Thema
Op donderdag 9 november nam de Raad haar onderhandelingspositie in over de voorgestelde AAQD, voluit de Ambient Air Quality Directives. Dat de raad tot een gedeelde positie kwam, betekent dat het een stap dichter is tot goedkeuring. Maar deze positie is een slag in het gezicht van zij die strengere luchtkwaliteitsnormen willen in Europa omdat het de wetenschap over de impact van luchtvervuiling en de analyse over de economische impact van slechte lucht op een zijspoor zet.
Meer concreet stelt de raad van de Europese Unie uitzonderingen voor en wil ze pas later voldoen aan de luchtkwaliteitsnormen: van 2030 naar 2040 en zelfs later. Dit ondermijnt volgens de European Environment Bureau – ambassadeur van ExpAIR - en andere middenveldsactoren volledig het wettelijk kader.
Als deze positie van de Raad het haalt in de finale richtlijn, dan zouden de wettelijke normen een façade zijn voor een richtlijn gespeend van enige afdwingbaarheid.
Wat BRAL daaruit leert? De verkiezingen die eraan komen, doen ons vrezen dat het momentum voor een betere lucht aan het kantelen is. De Europese druk voor een betere luchtkwaliteit moet dus hoger. Lees meer op https://eeb.org/member-states-undermine-proposed-air-quality-legislation-warns-civil-society/
We kondigden in onze nieuwsbrief van 19 oktober aan dat de Brusselaars kunnen reageren op het Richtplan van Aanleg Maximiliaan-Vergote in de Noordwijk. Daarover liet Apache ons trouwens aan het woord in dit artikel. Het Gewest heeft volgens ons de kans om met PAD Max een betaalbare wijk te maken van dat deel van de Noordwijk, omdat bijna alle terreinen in publieke handen zijn.
Wat we niet verwachtten, was dat na het ene RPA nog een ander RPA zou opduiken. Op 20 oktober ontdekten we dat het Richtplan van Aanleg voor Defensie op en rond de voormalige NAVO-site ook onderwerp is van een openbaar onderzoek. Ook dit RPA bevat honderden pagina's informatie, regelgeving, strategie en milieueffectrapportages. Beide plannen zullen het uitzicht van Brussel bepalen voor de komende jaren.
Timing nefast voor burgerdemocratie
Enkele maanden geleden hebben we, in het kader van de participatieve workshops over de hervorming van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWRO), bij perspective.brussels, het Brussels expertisecentrum voor regionale en territoriale ontwikkeling, gepleit om meerdere RPA’s niet tegelijkertijd aan een openbaar onderzoek te onderwerpen. Het wordt voor verenigingen al bijna onmogelijk om de documenten goed te lezen en te analyseren. Wat dan voor de betrokken burgers die ook professionele en privéactiviteiten hebben? Ons verzoek was duidelijk aan dovenmansoren gericht.
Wat zegt u … Defensie?
BRAL en haar achterban gingen enkele jaren geleden al op zoek naar de uitdagingen van de Defensie-site, een fascinerende plek op de grens tussen het Brussels en het Vlaams Gewest. Verschillende sprekers gaven ons inzicht in de plannen voor deze voormalige militaire site. Je kan over onze fietstocht lezen op onze website of hier een videoverslag van de dag bekijken.
Reageer ook
Je kan alle documenten bekijken op het volgende adres. Reageren kan tot en met 22 december 2023. Wil je graag ons je reactie laten weten? 1 adres: benjamin@bral.brussels.
We hebben daarvoor ambitieuze politieke visie en daadkracht nodig, en een sociaal en rechtvaardig klimaatbeleid dat ons en onze leefwereld beschermt. Dat moet niet straks, maar nu! Stap daarom mee in de Klimaatmars op 3 december 2023 in Brussel.
BRAL is lid van de Klimaatcoalitie. Deze beweging telt meer dan 100 Belgische organisaties die ijveren voor een beter milieu. Samen vragen we aan de politici van morgen en nu om onze leefwereld dringend te beschermen. Lees hier de aanbevelingen van de Klimaatcoalitie.
Ook oa. onze lidorganisaties GRACQ en Fietsersbond, Beweging.net, Brussel Natuur, Natuurpunt en Natagora zullen er zijn.
De Vrije Universiteit Brussel, l'Université catholique de Louvain en l'Université de Namur organiseren een onderzoek om thuiswerk onder de loep te nemen. Ze kijken naar factoren als welzijn, productiviteit en energieverbruik.
