BXL Plant II - Voorwoord

Met deze publicatie staat BRAL opnieuw stil bij de manier waarop de Brusselse ruimte ‘geordend’ wordt, welke overheidsdiensten daar een rol in spelen en hoe het beter kan. Maar waarom vinden we dat zo belangrijk?

BRAL zit met publicaties als ‘Selfcity BXL’, ‘Burgers in de keuken’ en ‘ De Josaphatsite, zegt je dat iets?’ al jaren dicht op de huid van de Brusselse burgerinitiatieven die Brussel mee vorm geven. We verwachten dat de overheid zich open stelt voor samenwerking met burgerbewegingen. Maar veel overheidsdiensten vinden het al erg moeilijk om samen te werken met andere administraties, laat staan met die vreemde eenden van bewonerscollectieven.  Zolang de publiek-publieke samenwerking niet beter verloopt, is het voor burgers nog altijd een waagstuk om mee te spelen met hun overheden. De kans is te groot dat het spel halfweg wordt afgebroken.

Nu vond er in 2016 een aardverschuiving plaats in de manier waarop de Brusselse overheid onze stad plant. Instellingen werden grondig door elkaar geschud en de nieuwe administraties die daaruit voortkwamen kregen nieuwe tools waarmee ze aan de slag konden. Het doel? Efficiëntere overheidsplannen maken en die plannen ook uitvoeren. Jawel, ’t moest eindelijk eens gedaan zijn met dat eeuwig aanslepende getouwtrek tussen diensten die naast elkaar werken. Gedaan met die eindeloze processie van dure plannen die in de schuif belanden omdat een andere administratie er bij het verlenen van vergunningen, geen rekening mee houdt.

Weinig Brusselaars liggen wakker van zo’n administratieve hervorming maar het belang ervan voor de stad valt moeilijk te overschatten. De overheid speelt nog altijd de eerste viool als het erom gaat genoeg groen en betaalbare woningen te voorzien en de fietsinfrastructuur en het openbaar vervoer te verbeteren. Daarom schreef BRAL in 2016 de publicatie ‘BXL Plant’ waarin we alle hervormingen en beloftes op een rijtje zetten. In die publicatie gaven onder meer de directeurs van het toen pas opgerichte perspective.brussels en de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI) tekst en uitleg bij al deze hervormingen. Nu ze twee jaar warm gelopen hebben, vinden wij het tijd voor een eerste evaluatie. We nemen ook hun belangrijkste nieuwe speeltje onder de loep: de richtplannen van aanleg - PAD’s voor de Franstaligen. En we richten de schijnwerpers op URBAN.BRUSSELS, de gloednieuwe Gewestelijke Overheidsdienst voor Stedenbouw en Erfgoed.

Kwamen al die hervormingen de transparantie en de openheid ten goede? Kristiaan Borret, de Brusselse Bouwmeester, geeft in zijn carte blanche alvast een schot voor de boeg en houdt een radicaal pleidooi voor meer openheid en debat.

Is de lasagne van nieuwe instanties (gewestelijk én gemeentelijk) en instrumenten (wijkcontracten, stadsvernieuwingscontracten, PAD’s...) verteerbaar voor de Brusselaar? Check daarvoor zeker het interview met Green Connections. De mensen van dit burgercollectief klopten op zowat alle deuren met vragen over hùn laan, de Poincaré, en kregen al doende meer zicht op de plannen. Effectief maar verdomd vermoeiend.

Terwijl veel projecten al jaren aanslepen, omarmen verschillende administraties het tijdelijk gebruik van bepaalde plekken, in afwachting van definitieve herbestemming. Wat moeten we daarvan denken? Zeggen we “Tant mieux, steeds meer mensen en initiatieven hebben het graag tijdelijk”? Of zitten er adders onder den beton? Een bilan door onze reporter ter plaatse.

Als stadsbeweging voor Brussel kloppen we nu een tweede keer op dezelfde nagel omdat Brussel het verdient goed gepland te worden. Dat is nu eenmaal nodig als we de stad willen worden waar we van dromen: een stad waar de mensen betaalbaar wonen, op plaatsen die ontsloten zijn met goed openbaar vervoer en goede fietspaden. Een stad waar naast wonen nog plaats is voor productieactiviteiten én natuur. We sluiten dan ook graag af met Bas Smets. Samen met ons droomt hij ervan het landschap, het water en de ondergrond terug de plaats te geven die ze verdienen in de Brusselse Planning.

Veel leesplezier,

BRAL, herfst 2018

1. Voorwoord

2. Meesters en de Bouwmeester, opiniestuk Kristiaan Borret

3. De Brusselse ruimtelijke ordening blijft moeilijk te sturen

• The new kid on the block: urban.brussels
• Tussentijds rapport

4. Tijdelijk gebruik: een nieuwe speelzaal voor de marketeer of dé uitgelezen plek voor zorgeloos experimenteren?

5. De poincaré-saga, interview met Green Connections

6. Koning PAD dicteert de toekomst 

7. Planbaten for dummies,  interview met Griet Lievois

8. Op zoek naar een biosferische stedenbouw met Bas Smets