Artikels

De Vrije Universiteit Brussel voert, in samenwerking met de UCLouvain en de Universiteit van Valencia, een grootschalige online enquête uit naar de ‘interactie tussen verschillende weggebruikers en de beleving en uitdrukking van boosheid’ tijdens fietsen voor transportdoeleinden bij volwassenen in België.

De bevindingen van het onderzoek zullen gebruikt worden voor het ontwikkelen van het mobiliteitsbeleid en het verbeteren van de verkeersveiligheid. Dit zelfde onderzoek werd reeds uitgevoerd in 2019. Door het onderzoek te herhalen kunnen we een vergelijking maken tussen de verkeerssituatie en -beleving voor de COVID-19 pandemie (2019) en nu. U wordt vriendelijke uitgenodigd om aan deze enquête deel te nemen, ook al hebt u in 2019 niet deelgenomen.  

Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 25 minuten. Alle informatie zal vertrouwelijk behandeld worden.

U kan deelnemen aan deze nieuwe studie door de vragenlijst in te vullen op: https://tinyurl.com/fietsgedrag

Het invullen van de vragenlijst werkt het best op een desktop.

Indien u andere mensen kent die mogelijks ook geïnteresseerd zijn om aan deze studie deel te nemen, mag u hen de link zeker doorsturen.

Alvast hartelijk bedankt voor uw deelname!

Met vriendelijke groeten,

Prof dr Bas de Geus
Human Physiology and Sport Physiotherapy Research Group (MFYS)
Mobility, Logistics and Automotive Technology Research Centre (MOBI)
Vrije Universiteit Brussel, 2, B-1050 Brussels, Belgium                                  

Het Andere Atelier is een reeks evenementen over de Brusselse verkeersveiligheid van BRAL, Filter Café Filtré en Heroes for Zero met als kernwoorden verkennen, verdiepen, verbeelden.

Het Andere Atelier draagt bij aan de opmaak van het nieuwe Actieplan Verkeersveiligheid 2021-2030 van de Brusselse regering. De evenementen lopen parallel aan de workshops van Brussel Mobiliteit. Het doel van het Andere Atelier is om het debat over verkeersveiligheid uit de 'formele' context van het planproces te halen en te brengen naar de plek waar het om gaat: de straat.

We nodigen de Brusselaars uit om te leren van inspirerende steden, te observeren wat de uitdagingen zijn op het terrein en te verbeelden hoe een veilige én gezonde stad van de toekomst er kan uitzien.

De burgerbewegingen Heroes for Zero, Filter Café Filtré en BRAL organiseren het Andere Atelier met de steun van Brussel Mobiliteit.

Hoe realiseren zij Vision Zero?

Tijdens de online benchmark-lectures wordt u geïnspireerd door Parijs (25/11), Oslo (9/12) en Berlijn (17/12) om te gaan naar nul verkeersdoden.
Livestream via link op Facebook en op onze website.

Wat zijn de concrete uitdagingen op het terrein op vlak van verkeersveiligheid? 

Neem deel aan de wandeltochten ‘Boots on the ground’, gegidst door de burgercollectieven 1060/0 (25/11), 1083/0 (9/12) en 1140/0 (15/12).
Inschrijven via deze link. Het aantal deelnemers is beperkt o.w.v. corona.

Welke maatregelen zijn (wanneer) nodig voor Brussel 2040 ‘beyond zero’?

Het Horizon Atelier gebruikt de kracht van het ontwerp om de Vision Zero stad voor te stellen. We tekenen een langetermijnperspectief. 
Info over de inschrijvingen volgt.

U bent van harte uitgenodigd! 

Blijf op de hoogte via onze Facebook pagina en via www.a-atelier.be (website ‘under construction’, klaar vanaf 20 november)

Foto: Stadsbiografie, Bert Boogaerts

Perspective lanceert grootse participatieve procedure om een gedeelde visie voor de Noordwijk en daarrond te ontwikkelen. Voor 7 december kan je je mening delen.

Hoe ziet de nieuwe Noordwijk er best uit volgens jou? Wat met de Brabantwijk en Masui? Er komen een boel uitdagingen samen en er zitten heel wat plannen in de pijplijn. Hou je mening vooral niet voor jezelf. Deel ze met perspective.brussels voor 7/12 op hun website!

En wat vindt BRAL ervan?

Een gedetailleerde mening komt nog. Maar in De Standaard kon je alvast dit lezen van ons:

‘In de Noordwijk mogen er niet dezelfde fouten gebeuren als vijftig jaar geleden’, vertelt Marie Couteaux van BRAL. ‘De kantoortorens die toen zijn neergepoot, zorgen nu voor een desolaat aanzicht. We moeten ons ook afvragen of die woontorens nog wel van deze tijd zijn. Telewerken is de norm en werknemers blijven meer en meer thuis. Zelfs Proximus overweegt om zijn werknemers uit Brussel te halen.’

‘De hoge kantoortorens moeten overal ter discussie worden gesteld. Stroken die stadsontwikkelingsplannen nog wel met het huidige klimaat? Bovendien zijn de sloop en heropbouw nefast voor het milieu. De verouderde plannen in verschillende Brusselse wijken moeten we opnieuw bekijken.’

PS: Leden van BRAL kunnen extra ondersteuning krijgen met een hulplijn van Perspective. Contacteer ons voor meer info. In bijlage een gids om je te helpen met het invullen van de enquête.

De rechtbank van eerste aanleg beval afgelopen donderdag de heropening van de zuidelijke lus van het Ter Kamerenbos voor het autoverkeer, waardoor de gemeente Ukkel haar gelijk kreeg. Hoewel de beslissing veel Brusselaars ontsteld heeft, heeft ze geen invloed gehad op hun wens om het karakter van het Ter Kamerenbos als groene ruimte te herstellen. In die zin vond er op dinsdag 17 november 's middags een mobilisatie plaats.

Bij gebrek aan overeenstemming tussen de verschillende betrokken partijen zal de auto zeer binnenkort het hele Ter Kamerenbos in bezit nemen. Het Ter Kamerenbos is een park, geen snelweg: deze oorspronkelijke roeping voor dit gebied lijkt te zijn vergeten door de vele automobilisten die er dagelijks doorheen rijden. De gedeeltelijke en tijdelijke sluiting van het bos voor gemotoriseerd verkeer heeft de burgers toch de mogelijkheid geboden om zich deze groene long van Brussel opnieuw toe te eigenen: om zich te ontspannen, te sporten, te wandelen, te picknicken, de kinderen vrij en veilig te laten rondlopen, maar ook om zich te voet, met de fiets, op rolschaatsen te verplaatsen... Een openstelling van het park voor het grote publiek is des te noodzakelijker geworden door de COVID- crisis die onze regio hard heeft getroffen en die - als het nog nodig was - de noodzaak heeft onderstreept om de inwoners te laten beschikken over ontspanningsruimtes.

Door vragen over gezondheid en welzijn, milieu, verkeersveiligheid en luchtkwaliteit op de achtergrond te plaatsen, is de controverse rond het openen/sluiten van het Ter Kamerenbos gereduceerd tot een eenvoudige kwestie van mobiliteit, vanuit het exclusieve standpunt van de vlotte doorstroming van wagens bekeken. De sluiting van het bos voor het autoverkeer is echter verankerd in een bredere reflectie: het verminderen van de invloed van de auto op ons gewest. Het bos als middel om zachte mobiliteit te stimuleren betekent ook dat we het gebruik van duurzame transportmiddelen moet aanmoedigen: zowel binnen Brussel als voor externe verplaatsingen.

Reclaim the park!

De Brusselaars wachten nu meer dan ooit op ambitieuze beslissingen voor de toekomst van hun gewest. De coalitie “Reclaim the park” die een reeks organisaties inhoudt, nodigt de burgers uit om op dinsdag 17 november tijdens het middaguur het Ter Kamerenbos te bezoeken om te eisen dat het park wordt teruggegeven aan de bevolking. De coalitie stelt bovendien dat verdere acties in de komende weken zullen volgen.

2 Wheel Tuesday, Bruxsel’air, BRAL, ARAU asbl, Filter Café Filtré Atelier, Greenpeace BE, GRACQ, Fietsersbond, IEW

In de pers:

Brussels Times
BRUZZ
La Capitale
Nieuwsblad
BX1

Iedereen is het eens over het slechte bestuur van de PAD’s!

Morgen komen onze Brusselse parlementariërs samen om twee ordonnanties te bespreken, een van het CDH, een andere van de MR, gericht op het verbeteren van de participatie in het kader van de Richtplannen van Aanleg (RPA of PAD),(1) het machtige stedenbouwkundige instrument dat ontstond in het kader van de hervorming van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWRO of COBAT). Op de agenda van de plenaire vergadering staat ook een verzoek ingediend door de PTB voor het instellen van een moratorium op de PAD's. De reden waarom de PAD’s zo'n grote belangstelling wekken bij onze vertegenwoordigers is dat ze sinds hun ontstaan het voorwerp zijn geweest van kritiek, met als meest belangrijke de kritiek op het democratisch tekort (2).

Een PAD kan het allemaal. Het kan tegelijkertijd de strategische aspecten van een gebied vastleggen als de regulerende, en dus verplichte, aspecten. Het kan het grondgebied van verschillende gemeenten bestrijken, het kan elk bebouwbaar deel van het Gewest ontwikkelen en het kan afwijken van alle hogere planningsnormen (BBP, mobiliteitsplannen, GSV, ….), met inbegrip van het Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP). In dit proces maakt het Gewest echter zelf  de diagnose, stelt ze zelf de vragen, geeft ze zelf de antwoorden en laat ze weinig ruimte voor discussie. Er is één verplichte informatievergadering gepland (die aanvankelijk niet bestond, maar die onder druk van de toenmalige oppositie werd toegevoegd), er is geen overlegcommissie en de openbare onderzoeken werden gegroepeerd uitgevoerd. Met als gevolg dat de betrokken bewoners, verenigingen en comités de duizenden pagina's met dossiers moesten slikken.

Benoît Périlleux, voormalig directeur stedenbouw en nu voorzitter van de Gewestelijke Ontwikkelingscommissie (GOC), zei tijdens zijn recente hoorzitting voor het Parlement: "Ergens is er een stap gemist. Het participatieproces heeft alleen zin als het ruim van tevoren wordt uitgevoerd en niet als het dossier al het onderwerp is geweest van afspraken tussen alle administraties en kabinetten" (3) .

Moet het dan nog verwonderen dat de PAD’s sterk worden betwist? Gebrekkige voorstellen en het totale gebrek aan overleg brachten bewoners en verenigingen ertoe zich te mobiliseren in een overkoepeld platform in de hoop door de overheid te worden gehoord, bovendien in een context waarin de overheid aan het begin van de legislatuur heeft bevestigd dat zij bereid is het participatieproces te verbeteren (4). Bij het ontstaan van het BASlesPAD-platform in februari 2020 vroeg het platform in een gezamenlijke verklaring een moratorium op de PAD's, om zo een einde te maken aan het dubbele proces van deregulering van het beleidskader en de afzwakking van het publieke debat (5).

Alvorens naar de plenaire vergadering te gaan, waren de bovengenoemde verordeningen en het moratorium al op 26 oktober in de Commissie voor de Territoriale Ontwikkeling besproken (6). Hoewel de drie teksten uiteindelijk verworpen zijn door meerderheid tegen oppositie, blijkt bij een grondige lezing van de debatten dat er een consensus bestaat over het feit dat de PAD's een probleem van goed bestuur vormen. Parlementslid Isabelle Pauthier (Ecolo) was zeer duidelijk: "De PAD’s moeten in het begin van het proces worden besproken op basis van diagnoses en een ontwerpplan waarvan de modaliteiten niet vastliggen (...) Het is in de eerste plaats het bestuur van de PAD’s dat het onderwerp van debat is omdat participatie wordt gereduceerd tot het recht om geïnformeerd te worden". Parlementslid Delphine Chabert (PS) was (veel) voorzichtiger, maar gaf toch toe dat "iedereen het erover eens is dat de PAD’s verre van volmaakt zijn. Iedereen erkent hun noodzaak, maar ze werpen nog veel vragen op. De regering verklaart in haar advies dat zij bereid is deze procedure te verbeteren".

Aangezien iedereen het erover eens is dat de procedure van de PAD's moet herzien worden, vraagt het platform BASlesPAD het Parlement om morgen te stemmen voor een moratorium op de PAD's en zich te verbinden tot het herdefiniëren van een regelgevend instrument dat in zijn huidige vorm een brute aanval is op onze Brusselse stedelijke democratie.

Platform BASlesPAD

Contact : Frans : Marco.schmitt@mar-sch.net , 0497 122 770 - Nederlands : Lieven@soetemail.be                  

Het platform brengt talrijke verenigingen en comités samen die bij een PAD of ander groot stadsproject betrokken zijn. Het wordt ondersteund door ARAU, BRAL, IEB en Natagora.

Om beter te begrijpen wat PADs zijn, kunt u de volgende links bezoeken:

1. https://www.ieb.be/Plans-d-Amenagement-Directeur-fuite-hors-cadre-de-l-urbanisme-bruxellois  of https://bral.brussels/nl/artikel/bxl-plant-ii-koning-pad-dicteert-de-toekomst
2.  de ‘carte blanche’ in Le Soir in 2018: https://plus.lesoir.be/164622/article/2018-06-25/faire-la-ville-sans-les-gens-pour-une-refonte-des-politiques-de-participation
3. Hoorzitting van de GOC door het Brussels Parlement op 6 juli 2020, A-241/1, p.  13.
4.  Zie de verklaring over het Gewestelijk Beleid 2019-2024, pp. 7, 85 et 107.
5.  De volledige verklaring is te lezen op de website: https://baslespadbrussels-65.webself.net/  
6.  Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening http://weblex.irisnet.be/data/crb/doc/2020-21/140157/images.pdf

Foto: Sander de Wilde

Wie tot voor kort een kindje verwachtte in Brussel had misschien wel pech: spullen ontlenen bij de Babytheek, de bib voor babyspullen in Elsene, was niet meer mogelijk. Er was zo’n toevloed aan nieuwe leden dat er een ledenstop kwam. Gelukkig komt daar snel verandering in: met de campagne Brussel Helpt van BRUZZ wil de Babytheek meerdere plekken in Brussel ondersteunen. Zo kunnen ze nog meer jonge gezinnen gelukkig maken met betaalbare babyspullen. BRAL sprak met Eva van Netwerk Bewust Verbruiken én Katrien van Be Planet, die mee aan de wieg stonden van de Babytheek. Wist je trouwens dat BRAL mee aan de wieg stond van Be Planet? En zo is de cirkel rond.

