Move'Hub, de druppel te veel in de Zuidwijk

17/01/2024

Move'Hub is de nieuwe naam van het voormalige Victor-project, ontwikkeld door Atenor en BPI op een terrein dat bekend staat als het "Kuifje-blok" in het hartje van de Zuidwijk. Het eerste ontwerp in 2011 betrof de bouw van 100.000 m² kantoorruimte in drie torens met een hoogte van 150, 116 en 73 meter. In de nieuwe versie van het project, dat morgen, donderdag 21 december, om 16.00 uur aan de overlegcommissie wordt voorgelegd, is de kantoorruimte teruggebracht tot 38.000 m² en de maximale hoogte tot 77 meter. Het gaat echter nog steeds om een enorm project dat vooral kantoren bouwt en waar geen enkele sociale woning is voorzien!

Move'Hub is het resultaat van een lange stedenbouwkundige saga die in 2010 begon. In 2021, na talrijke uitwisselingen tussen de overheid en de ontwikkelaars, werd een akkoord bereikt over een mogelijk scenario zonder toren. Toch zien we in de plannen van het openbaar onderzoek een toren van 18 verdiepingen (77 m hoog) staan.

Geen respect voor de spelregels

In maart 2023 heeft de Gewestelijke regering een aantal principes aangenomen voor de ontwikkelingen rond het Zuidstation nadat ze het Richtplan van Aanleg Zuid (RPA) in de koelkast hadden gezet. Hierin bepaalde de regering dat toekomstige projecten moeten voldoen aan de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening (GSV) en dat de mogelijke overlast vanwege hoogbouw moet vermeden worden (wind, schaduw, canyon-effect). Dat lijkt ons de logica zelve, maar het is goed te lezen dat de regering het ook zelf aangeeft. Toch zien we het niet in dit voorstel. Volgens dezelfde richtlijnen mogen er op het Kuifje-blok geen torens of gebouwen komen die hoger zijn dan de gebouwen eromheen. Met uitzondering van de Zuidtoren (150 m) zijn de gebouwen rondom ongeveer 10 verdiepingen hoog (30 m) en je moet al meer dan 500 meter verder gaan kijken (in de Marollenwijk) om gebouwen van 20 verdiepingen te vinden. Met andere woorden, Move'Hub blijft niet binnen de perken!

De richtlijnen spreken over een doelstelling van “25% aan sociale woningen en met sociale woningen gelijkgestelde woningen” in projecten van deze grootte. Move'Hub, dat 54.500 m² bebouwde oppervlakte beslaat, voorziet alleen in Citydev-woningen, die weliswaar publiek zijn, maar zeker geen sociale woningen. Dit type koopwoningen worden veelal na 20 jaar verkocht op de privémarkt, zonder prijsbeperkingen.

Tijd om over een park te dromen!

De Zuidwijk is heel erg dichtbevolkt: 20.400 inwoners/km² volgens de Wijkmonitoring van 2022, tegenover een gewestelijk gemiddelde van 7.527 inwoners/km². Het project zal de dichtheid van de site nog verder verdubbelen in vergelijking met het vroegere gebruik ervan (voormalige werkplaatsen en kantoren). Er is geen plaats voor groen in de wijk en 95% van de perimeter van het RPA Zuid bestaat uit volledig verharde ondergrond. In haar advies van 17 maart 2022 over het RPA Zuid drong de Gewestelijke Ontwikkelingscommissie (GOC) daarom aan op de aanleg van voldoende groene ruimte in een wijk die al zo verdicht is. Ze vroeg om een onderzoek naar de mogelijkheden voor de aanleg van een toegankelijk en omvangrijk park.

In het project dat nu voorgesteld wordt, is er groene ruimte voorzien, maar die is beperkt tot 2.658 m², waarvan slechts 1.584 m² volle grond. Het gaat bovendien om een stukje groene ruimte in een volledig ingesloten binnenblok dat niet publiek toegankelijk is. Kijken we naar het perceel in zijn geheel, dan zien we dat 83% van de totale 9.000 m² verhard zal worden!

We herinneren eraan dat de Raad voor het Leefmilieu van het Brusselse Gewest (RLBHG) tijdens de discussies over het RPA Zuid dit blok aanwees als een blok dat het potentieel heeft om een goed aangelegd en toegankelijk park te creëren. Volgens de raad is het Kuifje-blok bij uitstek geschikt voor de aanleg van een groene ruimte die zowel de buurtbewoners als de gebruikers van het station ten goede komt.

Het milieueffectenrapport van het project zegt het al: "Een park zou in overeenstemming zijn met het concept van een woonvriendelijke stationsbuurt en met het Gewestelijke groene netwerk. Het zou deel kunnen uitmaken van de groene continuïteit die het RPA Zuid nastreeft" (p. 174). Het zou ook de biodiversiteit in de buurt verbeteren aangezien er meer ruimte voor volle grond en bomen zou komen. En een park in plaats van een toren zou meer zonlicht binnenlaten in de buurt en het hitte-eiland effect verminderen.

Daarom vragen het bewonerscollectief Midi Moins Une, IEB, BRAL, CRU en ULAC om:

De aanleg van een openbaar park die naam waardig voor de bewoners en alle gebruikers van de wijk.
De naleving van de richtlijnen van maart 2023 en dus beperking van de grootte van de gebouwen tot de eisen van de GSV en 25% sociale woningen in het project.

Perscontacten: