We kunnen je geen kant-en-klare “superstrategie” voorschotelen. De overlegcommissie heeft immers geen duidelijke en objectieve criteria waarop zij haar advies moet baseren.
Laat je inspireren door onderstaande tips en experimenteer ermee. We kennen talrijke geslaagde ervaringen. Een goed evenwicht tussen deze tips bepaalt de impact op die beslissing:
1. De aard en sterkte van de argumenten
Argumenten van alle aard zijn toegelaten: juridisch-administratief, stedenbouwkundig-technisch, sociaal-economisch, emotioneel, symbolisch, ... De overlegcommissie bevraagt je niet over je argumenten. Ze moet de verschillende opmerkingen en bezwaren ook niet elk afzonderlijk behandelen en beantwoorden door ze te aanvaarden of gemotiveerd te weerleggen.
Hoewel alle argumenten waardevol zijn, leert onze ervaring dat juridisch gegronde argumenten een goede basis zijn. De Brusselse overheden benaderen ruimtelijke ordening te vaak vanuit juridische invalshoek in plaats vanuit een globale, creatieve visie op de ruimtelijke noden, kwaliteiten en mogelijkheden. Een basiskennis van het wettelijke kader van de Brusselse stedenbouw is dan ook aan te raden.
2. Het aantal personen dat een standpunt deelt
Individueel reageren biedt minder kans op impact, tenzij je een invloedrijk persoon of een goed redenaar bent.
Collectief reageren is veel krachtiger. Probeer veel mensen te verzamelen en warm te maken voor het standpunt en de argumenten. Je hebt meer kans om de beslissing over een plan of project te beïnvloeden wanneer je de eisen van een tussenkomst op de overlegcommissie zorgvuldig voorbereidt in overleg met zo veel mogelijk partners. Vergaderingen van een buurtcomité vormen de ideale gelegenheid om die interventies voor te bereiden. Bij kleinere projecten op buurtniveau is de invloed van de bewoners op het advies van de overlegcommissie doorgaans vrij groot. De steun van erkende belangenverenigingen, politici, erkende deskundigen, ... kunnen je eisen extra kracht bij zetten.
3. Extra middelen om bezwaren te ondersteunen
Probeer een brede waaier aan middelen in te zetten. Mogelijkheden zijn een petitie, een ludieke actie, een persbericht of -conferentie, ...
Een brief met als bijlage een petitie (met een heleboel handtekeningen) heeft de waarde van 1 bezwaarschrift maar kan wel politieke druk uitoefenen. Als de brief bij de petitie uitdrukkelijk vermeldt dat alle ondertekenaars vragen om gehoord te worden op de overlegcommissie, dan worden die ook allemaal opgeroepen. Het aantal personen kan soms doorslaggevend zijn, maar zorg ervoor dat je nog steeds iets te vertellen hebt. Aanwezigheid in de pers kan de publieke opinie beïnvloeden en dat kan weerslag hebben op de politieke besluitvorming en het advies van de leden van de overlegcommissie.
4. De verhouding tot de aard en omvang van het project
Als bewoner of gebruiker van de buurt ben jij het best geplaatst om te oordelen of een project compatibel is met de omgeving. Probeer echter je bezwaren en opmerkingen ook te kaderen binnen een bredere context en wees realistisch.
Bij kleinere projecten op buurtniveau is de invloed van de bewoners op het advies van de overlegcommissie doorgaans vrij groot. Bij grotere projecten, waarbij overheidsinstanties en promotoren vaak de hoofdrol spelen, zijn het meestal niet de bewoners die invloed hebben op een gunstig of ongunstige advies. Onder druk van de opmerkingen en de bezwaren kan er wel een herziening van het project gevraagd worden of kunnen er voorwaarden opgelegd worden.
5. De manier waarop je een standpunt overbrengt
Je kan het advies van de overlegcommissie het meest beïnvloeden door je opmerkingen en bezwaren tijdens de vergadering van de overlegcommissie mondeling toe te lichten. We hebben sterk de indruk dat enkel een schriftelijke reactie minder impact heeft.
We geven je hier enkele aandachtspunten mee.
Trap niet in de gapende val van een al te negatieve reactie. Breng een positieve boodschap en duidt ook op de goede projecten in de buurt. Blijf genuanceerd en constructief door concrete voorstellen te doen voor wijzigingen, alternatieven of een andere aanpak.
Kijk verder dan je neus lang is: geen eigenbelang maar standpunten en argumenten waar iedereen bij wint, die getuigen van een visie op de evolutie in je wijk.
Verwoord je standpunten en argumenten duidelijk maar bondig. Kwantiteit is niet gelijk aan kwaliteit. Kies doelbewust voor de juiste argumenten en vermijd het aanhalen van thema’s die niet ter zake doen.
De tijd van de leden van de overlegcommissie is beperkt; ze moet soms tot 20 aanvragen per dag behandelen. Bereid je dus voor op hun vraag om niet in herhaling te vallen, maar laat je er anderzijds niet door intimideren.
Besteed voldoende aandacht aan een goede gestructureerde conclusie. Schrijf een bondige nota met enkele punten zodat je op het einde van je betoog alleen de krachtlijnen opnoemt.
Wil je te weten komen welke strategie enkele Brusselse bewonersgroepen hanteerden om te wegen op het beleid? Lees dan zeker onze brochure Ook jij maakt de stad!. / Participez à la Ville.