Wat is jouw ervaring? Hoe kan je jouw werk organiseren? Kan jij telewerken? Heb jij de afgelopen jaren nadelen of voordelen ontdekt? Verplaats je je dagelijks naar kantoor, werk je vooral van thuis uit of is het een beetje van de twee?
Laat het weten aan de onderzoekers! Voorzie een half uurtje om de vragen te beantwoorden.
Toch blijven Belgische banken, beleggers en spaarders investeren in infrastructuurbedrijven die willen zorgen voor de ontginning van extra fossiele grondstoffen. Nieuw onderzoek van FairFin legt bloot waar de prioriteiten liggen van de banken: financiële winst ten koste van onze leefomgeving.
Dit kan niet blijven duren. FairFin wil dat de overheid wetten doorvoert die investeringen in nieuwe fossiele infrastructuur onmogelijk maken. Overtuig politici om kleur te bekennen voor de verkiezingen: gaan ze mee in het verhaal van meer fossiele infrastructuur, of niet?
De vzw stelde een mail op die je kan sturen naar de Belgische partijvoorzitters om de fossiele investeringen te stoppen vanop https://www.fairfin.be/fossiel. Ze organiseren ook een webinar op woensdag 13 december om 19u30 om de studie uit te leggen.
Voorbeeldmail
Hieronder lees je de mail die ze voorstellen:
Beste,
Ik schrijf u als bezorgde burger.
In een nieuw onderzoek van FairFin las ik dat financiële instellingen actief in België de afgelopen jaren meer dan tien miljard euro steun verleenden aan bedrijven die massaal nieuwe fossiele infrastructuur bouwen en ons zo nog jarenlang dreigen vast te binden aan vervuilende energie.
Door miljarden euro’s in deze industrie te pompen, gaan Belgische banken en beleggers volledig in tegen de klimaatwetenschap. Zowel het IPCC als het IEA wijzen erop dat er al te veel fossiele infrastructuur is om de groene transitie waar te maken. Daar nog extra oliepompen, koolmijnen en pijpleidingen bij bouwen, valt niet te verantwoorden.
Deze investeringen vormen bovendien een financieel risico voor de Belgische banken en het geld van hun klanten. Als we willen dat deze nieuwe fossiele infrastructuur ons niet via een lock-in decennialang vastketent aan fossiele energie, zullen we ze veel vroeger dan gepland moeten sluiten. Dat zal van hen grote verliesposten maken voor de betrokken bedrijven en banken. Als dat een financiële crash veroorzaakt, zal de overheid en de burger daarvoor moeten opdraaien.
Onze planeet kreunt nu al onder de gevolgen van fossiele brandstoffen en dit wordt mede mogelijk gemaakt door het beleid van de Belgische financiële sector. Of eerder, het gebrek aan beleid. Onder druk van veeleisende aandeelhouders en een competitieve sector, zijn er te veel beweegredenen voor banken en beleggers om deze winstgevende - maar schadelijke - investeringen voort te zetten. Deze aanpak druist volledig in tegen de behoeften en rechten van de Belgische burgers. Daarom is er nood aan regulering van de financiële sector door de overheid.
De geldstroom naar nieuw fossiel moet stoppen. Daarom wil ik dat de Belgische overheid op Europees niveau regels voorstelt die financiële steun verbieden aan bedrijven die aan fossiele uitbreiding doen. Er is geen plaats voor nieuwe fossiele infrastructuur in een duurzame economie en in de Europese Green Deal.
Ik kijk uit naar uw antwoord omtrent mijn bezorgdheden.
Ondanks onze beperkte keuken hebben we toch een heerlijke veggi bolognese op tafel kunnen neerzetten. Ik ben heel blij dat we als organisatie ons steentje hebben kunnen bijdragen bij het ophalen van geld voor zo een belangrijke en broodnodige organisatie als Straatverplegers. Daarnaast was het ook fijn om te zien dat deze avond door sommige werd gebruikt om BRAL wat beter te leren kennen. Dus wie weet levert het ons nog nieuwe leden op na een blik op ons kantoor van binnenuit. Bedankt aan de organisatie van BrusselHelpt en proficiat met de hoge opbrengst!
Lokale projecten kunnen het verschil maken, ze zijn bovendien hoogdringend. Vlaanderen gaat gebukt onder ernstige luchtvervuiling. Onze longen, het klimaat en de natuur hebben nood aan gedurfd beleid dat onze leefomgeving gezonder, en onze mobiliteit duurzamer en inclusiever maakt. Toekijken en hierop wachten is geen optie, er is nu actie nodig. Het Fonds Gezonde Lucht is er voor burgers en organisaties die verandering willen creëren in hun buurt.
