Artikels

Thema

Gegevens over luchtkwaliteit zijn essentieel om de luchtvervuiling in onze steden te begrijpen en aan te vechten. Dankzij initiatieven zoals Aircasting Brussels van BRAL of www.influencair.be kan je als burger zelf de luchtkwaliteit meten, de kennis oogsten, in kaart brengen en gebruiken voor tal van analyses!

Op 3 maart, van de ochtend (presentaties) tot de avond (workshops), kan je de projectmedewerkers en hun savoir-faire leren kennen, je kan zelf een meter PM2.5/10 maken en je kan andere burgerwetenschappers ontmoeten, zoals Civic Lab Brussels, BRAL en veel andere actieve burgergroepen. 

Kom af en leer meer over de kracht van open knowledge!

Meer info over het evenement: https://cleanairwithopendata.eventbrite.co.uk/. 

Het Maison Médicale Médecine pour le Peuple (MPLP) in Molenbeek organiseerde samen met BRAL Aircasting- ateliers. De deelnemers hebben de luchtkwaliteit gemeten in hun wijk.

Uit deze ateliers is een nieuwe groep gegroeid : Hawa fi Molem’ . Nu zijn ze klaar om hun resultaten en collectieve intelligentie voor te stellen aan een groter publiek.

Bovendien zullen twee experten in lucht en publieke ruimte tonen waarom het de moeite is om in stadsontwikkeling te focussen op gezondheid, kalmte en veiligheid. We nodigen je uit om naar hen te luisteren en een open debat aan te gaan.

16:30   Dialoog over lucht en gezondheid met het publiek

17:00   Presentatie over de effecten van luchtvervuiling op onze gezondheid door Raja en Wafa (vrijwilligers van la Maison Médicale Médecine pour le Peuple)

17:30   Presentatie door twee experten: Nic Da Schio (Cosmopolis, luchtkwaliteit) et Bert (architect-urbanisme)  

18:30   Discussie met het publiek met vragen voorbereid door Hawa-fi Molem'

Deze dialoogtafel kadert in de evenementen van Molem ma Belle, een project van het lokaal cultuurbeleid van Sint Jans Molenbeek. 

Wie?

  • Politiek: alle vertegenwoordigers, adviseurs en specialisten in milieu, mobiliteit, gezondheid
  • Activisten van de Brusselse bewegingen rond luchtkwaliteit
  • Burger-experten inzake mobiliteit, gezondheid en governance van luchtkwaliteit

Wat?

Tijdens onze vorige uitwisseling – onder de vorm van een “speeddating” (25/6)- luisterden burgers naar de initiële ideeën van Brusselse volksvertegenwoordigers. Deze keer zullen de burgers de verkozenen helpen om te komen tot een concreet actieplan:

  • Versterking van het bestaande regionale kader;
  • Ideeën voor wetgeving en regelgeving voor de volgende regering 2019-25;
  • De positie van Brussel ten opzichte van de federale regering;
  • Essentiële samenwerking tussen de regio’s en de gemeenschappen;
  • Visies en engagementen voor kwalitatieve mobiliteit;
  • Preventie en bescherming van de gezondheid;
  • Betrokkenheid van de burger bij het beleid rond luchtkwaliteit.

Dit is geen politiek debat maar een coaching. De burgers zijn er niet om te oordelen, maar om de politieke vertegenwoordigers te helpen bij het co-creëren van hun beleid rond de luchtkwaliteit in Brussel.

Deze ontmoeting wordt gevolgd door een publiek evenement in november, waar we de officiële partijprogramma’s zullen evalueren.

Interesse om deel te nemen? Contacteer tim[a]bral.brussels or lievin[a]bral.brussels.

Ervan overtuigd dat de luchtkwaliteit in jouw gemeente beter moet? En dat de gemeenteraadsverkiezingen het goede moment zijn om dit te eisen? Surf dan naar 11 Million Voices, het nieuwe platform van Greenpeace. Daar kan je een petitie steunen of starten om gezondere lucht te vragen aan de lijsttrekkers in jouw gemeente.

Hoeft het nog gezegd dat het niet goed is gesteld met de luchtkwaliteit in ons land? Zowat overal, stad en platteland, zorgen uitlaatgassen voor ongezonde lucht. Deze vervuiling heeft een impact op onze gezondheid en zeker op die van onze kinderen. Zij zijn extra kwetsbaar voor de impact van al dat fijn stof, roet en stikstofdioxide.

