Thema

Ontmoet de politieke partijen en leer hun engagementen kennen in een constructieve sfeer over dit eerste thema dat volgens ons meer aandacht verdient: 

Is er nog ruimte in Brussel? Politiek debat over natuur, wonen en werken in de stad

  • Dinsdag 19 maart
  • De deuren gaan open om 18u45, het debat begint om 19u en eindigt om 22u.
  • Georganiseerd door BRAL en Natagora, in samenwerking met Muntpunt

Deze politici doen mee: Alain Maron (Ecolo), Benjamin Dalle (CD&V), Elke Van den Brandt (Groen), Françoise De Smedt (PTB/PVDA), Frederik Ceulemans (Open VLD), Gaëtan Van Goidsenhoven (MR), Isabelle Emmery (PS), Marie Nagy (DéFi), Matthias Vanden Borre (N-VA), Mounir Laarissi (Les Engagés) en Pascal Smet (Vooruit).

Verloop van de avonden

  • De Brusselse democratische, politieke partijen zijn uitgenodigd om er hun standpunten uiteen te zetten en in gesprek te gaan met elkaar. 
  • Steven Van Garsse (chef politiek BRUZZ) zal de debatten begeleiden. 
  • Twee experten zullen de debatten inleiden: Steyn Van Assche, vertegenwoordiger van Natuurpunt Brussel en Sarah De Boeck, expert vastgoed en ruimtelijke ordening bij Idea Consult. Steven Van Garsse zal tijdens het debat ook een beroep kunnen doen op hun deskundigheid.  
  • Opgelet: We hanteren het principe “elk zijn of haar eigen taal”. We verwachten een basiskennis van het Nederlands en het Frans om elkaar goed te begrijpen, maar elkeen mag zijn of haar eigen taal naar keuze spreken.
  • We sluiten af met een receptie voor alle aanwezigen.

En mijn vragen?

Welke vraag wil jij stellen aan de toekomstige beleidsmakers? Welk onderwerp van groot belang wil je dat men bespreekt? Je hebt twee opties: 

  • Stel je vragen anoniem via dit formulier! 
  • Je krijgt ook de kans om je vraag te stellen op het inschrijvingsformulier. 

Wij zorgen ervoor dat de moderator ze kan verwerken in het debat.

Ik wil erbij zijn!

Schrijf je hier in voor de wachtlijst van het debat “Is er nog ruimte in Brussel?” (19/3, 19u, Muntpunt).

We kijken ernaar uit om je daar te zien!

Enthousiaste groeten, 

De teams van BRAL, Muntpunt en Natagora

 

Heb je vragen over de organisatie van de debatten? 

Voor het debat over de plaats van wonen, werken, leven en natuur in de stad kan je contacteren: 

Hoe er geraken? 

Adres:  Munt 6, 1000 Brussel 
U kan uw fiets parkeren in de grote parking van De Brouckère en te voet verder wandelen. Er zijn ook een aantal fietsnietjes rond het Muntpunt.
Villo: De Brouckère (24 Villos), Mort Subite (21 Villos), Beurs (36 Villos) 
Cycloparking : GP02 - De Brouckère 
Metro:  1, 5 (De Brouckère) 
Tram: 3, 4 (De Brouckère) 
Bus: 29, 46, 71, 88, 89 (De Brouckère) | 38, 52, 63, 65, 66 (Brussel-Centraal) 
Noctis: N04, N05, N06, N08, N09, N10, N11, N12, N13, N16, N18 (Brussel-Centraal) 
Trein: Brussel-Centraal (10 minuten te voet) 
Taxi 
    Taxi Collecto (+32 (0)2 800 36 36): Brussel-Centraal – Putterij n°25 
    Andere taxi’s: de Brouckère, Schildknaapstraat, Muntplein 
Auto 
   Parking Schildknaap: Schildknaapstraat 11-17 
   Parking Munt: Muntplein 
   Cambio (www.cambio.be): Emile Jacqmainlaan 53, 1000 Brussel 

Welke weg slaat Brussel in? Politiek debat over een rechtvaardige mobiliteit in de stad

  • Dinsdag 23 april
  • De deuren gaan open om 18u45, het debat begint om 19u en eindigt om 22u.
  • Georganiseerd door BRAL, in samenwerking met Muntpunt
  • Je kan het evenement ook volgen via livestream op Facebook.