Het Fonds Gezonde Lucht is opgericht door Greenpeace Belgium in samenwerking met Be Planet. Ze willen zo veel mogelijk burgers en organisaties bereiken die financiële hulp nodig hebben om hun project voor een betere luchtkwaliteit en gezonde leefomgeving te realiseren.
Heb jij een idee ter waarde van 5.000 à 10.000 euro? Dien je project in voor 19 januari 2024 of volg een online infosessie om meer te weten te komen. In bijlage vind je de belangrijkste info over de projectoproep en het persbericht dat door Greenpeace werd uitgestuurd.
Ze nodigen buurtbewoners, mensen met of zonder ervaring, verenigingen, enz. uit om te discussiëren over de evaluatie en de waarde van biodiversiteit op het braakliggende terrein van Josaphat. Ervaring met biodiversiteit in de stad is niet nodig.
Tijdens een namiddag op zondag 17 december kan je discussiëren over
- De manier waarop de biologische waarde van de Friche Josaphat is gepeild (onder andere via het prachtige medium van citizen science), evenals de betekenis en het nut van het hebben van biodiversiteit in een stedelijke omgeving (een manier om ook vragen op te werpen over behoudsethiek, politieke ecologie, enz.)
- Het doel van de workshop is om open vragen te identificeren rond deze evaluatie en rond de betekenis en waarde van biodiversiteit. De experts zullen dan proberen deze vragen te beantwoorden, zonder de onzekerheden te verbergen.
Het evenement vind plaats in het Frans op zondag 17 december, van 15.00 tot 18.00 uur, in de Python Bar in Schaarbeek.
De Gewestelijke Ontwikkelingscommissie (GOC) bracht eind oktober haar advies uit over het voorstel van de regering voor de Heizelvlakte. Hier vind je het volledige FR en NL advies. De GOC moet haar advies geven over zulke grote stadsprojecten en de regering moet rekening houden met deze adviezen. De conclusies van dit advies zijn duidelijk: het is hoog tijd om iets anders te verzinnen op de Heizel, en dat via een participatief proces met de tegenstanders van het winkelcentrum. Wij dus?!
Wie het dossier al kent, slaakt ongetwijfeld een zucht: nog maar eens. Maar de vraag van een miljoen is: wanneer zal de regering luisteren? Na de (lokale) verkiezingen, misschien? Wie het dossier nog niet kent: de stad Brussel wil – met de steun van het Gewest – kost wat kost een groot shoppingscentrum van meer dan 70.000 m² bouwen, NEO genaamd. De saga van NEO op de Heizelvlakte telt al vele jaren en evenveel urbanistieke salto’s. We raden je aan de video van deze zomer te bekijken om te begrijpen waarom wij en andere maatschappelijke spelers tegen dit project zijn, of snuister eens door onze site op het trefwoord NEO.
Dit zijn de conclusies van het advies, en we citeren p.10-11:
De Commissie handhaaft haar eerdere advies, waarnaar zij verwijst. Ze benadrukt de volgende punten:
- Het ontwerp tot wijziging van het GBP wordt gerechtvaardigd door het NEO-project, maar veel elementen van dit project worden in twijfel getrokken, onder meer door de overheid (bijvoorbeeld het afzien van een nieuw internationaal congrescentrum ten gunste van de renovatie van de bestaande infrastructuur van de paleizen, het behoud van het voetbalstadion enz.) en door alle adviesinstanties, die het achterhaalde karakter van dit project aan de kaak stellen. De Commissie is van mening dat een volledige herziening noodzakelijk is, wat niet is gebeurd.
- Zonder het winkelcentrum is de wijziging van het GBP niet nodig, aangezien de huidige bestemmingen de versterking (of de renovatie) van de huidige bestaande structuren (stadion, sportvelden, parken, ...) en de realisatie van handelszaken mogelijk maken als gebruikelijke aanvulling op de internationale functies van het gebied.
- Er zouden andere functies dan een winkelcentrum kunnen worden gepland voor de site, zoals een logistiek centrum, een sportveld, een opleidingscentrum, een universiteit, ... De logistieke dimensie ontbreekt in het project, ondanks de cruciale behoefte aan logistieke zones en distributieclusters. De bereikbaarheid van dit gebied (transportknooppunt) zou een distributiegebied naar kleinere centra mogelijk maken. Het is ook niet nodig om het GBP aan te passen om deze functies te kunnen ontwikkelen.