Iedereen heeft recht op gezonde lucht en jij kan het verschil maken in jouw eigen gemeente. Op 14 oktober van dit jaar zijn het gemeenteraadsverkiezingen die het beleid in jouw gemeente voor de komende 6 jaar zullen bepalen.

Kom ook in actie!

Hoe? Surf naar www.11m.be, zoek naar een petitie in jouw gemeente en teken ze. Of start een petitie in je gemeente en verzamel zoveel mogelijk handtekeningen. Laten we samen van gezondere lucht een gemeentelijke prioriteit maken in de komende jaren!

De voorbije twee jaren leerden BRAL, Cosmopolis en vele burgergroepen te meten hoe vervuild de lucht is die we met zijn allen dagelijks inademen. We leerden ook om het thema op de politieke agenda te zetten en zo schone lucht te eisen voor alle Brusselaars. In dit meertalige handboek stellen de onderzoekers en praktijkwerkers van het Aircasting Brussels-project dit staaltje citizen science voor. We laten ook ervaringsdeskundigen van niet-milieugerelateerde projecten aan het woord. Samen denken we luidop na over de methodologie van citizen science, over de impact ervan als tool voor burgereducatie en politieke mobilisatie.

Doorheen de open uitwisseling tussen academici, burgers en administraties, botsten we vaak op een technisch-wetenschappelijke barrière. Deze vormt een hinderpaal voor de democratische governance van de stad. Maar we zien ook dat we deze barrière kunnen doorbreken. Door beroep te doen op de intelligentie van alle betrokken spelers, te bouwen op wederzijdse nieuwsgierigheid en te komen tot collectieve kennis,  kunnen we samen werken aan een betere stad.

We hopen dat dit handboek jou inspiratie biedt. Cosmopolis en BRAL moedigen je aan om samen onderzoek te doen naar de stedelijke complexiteit. Laat je hierbij vooral leiden door jouw passie en nieuwsgierigheid. De stad verdient dat.

  • Benieuwd naar de publicatie? Je kan het op den bureau (Zaterdagplein 13, 1000 Brussel) komen halen. Of na het sturen van een mailtje naar info@bral.brussels mag je het spoedig in je brievenbus verwachten. 
  • Akkoord met onze visie? Word dan steunend lid van BRAL. Je ontvangt dan deze publicatie, Citizen science. En ook de volgende publicaties van dit jaar sturen we je toe.
  • Heb je interesse in een vorming over burgerwetenschap en hoe het jouw werking of organisatie vooruit kan helpen? BRAL komt graag spreken bij jouw organisatie! Contacteer ons voor een transversale vorming op maat van volwassenen via info@bral.brussels.
  • In juni 2019 organiseren we ook een algemene workshop over burgerwetenschap met Cosmopolis VUB op een centrale locatie in Brussel. Hou de website van BRAL, www.bral.brussels, in de gaten voor meer informatie!

Liévin Chemin, Nicola Da Schio, Tim Cassiers

BRAL, stadsbeweging voor Brussel en Cosmopolis, centrum voor stadsonderzoek - VUB

Met de steun van INNOVIRIS

Hoe maken we van mobiliteitsprojecten echte stadsprojecten?

De stad en haar ruimtelijke ordening zijn het voorwerp van talrijke projecten. Sommigen worden van strategisch belang, wanneer ze de hele stad herstructureren, zowel fysiek als in de mentale kaarten en levens van burgers. Democratie vereist dat deze ‘werven’ buiten het project op zich worden bekeken, om rekening te houden met de effecten op het bredere stedelijke weefsel en de impact op de stedelijke samenleving als zodanig.

In Chantiers Bruxellois / Brusselse werven #2 nodigen we opnieuw projectontwikkelaars, analisten en betrokken actoren uit om een duidelijker beeld te krijgen van hoe deze “werven” onze publieke ruimtes en hun gebruikers zullen beïnvloeden. Met deze tweede editie focussen we op de ontwikkelingen rond de kleine ring: Madou – Kunst-Wet/Troon – Louise/Guldenvlies – Midi – Ninoofsepoort/Hallepoort – Sainctelette – Noord. Hoe maken we van mobiliteitsprojecten echte stadsprojecten?