Eva, hoe is de Babytheek ontstaan?

De Babytheek ontstond in de schoot van Netwerk Bewust Verbruiken, een sociaal-culturele organisatie die al 20 jaar actief is. Netwerk Bewust Verbruiken stimuleert volwassenen om duurzame keuzes te maken. Omdat je babyspullen maar kort nodig hebt, wilden we testen of het zou werken als je ze zou uitlenen, zoals bij een bibliotheek.

Het Gemeenschapscentrum Elzenhof vonden we bereid om het idee uit te proberen. Ze hadden al een werking rond jonge kinderen, een goede locatie en iemand die zich ermee wilde bezig houden. Voor een eerste financiële impuls hebben we deelgenomen aan een projectoproep voor duurzame burgerinitiatieven van Be Planet. Dat is ondertussen vier jaar geleden.

Katrien, hoe droeg Be Planet bij aan de Babytheek?

Be Planet ondersteunt duurzame burgerinitiatieven. We zoeken bedrijven of geldschieters die een bijdrage willen leveren aan een duurzame toekomst door dergelijke initiatieven te sponsoren. Dankzij de steun van een Brussels reisagentschap konden Eva en Sarah een eerste Babytheek oprichten samen met de fondsen die ze via een crowdfunding-campagne hebben ingezameld.

Daarnaast, Katrien, nam je ook een persoonlijk engagement op bij de Babytheek?

Katrien: Ja, ik werd ook vrijwilliger voor de Babytheek na de geboorte van mijn dochter. Dat was heel plezant. Je draagt bij aan de maatschappij en kan mensen helpen, maar je krijgt er ook wat van terug: raad over het moederschap, een gezellige babbel, …

Eva: De Babytheek werkt met vrijwilligers en dat is een onbetaalbare inzet. Het is een ongedwongen plek om elkaar te ontmoeten.

Hoe draag de Babytheek bij aan een duurzamere wereld?

Eva: De Babytheek is een sociaal en een ecologisch verhaal. Het gaat om het gebruiken van objecten in plaats van bezit. Dat is iets waar we mensen in willen meekrijgen, want gaandeweg zijn we verloren dat we bijvoorbeeld spullen doorgeven binnen familie of vrienden. Terwijl nieuw daarom niet beter betekent. Concreet kunnen mensen vier items per keer uitlenen en zo vaak ruilen als je wil aan 20 euro per jaar.

Katrien: Als je een kind krijgt, krijg je ook een andere kijk op je bestaan. Mijn kind blijft langer op de planeet dan ik. Je denkt na over manieren om ervoor te zorgen dat je die planeet in een goede staat kan doorgeven aan je kind.

Eva, jullie hebben al een spulleninzameling achter de rug. Hoe was dat?

Mensen vonden het fijn om kennis te maken met de Babytheek en hun spullen te brengen. Mocht je het net gemist hebben, kan je Sarah Van Riel (sarah.vanriel at vgc.be) contacteren. We waren blij verrast met de opkomst, ondanks corona en de herfstvakantie kregen we toch veel spullen binnen. Je kon de babyspullen afzetten bij gemeenschapscentra die ook mee communiceerden. Hun betrokkenheid was heel leuk.

Waarom zoeken jullie nu giften voor de Babytheek?
Eva: We moeten nu gezinnen weigeren die gebruik willen maken van de Babytheek, omdat we ons maximum hebben bereikt. Dat is natuurlijk jammer. Omdat de vraag er is, willen we het aanbod uitbreiden.
Andere organisaties lieten al weten dat ze ook een Babytheek wilden oprichten, Brussel Leefmilieu wil steunen om het veld klaar te maken. En dan kwam BRUZZ die ons nomineerde als goede doel van Brussel Helpt.

Het doel is om zo lokaal mogelijk nieuwe Babytheken op te richten, mogelijks in de schoot van andere organisaties die al doen aan wijkontwikkeling. Met elke 10.000 euro kan een nieuwe Babytheek opstarten (platform, spullen, inrichting van een lokaal, communicatie, vrijwilligers ondersteunen). We willen de kennis en ervaring die er is, delen in een kant-en-klaar pakket aan andere organisaties. Daarvoor hebben we de vzw Arlette opgestart, naar het allereerste lid van de Babytheek in het Elzenhof. Die vzw zal drietalig kunnen uitreiken naar de Brusselse gezinnen.

Katrien, jullie eerste impuls was heel belangrijk voor een initiatief als de Babytheek. Welke initiatieven heeft Be Planet nog gesteund in Brussel?