- De Commissie vraagt om een quotum van gedifferentieerde en betaalbare woningen te reserveren. Ze dringt er ook op aan dat het grondbeheer in het openbare domein blijft. Daarom pleit ze voor een onmiddellijke voortzetting van het in 2019 opgestarte RPA, dat rekening zou kunnen houden met die doelstellingen: het heeft geen zin dat het Gewest een dergelijke strategische site op gewestelijk en grootstedelijk niveau overlaat aan de stad Brussel, ook al is die er eigenaar van.
- De Commissie stelt voor dat de Regering een participatief bemiddelingsproces overweegt waarbij de tegenstanders van het winkelcentrum worden geraadpleegd om gezamenlijk alternatieven voor dit gebied te overwegen, zoals in het Vlaamse Gewest is gebeurd met het Uplace-project.
We hopen dat de regering dit advies ter harte zal nemen, vooral wat betreft het shoppingcentrum, het grondbezit en de types woningen, want de tijd vliegt, ook voor de zo gevreesde schadeloosstellingen.
Met ons team en onze leden willen we daar een oplossing voor vinden. Hoe ontwikkelen we belastingmechanismen voor het autogebruik in de stad die toch garanderen dat mensen in kwetsbare situaties zich kunnen verplaatsen? Op woensdagavond 29 november kwamen we daarover samen in het BRAL-café “Rekeningrijden en sociale rechtvaardigheid” in le Jardin de ma soeur, Grootgodshuisstraat 54, 1000 Brussel.
We nodigden drie mensen uit voor een introductie:
- Tom Truyts (UC Louvain) had het over welke instrumenten bestaan voor het belasten van het autogebruik (kilometerheffing, tol, enz.), en hun mogelijke impact. (Hier is zijn presentatie.)
- Mathias De Meyer (Brussel Mobiliteit) bracht de verdeling van autobezit onder huishoudens in Brussel in kaart. (Hier is zijn presentatie.)
- Alexandra Woelfle (Ligue des Familles) wilde spreken over de mobiliteitsprofielen van gezinnen. Zij was spijtig genoeg afwezig, maar je kan de analyse lezen op hun website (in het Frans).
Daarna was het aan de deelnemers. Zij wisselden uit en discussieerden over de vraag: Hoe we kunnen steunen op marktmechanismen die autorijden of parkeren duurder maken zonder de verschillen te vergroten in toegankelijkheid tot geschikte mobiliteit voor iedereen?
Een verslag volgt nog, maar een ding is zeker: het laatste is nog niet gezegd over dit onderwerp! We houden je op de hoogte over welk vervolg we hier aan zullen breien.
Tim & Lieselotte
Vanuit de overheid: nieuwe vergunningen, een nieuw RPA en een nieuwe verpakking. Vanuit het middenveld: een nieuw beroep. ARAU, BRAL en IEB nodigen u uit op een wandeling tussen het Noordstation en het kanaal voor een update van het laatste stedenbouwkundige nieuws dat de Noordwijk opnieuw op zijn grondvesten doet daveren.
Praktische info:
Afspraak op woensdag 13 december om 10 uur voor de ingang van het Noordstation, aan de kant van de Simon Bolivarlaan.
Contacten :
ARAU : Marion Alecian, 0472542917 m.alecian@arau.org
BRAL : Benjamin Delori, 0471 47 42 72 benjamin@bral.brussels
IEB : Martin Rosenfeld, 0476 38 88 34, martin.rosenfeld@ieb.be
Met hartelijke groeten
Het BRAL-team
Vanuit de overheid: nieuwe vergunningen, een nieuw RPA en een nieuwe verpakking. Vanuit het middenveld: een nieuw beroep. ARAU, BRAL en IEB nodigen u uit op een wandeling tussen het Noordstation en het kanaal voor een update van het laatste stedenbouwkundige nieuws dat de Noordwijk opnieuw op zijn grondvesten doet daveren.
Praktische info:
Afspraak op woensdag 13 december om 10 uur voor de ingang van het Noordstation, aan de kant van de Simon Bolivarlaan.
Contacten :
ARAU : Marion Alecian, 0472542917 m.alecian@arau.org
BRAL : Benjamin Delori, 0471 47 42 72 benjamin@bral.brussels
IEB : Martin Rosenfeld, 0476 38 88 34, martin.rosenfeld@ieb.be
Met hartelijke groeten
Het BRAL-team