-->  SCHRIJF JE IN  <---

#6. Sainctelette (17/5)

Zoom in: Heraanleg Saincteletteplein – : Winnaar Wedstrijd BMA

Zoom out: tbc



#7. Noord (24/5)

Zoom in: PAD MAX (Plan d’aménagement directeur Maximilien): Charlotte Demulder (Perspective)

Zoom out: Roeland Dudal (AWB)

SLOTDEBAT (24/5, 17:30-19:30, Beursschouwburg)

Hoe maken we van mobiliteitsprojecten echte stadsprojecten?

De stad en haar ruimtelijke ordening zijn het voorwerp van talrijke projecten. Sommigen worden van strategisch belang, wanneer ze de hele stad herstructureren, zowel fysiek als in de mentale kaarten en levens van burgers. Democratie vereist dat deze ‘werven’ buiten het project op zich worden bekeken, om rekening te houden met de effecten op het bredere stedelijke weefsel en de impact op de stedelijke samenleving als zodanig.

In Chantiers Bruxellois / Brusselse werven #2 nodigen we opnieuw projectontwikkelaars, analisten en betrokken actoren uit om een duidelijker beeld te krijgen van hoe deze “werven” onze publieke ruimtes en hun gebruikers zullen beïnvloeden. Met deze tweede editie focussen we op de ontwikkelingen rond de kleine ring: Madou – Kunst-Wet/Troon – Louise/Guldenvlies – Midi – Ninoofsepoort/Hallepoort – Sainctelette – Noord. Hoe maken we van mobiliteitsprojecten echte stadsprojecten?

-->  SCHRIJF JE IN  <---



#7. Noord (24/5)

Zoom in: PAD MAX (Plan d’aménagement directeur Maximilien): Charlotte Demulder (Perspective)

Zoom out: Roeland Dudal (AWB)

SLOTDEBAT (24/5, 17:30-19:30, Beursschouwburg)

... En niemand lijkt het te beseffen.

“We moeten woningen bouwen om in te spelen om de demografische groei!”

Dit horen we als een mantra bij bouwpromotoren en bij administraties die de bouwprojecten verdedigen die de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond schieten.

Officiële cijfers

Maar wat is er van aan? Is er echt zo’n gigantische demografische groei te verwachten in Brussel?

Het lijkt erop dat de officiële cijfers - gepubliceerd in het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO) uit 2018, dat het Gewest nog steeds gebruikt - niet meer up-to-date zijn. Het Federaal Planbureau heeft zijn prognoses aangepast: van een verwachte jaarlijkse groei van 10.000 mensen zou het zijn gedaald tot .... 3.600 mensen per jaar. Onze bron is het rapport van het Federaal Planbureau "Demografische Perspectieven 2018-2070" van januari 2019, blz. 12.

De oorzaak? Een afname van de netto internationale migratie. Deze neerwaartse trend wordt dus bevestigd sinds 2013, net na de eerste berichten over een mogelijke "demografische boom" in Brussel, die de woningbouw een impuls heeft gegeven als een belangrijk aandachtspunt in het GPDO.

In de tussentijd vordert de bouw goed

Het centrum van Brussel zit zo vol als een ei en er is een verschroeiend gebrek aan parken. Langs het kanaal bij Molenbeek, een dichtbevolkte wijk in Brussel, zijn er echter bijna 2000 woningen gepland of in aanbouw. Terwijl nog eens duizenden woningen zijn gepland in de grote stedelijke gebieden (de "PAD's", kent u ze al?).

Vandaag krijgen iets minder dan 4000 wooneenheden elk jaar een bouwvergunning verleend. Maar als het gewest slechts 3600 nieuwkomers moet huisvesten op jaarlijkse basis, is dat dan niet een beetje veel?

Past op elk potje een dekseltje?

Tot slot richten deze woningen zich op een welvarend doelpubliek, terwijl de prognoses spreken van een veel minder welvarende cohorte. Een derde van de Brusselaars leeft van een inkomen onder de armoederisicodrempel en de helft van hen voldoet aan de voorwaarden voor toegang tot sociale huisvesting.

Dus wie zal er in deze nieuwe huizen wonen?