In Brussel hebben we de Buumplanters gesteund die via boomplantacties Brussel groener wil maken. Dankzij een financiële bijdrage van Be Planet hebben zij bomen en struiken gekocht om vervolgens aan Brusselaars uit te delen. Onze hulp diende als springplank van een feitelijke vereniging naar de vzw No way back, die inmiddels ook ijvert voor het tegengaan van waterverspilling door opgepompt grondwater op bouwwerven te recupereren en hergebruiken. Velo m² zet mensen aan om meer zachte mobiliteit te gebruiken en duurzame energie op te wekken. Ook Permafungi kreeg steun van ons net als La ferme Maximilien. Deze kinderboerderij in de Noordwijk kreeg heel veel oud brood van de buurtbewoners. Ze konden het niet allemaal aan de dieren geven en wilden het ook niet weggooien. Zij bedachten een manier van biodigestie, brood als brandstof voor energie en meststof.

Hoe kunnen initiatieven steun krijgen van Be Planet, Katrien?

We werken enkel op basis van een projectoproep die gelanceerd wordt in functie van de beschikbare fondsen die we via verschillende kanalen werven. Momenteel loopt er een projectoproep in Elsene in het kader van het participatief budget van de gemeente. Om dit in goede banen te leiden organiseren we de campagne Proximity die een ecosysteem van verschillende actoren samenbrengt - de gemeente, burgers, verenigingen, bedrijven en ondernemers – die zich inzetten voor duurzame en solidaire bottom-up initiatieven in hun buurt.

Elsene is nu op zoek naar dergelijke initiatieven, dus waag zeker je kans! De oproep loopt af op 11 december. We ondersteunden de initiatiefnemers ook met workshops om hun project te verbeteren om hun slaagkansen op financiële steun te vergroten. Ben je een bedrijf of ondernemer in Elsene dat een steentje wil bijdragen, dan mag je je ook aanbieden als lokale bedrijfspartner op elsene.proximitybelgium.be.

Tot slot: wat kunnen de Brusselaars van BRAL voor jullie betekenen?

Eva: Voor de Babytheek kunnen mensen mee de campagne ondersteunen door een abonnement van 20 euro te doneren. Dat kan op de website van BRUZZ tot de avond van 27 november. Erna kan je terecht op ons rekeningnummer VDK Bank BE 86893944109250. Deel die boodschap gerust mee!

We kunnen ook steeds goede connecties gebruiken voor kandidaten om een eigen Babytheek op te starten. We roepen gemeentes en organisaties op om te kijken of een Babytheek bij hen past om de eigen werking mee te versterken (crèche, bib, rusthuis met een lokaal, gemeenschapscentra, …). Je kan dat zo breed zien als je wil, het enige wat we vragen is een toegankelijke locatie voor kersverse ouders.

En last but not least, wie op zoek is naar een nieuwe uitdaging als vrijwilliger net zoals Katrien dat deed, mag zich zeker aanmelden om de nieuwe Babytheken te ondersteunen via info at babytheek.be.

Katrien: Be Planet roept je op om je ideeën te geven om Elsene duurzamer te maken via elsene.proximitybelgium.be. Wanneer projecten gekend zijn in de tweede fase, kunnen we analyseren wat denoden zijn, en zal je kunnen steunen in natura of een handje helpen. Tot slot zijn we op zoek naar een tweetalige stagiaire commmunicatie én coordinator van de stichting. Ook daar: waag je kans!

Bedankt voor het interview, Katrien en Eva, en nog veel succes!

Maya Maes

De gezondheidscrisis heeft het klimaatthema naar de achtergrond geduwd op het politieke toneel. Nochtans woedt de klimaatcrisis volop. Om onder de cruciale drempel van 1.5 °C opwarming te blijven, is een halvering van de wereldwijde uitstoot in 2030 nodig. Een welvarende regio en historische vervuiler als de Europese Unie, moet daar sneller naartoe. De Klimaatcoalitie, waar BRAL lid van is, roept kinderen en volwassenen op een brief te sturen naar Sinterklaas om meer klimaatambitie te brengen.

Na vele maanden van mobilisaties en met een nieuwe federale regering die zegt de klimaatcrisis serieus te nemen, is het moment aangebroken om de daad bij het woord te voegen. In december vinden een belangrijke Europese raad en een internationale klimaattop plaats. Brengt de Sint dit jaar een ambitieus klimaatbeleid? Tenslotte is hij de beschermheilige van de leerlingen en studenten, die de afgelopen tijd de klimaatcrisis hoog op de politieke agenda hebben gezet.   

“De klimaatcrisis bedreigt nu al mensenlevens, onze samenleving en de natuur. Voor een effectieve aanpak van deze crisis moet België er op Europees niveau voor pleiten om de doelstelling voor 2030 te verhogen. Tegelijk moet ons land werk maken van een nationale conferentie voor een eerlijke transitie en de bijdrage voor de internationale klimaatfinanciering verhogen” zegt Lien Vandamme, woordvoerder van de Klimaatcoalitie. 