Deze politici doen mee : Ans Persoons (Vooruit), Anton Schuurmans (CD&V), Cieltje Van Achter (N-VA), Elke Van den Brandt (Groen), Jan Busselen (PVDA/PTB), Jean-François Thayer (Les Engagés), Ingrid Parmentier (Ecolo), Marie Nagy (DéFi), Martin Casier (PS), David Weytsman (MR) en Sven Gatz (Open VLD).

Verloop van de avonden

  • De Brusselse democratische, politieke partijen zijn uitgenodigd om er hun standpunten uiteen te zetten en in gesprek te gaan met elkaar. 
  • Steven Van Garsse (chef politiek BRUZZ) zal de debatten begeleiden. 
  • Twee experten zullen de debatten inleiden: Claire Pelgrims, post-doctoral onderzoekster in stedenbouw en mobiliteit aan de Université Libre de Bruxelles en Dirk Jacobs, gewoon hoogleraar in sociologie aan de Université Libre de Bruxelles. De heer Van Garsse zal tijdens het debat ook een beroep kunnen doen op hun deskundigheid.  
  • We hanteren het principe “elk zijn of haar eigen taal”. We verwachten een basiskennis van het Nederlands en het Frans om elkaar goed te begrijpen, maar elkeen mag zijn of haar eigen taal naar keuze spreken.
  • We sluiten af met een drink voor alle aanwezigen.

Ik wil erbij zijn!

Schrijf je hier in voor het debat “Welke weg slaat Brussel in?” (23/4, 19u, Muntpunt). Je kan het evenement ook volgen via livestream op Facebook.

We kijken ernaar uit om je daar te zien!

Enthousiaste groeten, 
De teams van BRAL en Muntpunt

Heb je vragen over de organisatie van het debat over rechtvaardige mobiliteit? Contacteer: 

Hoe er geraken? 

Adres:  Munt 6, 1000 Brussel 
U kan uw fiets parkeren in de grote parking van De Brouckère en te voet verder wandelen. Er zijn ook een aantal fietsnietjes rond het Muntpunt.
Villo: De Brouckère (24 Villos), Mort Subite (21 Villos), Beurs (36 Villos) 
Cycloparking : GP02 - De Brouckère 
Metro:  1, 5 (De Brouckère) 
Tram: 3, 4 (De Brouckère) 
Bus: 29, 46, 71, 88, 89 (De Brouckère) | 38, 52, 63, 65, 66 (Brussel-Centraal) 
Noctis: N04, N05, N06, N08, N09, N10, N11, N12, N13, N16, N18 (Brussel-Centraal) 
Trein: Brussel-Centraal (10 minuten te voet) 
Taxi 
    Taxi Collecto (+32 (0)2 800 36 36): Brussel-Centraal – Putterij n°25 
    Andere taxi’s: de Brouckère, Schildknaapstraat, Muntplein 
Auto 
   Parking Schildknaap: Schildknaapstraat 11-17 
   Parking Munt: Muntplein 
   Cambio (www.cambio.be): Emile Jacqmainlaan 53, 1000 Brussel 

Beeld: "Brussel-BXLove Muntpunt (1)" by Romaine (CC0 1.0.)

Het openbaar onderzoek loopt van 15 januari tot 14 maart 2024 voor de stedenbouwkundige van de fase 2 voor het project. We kondigden het eerder al aan, maar dat was voor de verlenging. De manier om te reageren blijft wel dezelfde en lees je ook in dat artikel. 

Onze reactie dan. Je leest ze zoals gewoonlijk volledig in de bijlage onderaan. Acht pagina's valt nog mee voor zo'n dossier! Gezien het gebrek aan inspraak over het hele project geven we onze bezwaren in het geheel ook bij dit specifiek traject van de metro. 

Dit zijn in het kort onze punten: 

  1. Deze metro beantwoordt niet aan een reële vraag.
  2. De trajectkeuze gebeurde op basis van zwakke argumenten.
  3. De impact op de modal shift is te verwaarlozen.
  4. De klimaatimpact is sterk negatief.
  5. De bouwtechniek komt met veel unknowns.
  6. De context is ondertussen gewijzigd. (zie ook de afbeelding met het budget)

Onze conclusie in het lang?

We zijn er ons erg bewust van dat een deel van de opmerkingen buiten de bevoegdheden van de Overlegcommissie vallen. Toch vragen wij aan de Overlegcommissie om deze opmerkingen niet zomaar terzijde te schuiven. 