Marie Couteaux

Habitat & Renovation en BRAL nodigen je uit voor de derde burgervergadering in het kader van het Connecteurs Athénée-project. Tijdens deze bijeenkomst stellen verschillende groepen bewoners of gebruikers hun burgerprojecten voor: artistieke projecten, een buurtdag, vergroeningsprojecten, enz.

Alle inwoners, gebruikers en actoren van de Atheneumwijk in Elsene zijn welkom om deze nieuwe burgerinitiatieven te ontdekken, hun mening te geven over de behoeften van de wijk en deze goed te keuren! Een jury van deskundigen uit het district zal de projecten beoordelen en een participatief budget toekennen, rekening houdend met jullie advies. Jouw deelname is dus belangrijk voor de burgergroepen!

Afspraak op 17 oktober om 18 uur in La maison qui chante.

Bezoek de website www.connecteursixelles.be voor meer informatie over het Connecteurs project.

---

Assemblée citoyenne | 17 oktober 2019 @ La Maison qui chante

Keur mee de initiatieven in je wijk goed!

Vanaf 18 uur, Viaducstraat 122, Elsene

Contact:

Carole Pingo - 0492 25 36 36 36 36 36 - c.pingo@habitatetrenovation.be 

Kinch, kinch[at]bral.brussels

 

Hoe belangrijk is stadsgroen in Brussel voor jou? Welke groene ruimten bezoek je? Wat doe je in deze groene ruimten?

VUB, ULB & Innoviris zijn op zoek naar deelnemers voor een online onderzoek naar het gebruik van groene ruimten in Brussel. Met dit onderzoek hopen ze inzicht te krijgen in de rol van groene ruimten in het leven van de Brusselaars, hoe inwoners van Brussel parken en kleinere groene ruimten in de stad gebruiken, hoe ze groen in de stad beoordelen, en welke kenmerken van groene ruimten belangrijk zijn.

Klik op onderstaande link om de enquête in te vullen:

https://www.co-nature.org/onderzoek

Matongé heeft heel veel in zijn mars. Een aantal collectieven richt daarom een monument op in Matongé. Ze krijgen de steun van BRAL, vertegenwoordigd door de onweerstaanbare Kinch.

Het monument bezingt de kwaliteiten van de mensen uit Matongé en hun dromen voor de wijk. Het monument is het resultaat van cocreatie en dus viert het ook de samenwerking tussen de bewoners, bezoekers en commerçanten uit de wijk.

Maar ...

Een definitieve naam heeft het monument nog niet. Help jij meezoeken naar een naam? Vul jouw suggestie in voor maart 2020. 

De VN organiseert op 7 september de eerste International Day for Clean Air and Blue Skies. Brusselse luchtkwaliteitscollectieven roepen in het kader van die dag de Brusselse regering op om ambitieus te zijn. Pak de luchtvervuiling aan, het is het grootste milieugerelateerde gezondheidsrisico en een van de belangrijkste te vermijden doods- en ziekteoorzaken in de wereld[1].

Ze vragen de Brusselse overheid om te komen met

  1. Ambitieuze wetten om de gezondheid van de Brusselse burgers te beschermen
  2. Beter en democratischer toezicht op de luchtkwaliteit in Brussel
  3. Een systeem om het autoverkeer te verminderen
  4. Herinrichting van de openbare ruimte voor de burgers van Brussel

Hoewel dit slechts de eerste internationale dag voor schone lucht en blauwe lucht is, is het niet nodig om te herhalen hoe luchtvervuiling ons leven beïnvloedt. Elk jaar veroorzaakt luchtvervuiling alleen al in de EU ongeveer 400.000 vroegtijdige sterfgevallen en honderden miljarden euro's aan gezondheidskosten. De WHO stelt dat luchtvervuiling een belangrijke risicofactor is voor chronische ziekten bij volwassenen, waaronder hart- en longziekten en kanker - en er is geen veilig niveau van vervuiling[2]. Onze kinderen zijn het meest kwetsbaar voor luchtvervuiling. Consistente blootstelling in de baarmoeder en in de kindertijd heeft levenslange gevolgen[3].

In Brussel hebben burgers en organisaties zich gemobiliseerd voor een betere luchtkwaliteit door standbeelden een masker te geven, voor de schoolpoorten te spelen en van Antwerpen naar Brussel te fietsen. De ambitie: van Brussel een inclusieve, gezonde stad maken, met verbetering van de luchtkwaliteit als eerste belangrijke stap.