De Klimaatcoalitie doet een oproep aan alle kinderen en volwassenen in ons land om hun ideeën voor een veerkrachtige, klimaatvriendelijke en eerlijke samenleving naar Sinterklaas te sturen. Dat kan via de post of per e-mail. Alle informatie is te vinden op www.sinterklaasforclimate.be

“Met deze en een reeks andere acties willen we de druk opvoeren zodat België met ambitieuze plannen naar de Europese Raad van 10 en 11 december en de internationale klimaattop van 12 december trekt. Beide zijn cruciaal om de internationale klimaatambitie op te trekken, zoals vijf jaar geleden beloofd bij de ondertekening van het Akkoord van Parijs. Ter herinnering, op 12 december zullen alleen de landen die een nieuwe ambitie aankondigen, het woord kunnen nemen. Het is nog niet te laat” legt Lien Vandamme uit. 

Enkele dagen voor de top zal Sinterklaas langsgaan in de Wetstraat 16 en de brieven overhandigen aan Premier De Croo.      

Acties georganiseerd door de Klimaatcoalitie

• Sinterklaasactie (20/11-5/12): www.sinterklaasforclimate.be 
  • Overhandiging brieven aan Premier De Croo op 7/12
• 60u protest (30/11-2/12)
  • Vanaf 30 november zullen 60 mensen gedurende 60 uur betogen om 60% uitstootvermindering van CO2 tegen 2030 te eisen (zoals gevraagd door het Europees Parlement). De betoging zal op verschillende plaatsen doorgaan en gericht zijn tot de verschillende regeringen van ons land. Er zullen talrijke (voornamelijk online) evenementen plaatsvinden gedurende die 60 uren. Alle details omtrent het programma maken we op voorhand bekend.  

Acties die de Klimaatcoalitie steunt

• Noord-Zuidorganisaties vragen een nieuwe Belgische bijdrage aan de internationale klimaatfinanciering
• Sinterklaas zal op 4/12 ook voor fiscale rechtvaardigheid pleiten

Persontact

• Julie Van Houtryve - info@klimaatcoalitie.be - +32 484 65 28 57

Klimaatcoalitie

De Klimaatcoalitie is een nationale vzw die meer dan 70 organisaties uit het Belgische middenveld (milieubeweging, noord-zuidorganisaties, vakbonden, jeugdorganisaties en burgerbewegingen) verenigt rond klimaatrechtvaardigheid. We oefenen druk uit op beleidsmakers om krachtige maatregelen te nemen en mobiliseren een breed publiek voor een klimaatvriendelijke en eerlijke samenleving. Meer info op www.klimaatcoalitie.be

Persbericht 30/11/2020 

Een opinie van Atelier de Recherche et d’Action Urbaines (ARAU), Comité Porte de Ninove, Inter-Environnement Bruxelles (IEB), BRAL, La Rue asbl, Centre de Rénovation Urbaine (CRU), Bas les PAD

Sinds de opmaak van het Richtplan van Aanleg in 2019 staat ‘de Driehoek’ van de Ninoofsepoort (2019) in het middelpunt van de belangstelling. Vooral omwille van de geplande torens. De eigenaar van het terrein begraaft nu zijn plannen en stelt het terrein te koop.

Geen cadeau voor Besix RED, overwinning voor Brusselaars

Na een massale mobilisatie van de burgers en in navolging van het advies van de Gewestelijke Ontwikkelingscommissie stelde ook de regering dat Besix RED zijn huiswerk opnieuw moet doen. De omwonenden vonden het ongehoord dat de regering op het punt stond om een wettelijk kader te scheppen dat de vastgoedwaarde van een privéterrein de hoogte in jaagt. De privépromotor zou zo een cadeau krijgen van de overheid zonder oog voor wat er nodig is in de buurt.

Dat wettelijk kader staat vooralsnog niet meer op het programma. Wat ongetwijfeld de reden is waarom de eigenaar nu van het terrein af wil.

Een mooie overwinning voor de omwonenden, wijkcomités en Brusselse stadsverenigingen die al meer dan een jaar aan de regering vragen afstand te doen van het RPA en meer specifiek zijn drie torens. Deze grond, al decennia een stadskanker, kan nu een voorbeeld worden van een rechtvaardige en verantwoorde stadsvernieuwing.

Volgens de informatie van Bruzz wordt overwogen om de percelen uit de perimeter van het RPA te halen. Wij moedigen de regering ten zeerste aan om dit te doen. Zo kan ze voorkomen dat de waarde van de grond kunstmatig explodeert, wat elk redelijk stadsproject verhindert.