"De impact van deze grote werf, de onzekerheid over de bouwtechnieken,… vallen wel onder uw bevoegdheden, en wij vragen dan ook deze af te wegen met de beperkte bewijsvoering voor de noodzaak van het project en de nu al vastgestelde technische moeilijkheden langsheen het hele parcours."

Onze vrees? We dreigen uit te komen met een hoop opgestarte werven doorheen de hele noord-zuidas van Brussel die door gebrek aan middelen en/of technische moeilijkheden gedurende jaren onderbroken worden. Dat betekent stadskankers, wijken die wegkwijnen. Met bovendien een negatieve impact op het openbaar vervoer in plaats van een positieve, wanneer de tijdelijke status van al deze werven extra overstappen betekent voor de reiziger.

Op basis van daarvan, vraagt BRAL om een negatief advies te verlenen aan deze verlenging van metro 3.  

Reageer ook!

Heb je je intussen in het metrodossier verdiept en wil je ook reageren? Fijn zo! Hieronder vind je hoe per gemeente. Weet dat je in je reactie kan vragen om gehoord te worden tijdens de overlegcommissie. De overlegcommissie komt samen op dinsdag 26 maart 2024 op het Gemeentehuis van Schaarbeek (uur nog te bepalen). 

De info over het project vind je op https://metro3.be/nl/openbaaronderzoek2024 Ook op de site OpenPermits moet je de informatie kunnen vinden (https://openpermits.brussels/). Opgelet: je moet op de aanvraagvergunning van Beliris reageren via de betrokken gemeentes.

Brussel: 

Evere: 

  • Info over het dossier 
    • online: https://publi.irisnet.be/web/category?vipKey=C926ab873-f3b7-44c2-815b-a8c8b11a1ae6
    • Het dossier ligt ter inzage bij het gemeentebestuur waar technische inlichtingen of uitleg kunnen (kan) worden verkregen, alleen op afspraak op 02/247.62.22 op het adres: S. Hoedemaekerssquare, 10 - 1140 Evere op de eerste verdieping Front-Office, van maandag tot vrijdag: tussen 09.00 en 12.00 uur, op dinsdag tussen 16.00 uur en 20.00 uur
  • Reageren op het dossier
    • Schriftelijk aan: Dienst Stedenbouw & Milieu, S. Hoedemaekerssquare, 10 - 1140 Evere
    • Per mail: stedenbouw@evere.brussels
    • Mondeling, op afspraak, bij bovenvermeld gemeentebestuur, dat de opmerkingen en klachten overschrijft en een kopie daarvan gratis overhandigt aan de aangever.

Schaarbeek:

  • Info over het dossier: 
    • Online: https://www.1030.be/sites/default/files/enquete/metro_2024.pdf
    • Aan het onthaal van het Gemeentehuis van Schaarbeek, Colignonplein, 1030 Brussel, van maandag tot vrijdag tussen 9 en 12 uur, donderdag tussen 16.30 en 19 uur, en donderdag tot 20 uur na afspraak via telefoon op het nummer 02 244 75 11.
    • Technische inlichtingen over het dossier kunnen bekomen worden op hetzelfde adres, op maandag van 9 tot 12 uur of op afspraak, vast te leggen op nummer 02 244 75 11.
  • Reageren op het dossier: 
    • via e-mail metro@1030.be
    • schriftelijk aan het College van Burgemeester en Schepenen van de Gemeente Schaarbeek, Gemeentehuis - Bureau 2.05 - departement Stedenbouw en Leefmilieu - Colignonplein - 1030 Brussel
    • Indien nodig mondeling, tijdens het openbaar onderzoek, bij de beambte of de daartoe aangewezen persoon, op het loket van het departement Stedenbouw en Leefmilieu.

Tijdens de wandeling hielden we halt langs twee meetpunten van ExpAIR: dat van de Vlaamsepoort en dat van de Cortenberghlaan. Hierbij gaven we uitleg over hoe een meetapparaat werkt en over de werking van het project. Tijdens de wandeling maakten we met voorbeelden het verband tussen de stedelijke infrastructuur van Brussel en de luchtkwaliteit concreter.  

Het verband tussen stedelijke infrastructuur en onze luchtkwaliteit in Brussel

Wist je dat bomen in een street canyon de luchtvervuiling vasthouden onder het bladerdak?

Hoe goed of slecht de lucht is, is afhankelijk van veel verschillende factoren. De luchtkwaliteit is hierdoor hyperlokaal en kan verschillen van de ene straat tot de andere. Deze verschillende factoren maakten we aan de hand van de wandeling tastbaar. 

