengde ligt van een parking met 10.000 plaatsen (Parking C).

Nu Vlaanderen en Brussel een akkoord lijken te hebben over het effectief realiseren van deze verbindingsweg zijn de problemen echter niet van de baan. Een citaat uit de effectenstudie voor de aanvraag van het stedenbouwkundig attest uit 2018:

“Deze nog niet bestaande weg zal het verkeer doen stijgen tot meer dan 1.700 voertuigen per uur. De bijkomende luchtvervuiling bij de woonzones ten noorden (Magnolialaan) zal gevoelig stijgen en is niet te verwaarlozen. […] Het zou verkiesbaar zijn om te vermijden dat de belangrijkste toegangswegen tot het project via woonzones worden voorzien.” 

Aan de Magnolialaan bevinden zich ook drie scholen en een crèche. Bovendien werd een fijn park aangelegd naast de verbindingsweg. Gezond spelen zal het er dus niet zijn…

Omdat de impact van de verbindingsweg als hoofdtoegangspoort naar de parking té groot zou zijn op de woonzones, raadden de auteurs van de effectenstudie al in 2018 aan om te kiezen voor de A12 als belangrijkste toegangspoort. En zo belanden we bij scenario 2.

Scenario 2: hoofdtoegang via de A12

De effectenstudie voor het stedenbouwkundig attest uit 2018 stelde al voor om het gros van het ‘lichte verkeer’ via de A12 af te wikkelen. Dat wil de regering doen via de lus Madridlaan - Miramarlaan- Eeuwfeestlaan - Atomiumlaan - Madridlaan.

Op de resultaten van de nieuwe effectenstudie is het wachten, maar volgens de vorige rijden er in dit scenario tot 3.600 auto’s per uur langs het Atomium en langs het park. Een vergelijkbaar idee leidde toen al tot enorme protesten en een affichecampagne in de buurt.

 “Dit voorstel grenst aan de waanzin”, aldus de organisaties. “Wij gaan ervan uit dat snel iemand zegt dat dit scenario ‘maar voor te lachen was’.”

Scenario 3: de ‘optimalisatie’ van de bestaande weginfrastructuur

In het derde scenario is er niet één hoofdtoegang en twee ‘secundaire’,  maar wordt het verkeer meer gespreid over de verschillende assen. De Keizerin Charlottelaan moet dan verbreed worden om nog meer verkeer te kunnen slikken.

 “De overlast wordt dus gespreid, maar dat betekent ook grote gevolgen voor de bewoners in de wijken rond de Houba de Strooperlaan. Die zullen sowieso in alle scenario’s veel impact ondervinden, maar in dit geval is de druk op de leefbaarheid enorm hoog. Dit scenario is vermoedelijk politieke zelfmoord, waardoor het wellicht weinig kans maakt.”

Conclusie

Het eerste scenario is voor de beleidsmakers naar alle waarschijnlijkheid het favoriete. Hier vormt de verbindingsweg naar de Ring de hoofdtoegang en is de link met de A12 ‘secundair’.  Maar ook dit scenario zorgt voor een constante stroom aan auto’s voor het historische kader van de Tentoonstellingspaleizen, en het zou het een zeer negatieve impact hebben op de luchtkwaliteit van de omliggende woonzones.

Elk scenario heeft volgens de organisaties zware consequenties. “Er zal altijd extra verkeer op de Houba de Strooperlaan komen én het historisch zicht op het Eeuwfeestpaleis wordt ontsierd door een eeuwige stroom aan auto’s. Kortom, er is geen elegante oplossing om de mobiliteitsknoop te ontwaren. En dat allemaal om  in en uit een parking te geraken onder een winkelcomplex van 72.000 m². Zit daar de dag van vandaag echt nog iemand op te wachten? De pandemie is hopelijk bijna voorbij, maar de vraag blijft of mensen zich nog en masse in zo’n enorme schoendoos willen opsluiten.”

Volgens Het Interregionaal Platform voor Duurzame Economische Ontwikkeling, het wijkcomité Triangle Houba-Sobieski-Heysel en Laeken.Brussels vzw/asbl zijn dergelijke  buitensporige investeringen in een shoppingcentrum met een groot negatief effect op de Brusselse detailhandel en de binnenstad alvast niet meer van deze tijd. Het draagt niet bij aan het handelsversterkend beleid, de 15-minutenstad of de klimaatambities van het Gewest. Het project was al gedateerd toen het levenslicht zag. Al in 2012 – 10 jaar geleden! – waren de adviezen van alle instanties vernietigend. Toen al zat niemand te wachten op dit project.

Ook de officiële reden valt weg: er is geen congrescentrum meer dat zo nodig bekostigd moet worden met het geld van het winkelcentrum. De carrousel van negatieve adviezen, ontevreden burgers en aangespannen rechtszaken begint dus gewoon weer van voor af aan. En daar heeft echt niemand zin in. De organisaties roepen dan ook op de cirkel te doorbreken, deze wijziging van het GBP  terug op te bergen en eindelijk het debat echt te openen over de invulling van het Heizelplateau.

Namens het Interregionaal Platform voor Duurzame Economische Ontwikkeling, wijkcomité Triangle Houba-Sobieski-Heysel en Laeken.Brussels vzw/asbl.

Contact:

 Het Interregionaal Platform voor Duurzame Economische Ontwikkeling

• IEB : Thyl Van Gyzegem, 0485/62 04 60
• BRAL : Steyn Van Assche, 0498/13 25 86
• BBL : Erik Grietens, 0474/40 63 94
• ARAU : Jean-Michel Bleus 02/219 33 45
• UNIZO: Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder en Elke Tielemans, directeur UNIZO Vlaams-Brabant en Brussel. Perscontact: Gerrit Budts 0479/73 28 93
• CSC : Benoît Dassy 0498/51 89 15
• UCM : Sophie Heuskin 0494/30 26 31

Voor het wijkcomité Triangle Houba-Sobieski-Heysel

• Jean-Charles Verhaege: 0473/ 91 12 30

Voor Laeken.Brussels vzw/asbl

• Marine Villance:  0472/38 44 59