Inspelen op noden Brusselaars dankzij recht op voorkoop

De regering kan best de toewijzing van deze driehoek heroverwegen om het hoofd te bieden aan de uitdagingen die de huidige gezondheidscrisis en de klimaatverandering met zich meebrengen.

Sinds de opening en vooral tijdens de lockdown vonden mensen heel gemakkelijk hun weg naar het park. Waarom dit park niet vergroten of aanvullen met functies waar lokaal nood aan is? Bewoners, verenigingen en de GOC stelden al een aantal projecten voor in het algemeen belang: zwembad(en), een wetenschappelijk experimenteercentrum, een uitbreiding van het park of stadsboerderij. Met een beetje creativiteit kunnen deze projecten worden uitgevoerd door gebruik te maken van het bestaande gat en zonder het historische stadslandschap, het uitzicht en de perspectieven te beschadigen.

We roepen de regering vooral op om gebruik te maken van haar recht van voorkoop op deze grond. Als zij het gebied aankoopt kan ze er veel makkelijker een project te ontwikkelen waar alle Brusselaars wel bij varen.

Om de meest geschikte toepassing(en) vast te stellen moet de overheid een fase van echte burgerparticipatie opzetten, zoals zij eerder deed voor de ontwikkeling van het park. De herontwikkeling van dit kwetsbare gebied verdient dit. De talrijke lokale krachten staan alvast klaar om mee te stappen in dit proces.

Perscontact:

• NL : Steyn Van Assche (BRAL) - 0498 13 25 86
• FR : Jean-Michel Bleus (ARAU) - 02 219 33 45

Albert Martens is een veelzijdig figuur: socioloog, professor emeritus aan de KUL, voormalig voorzitter van BRAL en last but not least: een van de emblematische burgers strijdend tegen het Manhattanplan voor de Noordwijk. Dat is ondertussen 50 jaar geleden. Bulldozers breken op dit moment een deel af van de sokkel waarop de torens zich moesten voltrekken. Nu een nieuwe bladzijde over een deel van het plan wordt geschreven, kruipt ook Albert Martens opnieuw in zijn pen voor ons.

De afbraak van de sokkel aan de WTC-torens in de Noordwijk kan niet onopgemerkt voorbijgaan. Omdat hier, wat er nu aan het gebeuren is, een symbolische waarde heeft.

Hier, onder onze ogen wordt een droom afgebroken, een plan dat een oeverloze welvaart over Brussel, België en de ganse wereld moest verspreiden:   

• Een bos van 64 torens  
• Op het kruispunt van twee snelwegen (Amsterdam-Parijs en London-Istanboel)
• Op een voetstuk, een sokkel op 13 m hoogte – waar de voetgangers alle geneugten van de welvaart zouden kunnen consumeren.

Het werd geschetst als de hemel op aarde! Maar wél die van het wereldkapitalisme. “La civilisation du bon de commande” [de beschaving van de bestelbon] zoals Charlie De Pauw, projectontwikkelaar en drijvende kracht achter het Manhattanplan, dat eind de jaren ’60 zo poëtisch heeft uitgedrukt. De torens en de sokkel moesten een zogezegde krottenwijk vervangen. De huizen van de Telefoonstraat, de Rozenstraat en l’Impasse des Tapissiers zouden omgetoverd worden tot de praaltorens van de toekomst.

Het uitzicht nu is wat troosteloos, deerniswekkend.

Na 53 jaar wordt deze droom afgebroken. De voorschriften van de sokkel hebben gedurende meer dan 20 jaar lang alle planwijzigingen tegengehouden. Het was taboe. Zelfs toen (vanaf 1974 al!) velen begonnen te twijfelen aan de uitvoerbaarheid van dit waanzinnige plan. De promotoren wilden de bouw van de sokkel niet betalen. De respectievelijke overheden en de drie gemeenten ook niet… De grond lag braak. Nadien waren er 27 planwijzigingen nodig om ervan af te geraken.

Nu worden de schamele restjes nog afgebroken. Wie zou erom treuren? En waarom?  Maar vergeten kunnen we niet. Daarom nemen we een brok beton mee. Een souvenir.

In de toekomst wordt het veel beter?

 “Laten we van de Noordwijk één groot park maken” zegt Staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet (one.brussels). Hij belooft opnieuw, zoals vroeger andere Ministers (De Saeger (CVP) onder meer), de hemel op aarde. Met kwaliteitsvolle architectuur, “zodat er een fierheid kan ontstaan bij de Brusselaar over haar stad”. Een wijk met gemengde functie: kantoren, een hotel, een rooftop bar (dakbar), een greenhouse kubus (serre), ... maar ook winkels, woningen en publieke voorzieningen. Om dit uit te werken: een nieuwe manier van werken met de promotoren in een constructieve dialoog en daar bovenop, een gloednieuwe tramlijn. De voetgangers die vroeger op 13m hoogte moesten stappen, gaan nu op de begane grond mogen lopen en lanterfanten.