We gingen bijvoorbeeld naar twee street canyons: de Belliardstraat en de Gentsesteenweg. Een street canyon is een smalle straat met hoge gebouwen langs de zijkanten, waar de luchtvervuiling zeer moeilijk weg kan. Veel mensen denken dat het plaatsen van bomen in zo’n straten een oplossing kan bieden, maar de bomen houden de luchtvervuiling juist vast onder het bladerdak. Luchtvervuiling moet kunnen wegwaaien en als dit niet kan, bijvoorbeeld omdat de straten te smal zijn, dan krijgt men hoge concentraties luchtvervuiling als gevolg.

Voor een goede luchtkwaliteit moet er dus langs de ene kant worden gekeken of de luchtvervuiling kan wegwaaien, waarbij de infrastructuur van de stad een belangrijke rol speelt. Langs de andere kant is de bron van slechte lucht een belangrijke indicatie voor luchtvervuiling. Wanneer we kijken naar de vervuilende stof NO2 (stikstofdioxide), is wegverkeer de grootste bron (44%) van luchtvervuiling in Brussel (2015-2019). Bron: Leefmilieu Brussel. 

Een park zorgt voor goede lucht omdat er geen verkeer is, niet omdat er bomen geplant zijn.

Velen onder ons denken dat de natuur zorgt voor een gezonde lucht door hun vermogen om de slechte lucht te zuiveren. Een park kan zorgen voor een betere luchtkwaliteit door het feit dat er geen verkeer is, niet omdat er bomen zijn geplant. De NO2-kaarten van Irceline tonen dat het hart van het Jubelpark een vervuilde plek is doordat er wél een bron van luchtvervuiling aanwezig is: midden in het park komt een stuk van de Jubelparktunnel even bovengronds piepen (https://www.irceline.be/nl/luchtkwaliteit/metingen/stikstofdioxide). In een park, waar geen bron is van verkeer, wordt er wel goede luchtkwaliteit vastgesteld door Irceline, bijvoorbeeld het Frère Orbanpark waar we tijdens de wandeling langsgingen: 

10/02/2024 Brukselbinnenstebuiten en BRAL, ExpAIRwandeling

Jammer genoeg wordt het merendeel van de openbare ruimte in Brussel geclaimd door de auto. Zo gingen we ook langs een van de langste autoparkings van Brussel die zich verstopt onder de Wetstraat. Die begint aan het metrostation Kunst-Wet en loopt helemaal ondergronds tot het metrostation Maalbeek. Deze parking toont goed waar de stadsplanners van de jaren ‘70 op focusten: de auto als koning. 

Een tijdje terug werd deze parking heraangelegd, op voorwaarde dat ze zou bijdragen aan een duurzamere stad. Hierdoor vonden we in de parking “een long in de stad”, die de vervuilde lucht filtert in de parking. Zo zou Interparking, volgens hen, mee de klimaatverandering tegengaan en zorgen voor een betere luchtkwaliteit – een goed voorbeeld van greenwashing. Interparking investeerde enorm in een grote parking met als bedoeling het autoverkeer aan te trekken. Het lijkt ons absurd om te compenseren met een luchtfilter als je de oorzaak zo hard stimuleert. 

10/02/2024 Brukselbinnenstebuiten en BRAL, ExpAIRwandeling

Wist je dat de luchtvervuiling in de metrostations vaak hoger is dan in de buitenlucht?

Terwijl de lucht langzaam wordt gefilterd in de parking, wandelden we naar het metrostation Kunst-Wet. In tegenstelling tot de gezonde lucht in de parking stelden onze AirBeams in het metrostation Kunst-Wet een hoge concentratie aan luchtvervuiling vast – wel drie keer zo hoog als de luchtvervuiling in de parking. Het is aangetoond dat metrostations meer vervuild zijn dan de buitenlucht. Dit komt doordat de polluenten moeilijk weg kunnen in een diepgelegen station met weinig verluchting. In de metrostations komen polluenten vrij door onder andere de remmen van de metro. Opvallend was dat de luchtkwaliteit terug drie keer lager kwam te staan eens we in de metro zaten. We kregen nogal geschrokken blikken bij de waarneming van de hoge concentratie aan fijnstof in de metrostations. En terecht, want het is jammer dat zij die niet met de auto gaan, toch niet altijd een gezonde lucht inademen.