Na de verkiezingen van 2019 spraken de Brusselse luchtcollectieven af met de ministers van Leefmilieu en Mobiliteit en stelden ze hun eisen voor aan de Brusselse gewestelijke overheid.

1.         De Brusselse luchtcollectieven en -bewegingen pleiten voor ambitieuze wetten die de gezondheid van de Brusselse burgers beschermen. Aangezien gezondheid de eerste zorg zou moeten zijn, moet de Brusselse regelgeving inzake luchtkwaliteit de WHO-normen voor alle vervuilende stoffen als doelstelling nemen. Voor de verkiezingen van 2019 waren alle politieke partijen het hierover eens, en het staat ook in het regeerakkoord. Ze dringen erop aan dat de luchtkwaliteitsregels herzien worden om deze ambitie op te nemen.

2.         De Brusselse luchtcollectieven en -bewegingen eisen dat het bestaande monitoringssysteem voor de luchtkwaliteit wordt versterkt, dat het democratischer en transparanter wordt en dat het de aandacht richt op risicogebieden. Het netwerk is blij dat er nieuwe burgerwetenschappelijke projecten ontstaan. Toch vragen ze om de officiële monitoring niet te vergeten. Ze hopen dat de door de regering aangekondigde nieuwe stations er snel komen en dat ze zullen meten op de plekken waar het meest vervuild is en waar de meest kwetsbaren onder ons wonen.    

3.         Het netwerk vraagt om een systeem in te voeren dat het autoverkeer aanzienlijk helpt verminderen. De verbranding van fossiele brandstoffen voor het vervoer en de files van het autoverkeer zijn belangrijke uitdagingen voor een betere luchtvervuiling. We vragen om een congestieregulator in te voeren voor al het gemotoriseerde verkeer in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Neem een voorbeeld aan Stockholm, waar het autoverkeer met 30% is gedaald na de invoering ervan.

4.         De Brusselse luchtcollectieven en -bewegingen vragen om een herverdeling van de openbare ruimte naar actieve weggebruikers en residentiële functies. Momenteel is ongeveer 70% van de openbare ruimte in Brussel bestemd voor de auto. Om Brussel leefbaar te maken voor kinderen hebben we een samenhangend pakket nodig in de lijn van Good Move: herinrichting van straten en pleinen, bevordering van actieve vervoerswijzen, verkeersplannen ter bescherming van de wijken, beveiliging van de schoolomgeving,...

Zoals in veel Europese steden heeft COVID19 de manier waarop we ons in en rond Brussel bewegen veranderd. Mensen zijn meer gaan fietsen en lopen. Naarmate het leven weer op gang komt, houden veel mensen vast aan deze gewoontes die de luchtkwaliteit en het klimaat - en onze gezondheid in veel opzichten - ten goede komen. De huidige gezondheidscrisis heeft ons dan ook een blik gegund op hoe onze steden er zouden kunnen uitzien. Bovendien wil 68% van de Europeanen hun steden autovrij houden na COVID19[4].

Wij dringen erop aan dat de Brusselse regering vasthoudt aan de ambitie die zij zo duidelijk heeft uitgesproken aan het begin van haar ambtstermijn.

“Er is al veel gedaan rond onze vier eisen. Maar er ligt nog veel werk op de plank om de verkenning en de voorbereiding om te zetten in daden. Nu is het tijd om actie te ondernemen om van Brussel een gezonde en inclusieve stad te maken die de ruimte en schone lucht biedt die de inwoners verdienen.” – Tim Cassiers, expert luchtkwaliteit en mobiliteit, BRAL.

Getekend door:

BRAL, Clean Air Brussel, Chercheurs d'Air, Cosmopolis Centre for Urban Research, Filter Café Filtré, Greenpeace, Luchtster, Bruxsel'air.

In samenwerking met HEAL, in het kader van de internationale campagne #CleanAirForAll

Perscontact:

BRAL: Tim Cassiers, tim@bral.brussels,  0476 449 223

[1] WHO 2016: https://bit.ly/3jcxZlL

[2] WHO 2018: https://bit.ly/34Ji62v

[3] HEAL sd: https://www.env-health.org/wp-content/uploads/2019/11/Healthy-Schools_infographic.pdf

[4] Politico 2020: https://www.politico.eu/article/life-after-covid-europeans-want-to-keep-their-cities-car-free/