Nu gaat het écht om een “momentum” en er is geld.

In de Noordwijk wél bovengronds, aan de rand net het omgekeerde

Aan de rand van wat nu een groot park moet worden, wordt op het Liedtsplein een diepe put gegraven waarin een ganse tramlijn (tram 55) zal verdwijnen. Diep onder de grond tot 30m (aan het Rigaplein). Daar moeten de voetgangers en de kinderkoetsen niet meer boven de begane grond, maar in de ondergrondse metrostations terecht. Tussen de sokkel en de tunnel, een hoogteverschil van 40m.  Daarvoor is er ook geld. De betonboeren van vroeger werken verder, ondergronds. Ganse wijken langs de nieuwe metrolijn zijn in rep en roer. Gaat men opnieuw met de grove borstel door deze quasi “verloederde stadsdelen”?

Nihil novi sub sole

Bij het houden van een stuk sokkelbrok willen we de nadruk leggen op het feit: “un rêve peut en cacher un autre”. Leg je de twee promotiecampagnes naast elkaar - die van vroeger, 50 jaar geleden van Minister De Saeger (CVP) en van mijnheer De Pauw, en de huidige voorstellen die uit de Week van de Architectuur 2020 (de Archiweek) en de communicatie van staatssecretaris Smet (one.brussels) stromen, dan lijk je dezelfde thema’s te zien, dezelfde beloftes, dezelfde wonderlijke toekomst. Is er iets nieuws onder de zon?

Wat zeker niet is veranderd, is de afwezigheid van éen overkoepelende eindverantwoordelijke voor alle projecten. Zoals vroeger claimen een opeenstapeling van instellingen bevoegdheden over dit project: drie gemeenten, een gewest, een consortium van promotoren, ingenieurs, overheidsbedrijven, enz. Maar we weten nog steeds niet wie de eindverantwoordelijke wordt. Iedereen bevoegd, niemand eindverantwoordelijk. Dat was in het verleden al het geval. Niets nieuws onder de zon.   

Een stuk gewapend beton houdt ons tegen om in zwevende dromen op te gaan.

Albert Martens
12/11/2020

We roepen de Brusselaars op om te kijken voorbij de promotiepraatjes naar wat er echt vervat zit in de plannen. Perspective is nog tot 7 december op zoek naar de behoeften van de bevolking binnen het gebied “Territorium Noord”. Laat je mening horen over de plannen!

Geïnteresseerde lezers vinden hier een gedetailleerde beschrijving van de uitvoering van het Manhattan-plan.

Gezocht: onderzoek.st.er voor een project over Positieve Energiewijken.

Voor een JPI project over Positieve Energiewijken zoek Cosmopolis een wetenschappelijk medewerker.

Het TRANSPED onderzoeksproject zet een lerend netwerk op over Positieve Energiewijken die ambitieuze doelstellingen hebben op het vlak van energietransitie, met concrete casussen in Brussel, Stockholm, Lund, Tirol en Graz. TRANSPED onderzoekt hoe innovatieve energiestrategieën enerzijds lokaal verankerd en anderzijds opgeschaald kunnen worden tot een radicale transformatie van het energiesysteem om het meer duurzaam, democratisch en rechtvaardig te organiseren.

Als onderzoek.st.er werk je samen met verschillende lokale partners in Brussel en met internationale projectpartners. Je geeft mee vorm aan het co-creatietraject met de betrokken stakeholders, organiseert en neemt deel aan internationale workshops en online meetings. Je neemt ook verschillende onderzoekstaken op, zoals het uitwerken van case-studies over de betrokken projecten, het schrijven van beleidsaanbevelingen en/of wetenschappelijke rapporten en artikels. Je wordt daarin bijgestaan door gemotiveerde collega’s bij Cosmopolis.

Cosmopolis zoekt een kandidaat met ervaring of affiniteit met duurzame stadsontwikkeling en rechtvaardige energietransitie. Kennis van de Brusselse stakeholdercontext is een troef. Je kan zelfstandig aan de slag, bent communicatief, en houdt ervan om met een diverse groep partners samen te werken. Je hebt ervaring met, of interesse in, wetenschappelijk onderzoek.

Er is de mogelijkheid om deze aanstelling te combineren met een doctoraatstraject, maar dat is niet noodzakelijk. De aanstelling zal ofwel voltijds zijn voor een kortere periode, of deeltijds (70%) voor maximum 2 jaar, en vervolgmogelijkheden kunnen worden besproken. De precieze invulling zal afhankelijk van, en in overleg met de kandidaat worden vormgegeven. Het project zal van start gaan in februari 2021.

Ben je geïnteresseerd en wil je meer weten over deze vacature? Stuur dan een mailtje naar fabio.vanin@vub.be en griet.juwet@vub.be. De officiële vacature en aanstellingsprocedure zal binnenkort gecommuniceerd worden.