Luchtvervuiling treft de bevolking in Brussel ongelijk

Vijf haltes later stapten we uit in het metrostation Graaf van Vlaanderen in Molenbeek, hartje Brussel. Deze wijk is een van de wijken die het meest getroffen wordt door luchtvervuiling in Brussel. De slechtste lucht in Brussel zit namelijk in de eerste kroon. Dit werd zeer zichtbaar met de resultaten van CurieuzenAir.  Op de kaart van CurieuzenAir zien we dat de centrums van Brussel rood kleuren, en de gemeenten aan de rand van de stad groen kleuren. Omgekeerd is het autobezit juist groter aan de rand van de stad. Zij die het minst met de auto rijden, zijn dus degenen die het meest getroffen worden door slechte lucht. Een van de verklaringen is dat er aan de rand van de stad meer groene ruimte bestaat. Kort door de bocht: de lucht kan aan de rand van de stad dus makkelijker wegwaaien door meer (groene) ruimte. Luchtvervuiling treft de bevolking in Brussel kortom op een ongelijke manier.

10/02/2024 Brukselbinnenstebuiten en BRAL, ExpAIRwandeling

Waarom zet BRAL zich zo in voor een betere luchtkwaliteit in Brussel, onder andere door het in kaart te brengen? We doen dat omdat luchtvervuiling negatieve gevolgen heeft voor de gezondheid voor de Brusselaars. Elk jaar veroorzaakt luchtvervuiling vroegtijdige sterftegevallen. De effecten van luchtvervuiling zijn hoofdzakelijk ademhalings- en cardiovasculaire aandoeningen, zoals beroertes, longkanker, astma en andere chronische aandoeningen van de luchtwegen. Deze gezondheidseffecten zijn vooral een probleem voor zij die het meest kwetsbaar zijn: kinderen, ouderen en mensen met al bestaande aandoeningen. 

Wist je dat fietsers minder getroffen worden door luchtvervuiling dan automobilisten? 

Enkele van onze deelnemers stelden de vraag of fietsers meer getroffen worden door luchtvervuiling dan autobestuurders. Als je op een plaats bent met slechte lucht terwijl je je fysiek inspant en dus dieper inademt, kan dit nefaster zijn voor jouw gezondheid. Maar fietsers kunnen routes kiezen met minder verkeer. Ze kunnen fietspaden gebruiken die gescheiden zijn van het verkeer. Daardoor kunnen ze afstand nemen van de as met de auto-uitstoot. Op die manier ben je beter af met de fiets dan met de auto. Zo stelde de Cairgo Bike-studie van Leefmilieu Brussel vast dat tijdens de spits fietsers 33% minder blootgesteld zijn aan zwarte koolstof dan automobilisten. 

De Vlaamsepoort, het zwartste punt van Brussel

We eindigden onze wandeling aan de Vlaamsepoort, het zwartste punt volgens de voorlopige, tussentijdse metingen van ExpAIR. Aan de Vlaamsepoort, op de grens van Brussel en Molenbeek, heerst het autoverkeer als nooit tevoren. Het is een zwart punt met enorme autodruk, verkeersagressie, ongezonde lucht, lawaaihinder en tal van andere conflicten. Bewoners, handelaars, buurtverenigingen en burgerbewegingen trokken in het verleden samen aan de alarmbel. We stonden met de groep op de plek waar in 2022 de picknickactie Picnic the Bridge plaatsvond. Dit was een samenwerking van geëngageerde burgers en een hele reeks organisaties, waaronder BRAL en Citizenne, eveneens ambassadeur van ExpAIR. Het betekende het startschot van een beweging die nog steeds kennis uitwisselt en acties organiseert rond het thema.

10/02/2024 Brukselbinnenstebuiten en BRAL, ExpAIRwandeling

We kunnen besluiten dat het een succesvolle wandeling was waarbij we de verschillende thema’s van luchtvervuiling concreet maakten. Door de uitwisseling van verschillende kennis tussen BRAL en Brukselbinnenstebuiten werden er linken gelegd tussen stedenbouw en luchtvervuiling. Wil je meer weten over luchtvervuiling in Brussel? Hou ons dan zeker in de gaten op de website van ExpAIR. Ook kan je de officiële metingen van Brussel raadplegen op de website van Irceline. Op de website van Médor bevindt zich een interessante observatie over hoe schadelijk Brussel is voor de gezondheid – gelinkt aan ongelijkheid.

P.S.: We staan open voor meer wandelingen over het thema! Je mag ons daarvoor contacteren via Expair@bral.brussels.

Eva en Zoë